Fransa OHAL'i 5. kez uzattı!

Fransa’da Kasım 2015’teki Paris saldırıları ertesinde ilan edilen olağanüstü hal (OHAL) uygulaması, dün gece Mecliste yapılan oylamayla 5. kez uzatıldı. Seçim dönemine giren Fransa’da hükümet, OHAL’in uzatılma sebebini kısaca "yüksek terör tehdidi" olarak açıkladı. OHAL’in 15 Temmuz 2017’ye kadar uzatılması için verilen teklife 288 milletvekili onay verirken, 32 milletvekili hayır oyu kullandı. 5 oy ise çekimser olarak kayıtlara geçti.

Fransa Meclisinde kabul edilen uzatma kararının yürürlüğe girmesi için yarın Senatoda da oylanıp onay alması gerekiyor. Tasarının Senatodan da geçeceğine kesin gözüyle bakılırken, mayıs sonunda yapılacak cumhurbaşkanlığı ve haziran ayındaki genel seçim tamamlanana dek Fransa’nın OHAL şartlarında yönetileceğine işaret ediliyor.

Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande'ın 13 Kasım 2015'te saldırılardan sonra yaptığı açıklamada ilan ettiği olağanüstü hal uygulaması, Bakanlar Kurulunda kabul edilerek Şubat 2016'ya kadar uzatıldı.

Fransa'nın Cezayir Savaşı'ndan (1954-1962) sonra ilk kez ilan ettiği olağanüstü hal ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) de askıya alındığı Avrupa Konseyine bildirildi. Şubat ayında tekrar Bakanlar Kurulu kararıyla OHAL uygulamasının 3 ay daha uzatıldığı açıklandı. Haziran ayında Fransa'da düzenlenen Avrupa Futbol Şampiyonası'nın (EURO 2016) sonuna kadar ülkenin OHAL ile yönetilmesi kararlaştırıldı.

OHAL'in 3. kez uzatılma kararının verildiği 14 Temmuz Nice saldırısından saatler önce, Cumhurbaşkanı Hollande, "Olağanüstü hal uygulamasına 26 Temmuz'da son vereceğiz" açıklamasını yaptı. Bu açıklamadan sadece 8 saat sonra düzenlenen saldırıda 86 kişi hayatını kaybetti.

Saldırı sonrası OHAL'in 3 ay daha uzatılacağını ilan eden Hollande, 21 Temmuz'da Bakanlar Kurulunda alınan kararla sürenin 6 ay daha uzatıldığını açıkladı. Şubat ayında sona erecek OHAL'in Mayıs 2017'de cumhurbaşkanlığı seçimine gidecek Fransa'da bir kez daha uzatılmasına kesin gözüyle bakılıyordu. Başbakan Manuel Valls’in istifası ile hükümet değişikliğine giden Fransa’da kanun gereği OHAL’e ilişkin düzenlemenin yeniden yapılıp oylanması gündeme geldi.

Fransa'nın 1962 Cezayir Savaşı'ndan beri ilk kez karşılaştığı durum, gündelik hayatı da belirgin bir şekilde etkiledi. Charlie Hebdo saldırısından sonra şehir merkezlerinde, kamu binaları, AVM ve önemli alanlarda uygulanmaya başlanan asker destekli "devriye operasyonu", 13 Kasım saldırıları ile genişletilerek tüm ülkeye yayıldı. 10 binden fazla asker ve jandarma, Fransa sokaklarında devriye gezerek halka, güvenliğin sağlandığını telkin etmeye çalıştı.

ALINAN TEDBİRLER

OHAL ilanının ilk günlerinden itibaren baskınlar, gözaltılar, soruşturmalar ve yargı süreçleri ivedilikle devreye sokuldu. Başbakan Bernard Cazeneuve, "Fransa'nın terörle mücadele yeni bir döneme girdiğini" belirttiği son toplantısında, OHAL kapsamında yürütülen işlemlerle ilgili rakamları paylaştı.

2015 Kasım ayından itibaren bir yılda 4 bin 194 adrese polis baskını gerçekleştirildiğini açıklayan Cazeneuve, 434 kişinin gözaltına alındığını, bin 400 kişiyi ilgilendiren 670 hukuki prosedürün devam ettiğini, 94 kişinin hüküm giydiğini, ev hapsi kararı verilen 612 kişiden halen 95’inin bu cezayı çekmekte olduğunu söyledi.

Bu çerçevede 201 yabancıya Fransa'ya giriş yasağı getirildiği, 430 kişiye de Fransa dışına çıkma yasağı konulduğu bilgisini paylaşan Cazeneuve, "Şiddet, nefret ve terörü körükleyen hiç kimseye müsamaha gösterilmeyeceğini" vurguladı.

OHAL çerçevesinde alınan kararlar arasında 20 cami veya mescidin kapatılması ve 15’e yakın derneğin kapatılması da kayıtlara geçti.

TERÖRÜ ÖVME VE PROPAGANDA SUÇU

Fransa kanunlarında yer alan ve son dönemde oldukça tartışılan terörü övme ve terör propagandası suçu nedeniyle çok sayıda kişiye hapis ve değişik cezalar verildi.

Kablosuz internet bağlantısına Paris saldırılarını çağrıştıran bir isim veren gence 2 yıl hapis cezası verilirken, sosyal paylaşım sitesinde terörle ilgili paylaşımlarda bulunan veya terör sitelerini düzenli ziyaret eden çok sayıda kişiye 3 aydan 3 yıla kadar değişen hapis cezaları verildi.

Radikalleşme konusunda bilimsel yayınların yer aldığı Amerikalı bir akademisyene ait internet sitesini ziyaret eden gence 6 ay hapis cezası verilmesi ülke genelinde tartışma yarattı.

2014 yılında kabul edilen değişikliğe göre, terörü övmek ve terör propagandası yapmak Fransa kanunlarına göre suç olarak belirlendi.

Yargı kararı olmadan ev ve iş yerlerinin basılabilmesi, sıradan şüphelerle arama ve kontrollerin mümkün oluşu, cep telefonu ve bilgisayarların incelenerek içeriğinin kopyalanabilmesi, hükümlülerin 24 saat kameralarla izlenebilmesi veya kayıt altına alınabilmesi OHAL ile getirilen yeni uygulamalar. Yine son dönemde terörle mücadele kanununda yapılan değişikliklerle, şüpheli kişilerin ev, iş yeri veya araçlarına kamera veya dinleme cihazı yerleştirilebiliyor.

Yeni kabinede İçişleri Bakanı görevine getirilen Bruno Le Roux, yıl başından bu yana Fransa genelinde 17 terör saldırısının önlendiğini, bunlardan 13’ünün son 5 ay içerisinde gerçekleştiğini belirtti.