Arazi bankacılığı, atıl tarım arazileri üretime kazandıracak
Tarım sektörüyle ilgili önemli düzenlemeleri içeren yeni Orta Vadeli Program'a (OVP) göre, üretimde teknolojiye dayalı kapasitenin artırılması için "arazi bankacılığı" gibi modellerle atıl tarım arazileri üretime kazandırılacak
2018-2020 dönemini kapsayan OVP'den derlenen bilgilere göre, Türkiye'nin Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin büyütülmesi ve ülkenin küresel değer zincirinin üst basamaklarına yükseltmesi amacıyla bilgi ve iletişim teknolojileri, imalat sanayi, madencilik ve tarım başta olmak üzere çeşitli sektörlerde teknolojiye dayalı kapasitenin artırılması hedefleniyor.
Büyük ölçekli tarımsal işletme modeline geçiş desteklenecek. Tarımsal kredi ve hibelere ilişkin bürokratik işlemler azaltılacak, üst limitler artırılacak, tahsis süreleri kısaltılacak ve teminat sorunları hafifletilecek. "Arazi bankacılığı" gibi modellerle atıl tarım arazileri üretime kazandırılacak.
Kalkınma Bakanlığının Tarım Arazilerinin Sürdürülebilir Kullanımı Çalışma Grubu Raporu'na göre, tarım arazilerinin kullanımına ilişkin sorunları ortadan kaldırmak için başvurulan araçlardan birisi olarak gösterilen "arazi bankacılığı" modeli, farklı ülkelerde tarım arazileri piyasasını etkinleştirmek üzere uygulanıyor.
Fransa'da faaliyet gösteren Arazi Geliştirme ve Kırsal Yerleşim Birliği (SAFER), "arazi bankacılığı"na ilişkin önemli bir örnek olarak gösterilirken birliğin, üretici örgütleri, meslek kuruluşları ve tarımla ilgili diğer tüzel kişiliklerin katılımıyla bölgesel ölçekte kurulan, kamu yararı kapsamında kar amacı gütmeksizin faaliyet gösteren tüzel kişiliğe haiz bir kuruluş olduğuna işaret edildi.
SAFER'lerin teşkilat yapısı ve mevzuatına yer verilen raporda, bu kuruluşun görevinin, "Sahibi tarafından satışa sunulan toprakları satın alarak, tarımsal yapıları ıslah etmek, uygun işletmelerin topraklarını genişletmek, gerektiğinde toprağı ıslah ederek tarımsal üretimde kullanımını ve tarımla uğraşan topraksız çiftçilerin topraklandırılmasını sağlamak" olduğu belirtildi.
SAFER’lerin piyasadan gönüllü alım-satım ilkesi çerçevesinde tarım arazisi satın aldığına işaret edilen raporda, Fransa’da 1980’li yılların başından bu yana satışa sunulan tarım arazilerinin her yıl yüzde 20-25’inin SAFER tarafından satın alındığı kaydedildi.
Raporda, işleyen bir tarım arazisi piyasasının teşkil edilmesi için tarım arazilerinin alımı satımı, kredi temini, ortakçılık ve kiracılık işlerinin düzenlenmesi amacıyla "arazi bankacılığı" sisteminin uygulamaya konulmasının önem taşıdığı vurgulandı.
