Devrimin yüzü olarak seçilen Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan nasıl bu noktaya geldi?

Araştırmacı gazeteci Nikol Paşinyan, Ermeni halkına vaat ettiği değişimle 2018 yılında muhalefet lideri olarak görevine başladı.

1990’larda yolsuzluk davalarıyla mücadele eden Paşinyan, siyasi hayata dahil olmasının ardından başlattığı hareketle adından söz ettiren biri oldu.

Paşinyan, siyasi sistemin çöküşüne ve yolsuzluğa karşı insanları örgütleyip Gümrü kentinden başkent Erivan'a kadar yürüdü.

Günlerce protestoların sürdüğü bu dönemde protestolar barışçıl bir şekilde devam etti. Bu sebeple bu dönem 'Kadife devrim' olarak adlandırıldı.

Paşinyan ise popüler kültürün ilgi odağına haline gelmiş, birçok insanın dikkatini çekmişti. Peki işler nasıl bu noktaya geldi?

Azerbaycan ve Ermenistan arasında 7 Eylül 2020’de başlayan Dağlık Karabağ savaşı, 10 Kasım 2020’de Rusya'nın da arabuluculuğuyla imzalanan ateşkesle sona erdi. Paşinyan’ın Azerbaycan karşısındaki mağlubiyeti kabul etmesinin ardından Ermenistan’da halk protestolara başlamıştı. O günden bugüne kadar gelen süreçte protestolar devam etse de ülkeyi kaosa sürükleyen görüntüler ortaya çıkmadı.

SON NOKTA: İSKENDER FÜZELERİ

Ancak geçtiğimiz günlerde, Ermenistan eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın Dağlık Karabağ savaşında Rus yapımı İskender kısa menzilli balistik füze sistemlerinin kullanılması gerektiği yönündeki değerlendirmesi olaylara farklı bir boyut kazandırdı.

Paşinyan Sarkisyan'ın bu açıklamasına, "Sarkisyan birçok sorunun cevabını bilmeli ve cevabını bildiği sorular sormamalı. Sarkisyan'ın 'neden İskender patlamıyor veya füzenin yüzde 10'u sadece patlıyor’ sorusunu sorması lazım" ifadelerini kullandı.

Paşinyan'ın İskender açıklamalarının son nokta olduğunu ifade eden, Rusya Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Salih Yılmaz habeturk.com'a özel açıklamalarda bulundu.

"RUSYA İÇİN TAM BİR DARBE"

RUSEN Başkanı Prof. Dr. Yılmaz, "Paşinyan'ın bu açıklamaları silah sanayisine güvenen Rusya için tam bir darbe. Paşinyan bu açıklamasıyla Rusya'yı tam olarak karşısına aldı. Ermenistan Genelkurmay Başkanlığı, Paşinyan'a istifa çağrısında bulunurken Rusya’nın ve eski Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan'ın onları destekleyeceğini düşündü. Nitekim Koçaryan destek verdiğini açıkladı. Ancak Rusya, 'itidal çağrısında bulundu ve bu konu Ermenistan'ın iç işleri’ açıklamasını yaptı. Ordu, Koçaryan’ın Paşinyan’ı devirebileceğini düşünüyor ancak Paşinyan’ın gücü küçümsenmemeli” dedi.

Prof. Dr. Yılmaz, Paşinyan’ın İskender füzelerine yönelik açıklamalarının altından orduda yolsuzluk iddiaları yattığını, halkın bunları gördüğünü bu yüzden de Paşinyan’ı desteklemeyi sürdüreceğini söyledi.

"PAŞİNYAN DAHA FAZLA RİSK ALAMAZ"

Olayların ardından Paşinyan’ın tek başına mücadele ettiğini, daha fazla risk almadan erken seçime gideceğini düşünen Prof. Dr. Yılmaz, “Paşinyan güçsüz görünse de halkın yüzde 60-70’i tarafından destekleniyor. Ermenistan’da giderek fakirleşen halk artık savaş istemiyor. Ermenistan sürekli göç veriyor, ekonomi özellikle ABD diasporasından gelen parayla dönüyor” ifadelerini kullandı.

"ABD İSTEMEDİĞİ SÜRECE PAŞİNYAN GİTMEZ"

ABD'nin Ermenistan’da kilit bir rol oynadığını vurgulayan Prof. Dr. Yılmaz, "Paşinyan'ı devirmek kolay gözükmüyor, özellikle ABD'nin rolü çok önemli. Ermenistan ekonomisi için bilhassa ABD diasporasından gelen para önemli. Paşinyan, ABD Başkanı Joe Biden döneminde ikili ilişkilerini geliştirmek istiyor. Rusya zaten Paşinyan’ın Batı’ya olan yakınlığından rahatsızdı ancak bu hamleyle fırsatını bulduğu ilk anda Rusya’yı karşısına alacağından emin oldu. Paşinyan, ABD istemediği sürece hiçbir yere gitmez" dedi.

Öte yandan ABD Dışişleri Sözcüsü Ned Price, Ermenistan'da ordunun siyasete karışmaması gerektiğini ve Ermenistan'ın demokrasisini desteklediklerini ifade etti.

Rusya'nın asıl isteğinin Paşinyan'ın görevden uzaklaşması olduğunu, bunu açıkça belirtmediğini söyleyen Prof. Dr. Yılmaz, "Rusya bugüne kadar Dağlık Karabağ ateşkesini riske atmamak için Paşinyan'ı destekliyordu. Çünkü işler değişseydi, ateşkes imzalanmayabilirdi ve Rusya askerlerini Dağlık Karabağ’dan çekmek zorunda kalabilirdi." ifadelerini kullandı.

Son olarak sokağın desteğiyle iktidara gelen Paşinyan, halka sesleniş konuşmasında "Halk getirir, halk götürür. Siz karar veremezsiniz." sözleriyle yine sokaklara seslendi. İlerleyen günlerde neler olacağını göreceğiz.