'Rusya bir piyon kaybetti ama 'şah-mat'a oynuyor'

Bahar BAKIR / GAZETE HABERTÜRK

TÜRKİYE’nin hava sahasını ihlal eden Rus uçağını düşürmesinin ardından Rusya, Suriye ve Doğu Akdeniz’de kritik bir hamle daha yaptı. Bölgeye gönderileceği açıklanan S-400 füze sistemi ile Moskova kruvazörü Suriye’ye ulaştı. S-400 füzelerinin Lazkiye’deki Hmeimim Askeri Üssü’ne konuşlandırıldığı duyuruldu. Moskova kruvazörünün Lazkiye kıyılarına ulaştığını açıkladı. Terör örgütü DAEŞ’in hava gücü olmamasına rağmen S-300 hava savunma sistemi ile Patriot’ların iki katı menzile sahip olan ve 400 kilometre uzaktaki hedefi vurabilen S-400’lerin bölgeye yerleştirilmesinin siyasete ve dış politikaya etkisini HABERTÜRK uzmanlarına sordu.

'ARTIK SAHA KONUŞUYOR'

Güvenlik uzmanı Metin GÜRCAN:

“SIYASETIN ötesine geçmiş, askeri kartların oynandığı bir durum var bölgede. Gelişmeyi, Türkiye’nin Suriye’ye yönelik müdahalelerini engelleme ve muharebeye hazırlık mesajı olarak görüyorum. Rusya, Türkiye’nin kabul ettiremediği uçuşa yasak bölgeyi kendi lehine gerçekleştirmeye çalışacak. Rusya, Suriye hava sahasını Türkiye’ye kapatıyor. Diplomatik ilişkileri arka plana atarak, ‘Ben artık hedeflerim için sahadayım’ diyor. Rusya, Türkiye’nin restini görüyor, ‘Vurursan vur’ diyor. ABD, Rus uçağının düşürülmesini ve gelinen noktayı siyasi olarak asla istemiyordu.

‘RUSYA AÇISINDAN İSTENEN BİR KRİZ MİYDİ?’

TOBB Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Haldun YALÇINKAYA:

“RUSYA anlık tepki vermedi. Siyasetten ekonomiye, askeriyeden eğitime her alanda çok uçuk kararlar aldı. ‘Rusya açısından beklenen ve istenen bir kriz miydi?’ diye düşünüyorum. Bu adımlar, Rusya’nın uzun süreli stratejisinin parçasıymış gibi görünüyor. Rusya, uçak kriziyle piyon kaybetti ama bölgesel politikasında ‘şah-mat’a oynuyor. Türkiye, siyasi olarak NATO desteğini Patriot’larla artırmak isteyecek. Batı ve Rusya’nın Suriye konusunda ayrışan görüşleri daha da derinleşecek.”

‘RUSYA’YA YAKIN UNSURLAR ÖNE ÇIKACAK’

Uluslararası ilişkiler uzmanı Nihat Ali ÖZCAN:

“MEVCUT tabloyu Rusya orta vadede sürdürecek. Türkiye’nin Suriye politikası olumsuz etkilenecek. Enerji politikaları açısından da Rusya’nın bu hamlesinin dünyaya bedeli olacak. Rusya’nın bu askeri yapılanması NATO’nun da sorunu. Batı ile ciddi bir rekabet olacak. Rusya’ya, bölgede yakın devlet ve devlet dışı aktörler daha öne çıkabilir. Hizbullah’ın etkisi, Kürtlerle ilişkisi hep öne çıkacak.”

‘BATI İLE İLİŞKİLERİ YENİ FORMATA SOKMAK GEREK’

Emekli Büyükelçi Özdem SANBERK:

“RUSYA güneyden de komşumuz oldu. Küçükkaynarca Antlaşması’yla Karadeniz’de egemenliğini sağladı, şimdi de Doğu Akdeniz’de hâkimiyet kurmak için girişimde bulundu. Rusya’nın Suriye’de konuşlanması, Esad’ın varlığından daha vahim bir tehdit. Türk uçaklarının Suriye sınırında uçması kolay olmayacak. Türkiye-Suriye sınırında PYD’siz güvenli bölge kurulamayacağı sonucuna da yakınız. Bölgede Esad-Rusya yakınlaşmasıyla Türkiye’nin Suriye politikası büyük darbe almış olacak. Batılı müttefiklerimizle aramızda güven yoksunluğuna dayanan ilişkilerimiz var. Bu ilişkileri yeni bir formata sokarak Rusya ile dengeleme olabilir.”