İhracatta 200 milyar dolar fırsatı
Dün açıklanan istihdam verileri pozitif ve önemli bir gelişmenin işaretini verdi. Bu yıl ihracat iyi olacak ve beklentileri aşacak gibi.
Mart ayı sanayi istihdamında yaklaşık yarım milyon artış ihracata dayalı olarak sanayinin çarklarının hızlandığının göstergesi. Sanayi istihdamı ilk kez bir ayda yarım milyon kişi ve yüzde 8.4 oranında attı. Bu artışla birlikte mart ayında sanayi istihdamı 6 milyonu geçerek 6.177 bine yükseldi.
Sektörler arasında sadece sanayi istihdamındaki 480 bin kişilik artışla birlikte genel işsizlik oranı bir tık aşağıya indi. Mevsimlik etkilerden arındırılmış işsizlik yüzde 13.2’den yüzde 13.1’i indi. Tarımda, hizmetlerde ve inşaat istihdamında ise yatay seyir devam ediyor.
İŞLER ÖNCE ERKEKLERİN
-İstihdam verilerindeki ilginç başka bir gelişme ise sanayi istihdamındaki artışın tamamı erkeklerin istihdamından kaynaklandı. Mevsimlik etkilerden arındırılmış olarak mart ayında kadınların istihdamı yüzde 26.5 düzeyinde yatay seyrediyor. Ancak kadınlardan iş gücüne katılım artmaya başladı. Önümüzdeki aylarda ya kadın istihdamı da artacak ya da kadın işsiz sayısı.
-Erkeklerin istihdamı ise şubat ayında yüzde 60.7’den mart ayında yüzde 62.5’e yükseldi. Yani açılan işlerin tamamını önce erkekler doldurdu.
-Mart ayında toplam istihdam ise 550 bin kişi arttı ve 28 milyon 89 bine çıktı. Toplam istihdamda bir ayda yüzde 2’lik artış da son yıllardaki en hızlı artış.
-Sanayinin nabzını yansıtan İmalat Sanayi Satın Alma Endeksi PMI mart ve nisan ayı verileri de üretimdeki canlılığı teyit ediyordu.
İHRACATTA İŞLER İYİ
-Nisan ayı ihracatı ise yüzde 109 artışla 18.8 milyar dolara yükseldi. İhracatın 4 aylık artışı da yüzde 33.1 düzeyinde. Bu artış içinde ihraç mallarının fiyat artışının etkisi bulunuyor. İhraç mal fiyatlarında ortalama yüzde 7 artış meydana geldi.
-Dün açıklanan İSO ihracat İklim Endeksi de nisan ayındaki ihracat sıçramasını doğruluyor. Endeks 56.0 düzeyine yükselerek 2018 Şubat ayından bu yana en yüksek değerini aldı.
-İhracattaki artış Avrupa ve ABD ekonomisindeki toparlanmadan kaynaklanıyor. Türkiye’nin ihracatında ABD, Almanya’dan sonra ikinci sıraya yükseldi. Almanya, İngiltere, Hollanda pazarları hızlı genişliyor.
-İhracatın yaklaşık yarısını Avrupa’ya yapıyoruz. Bu ülkelerin büyümesindeki 1 puanlık artışın Türkiye’nin ihracatına yaklaşık 4 puanı aşan artışa yol açtığı hesaplanıyor. Geçen yıl daralan Avrupa ekonomisinin bu yıl yüzde 4.4 civarında büyüyeceği tahmin ediliyor. Buna göre de Türkiye’nin Avrupa’ya ihracatında yüzde 20’ye yakın artışın meydana gelmesi mümkün.
200 MİLYAR DOLARI BULUR MU?
-Bu duruma Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan son olarak katıldığı bir televizyon programındaki konuşmasında dikkat çekti ve 200 milyar dolarlık ihracatı yakalayabileceğimizi söyledi. Elvan şöyle dedi: "Avro bölgesi 1 birim büyüdüğünde bizim ihracatımız 4- 4,5 birim artıyor. Avro bölgesi büyümesi için yüzde 4,4'lük büyüme tahmini var. Bizim ihracatımızdaki büyümenin de yüzde 16-20 arasında artış olacağını öngörüyoruz. Belki de Türkiye tarihinde ilk kez 200 milyar dolarlık ihracatı yakalayacağız."
-Bu yılki ihracat hedefi YEP’e göre 190 milyar dolar. Geçen yıla göre artış 20 milyar dolarla sınırlı tutulmuş. 200 milyar dolar için hedefin üzerine 10 milyar dolar çıkmak gerekiyor.
-Toplamda ise 30 milyar dolarlık veya yüzde 17’lik artış sağlanırsa 200 milyar dolar yakalanabilir. Yılın üçte birlik bölümündeki ihracat artışı gerçekleşmesi yüzde 33 düzeyinde. Yıllık bazda bunun yarısı kadar artış, ihracatı 200 milyar dolar düzeyine çıkartabilir. Dünya ekonomisinde öngörülen canlanma gerçekleşirse bu artış da pekala yakalanabilir.
-Pandeminin Türkiye’deki seyrine bağlı turizm sektöründeki iyileşme ne kadar yavaşsa, ihracatta dünyadaki canlanmaya bağlı iyileşme o kadar hızlı. Bu durumda turizm gelirleri sınırlı artsa bile, dış açıkta belli bir düzelme mümkün olabilir.
