ABD için Trump'tan önce son çıkış!
ABD'de Seçiçi Kurul'un 538 üyesi ülkenin yeni başkan ve başkan yardımcısını belirlemek için sandık başına gidiyor
ABDde Seçici Kurulun tüm eyaletlerdeki 538 üyesi, ülkenin yeni başkanı ile yardımcısını belirlemek üzere sandık başına gidiyor. Oylama sonucunda 8 Kasımdaki seçimlerden 306 delegeyle çıkan "seçilmiş başkan" Donald Trumpın başkanlığının "tescillenmesi" bekleniyor.
Dünyanın en karmaşık seçim sistemlerinden birine sahip ABDde bugün Seçici Kurulun 538 üyesi, ülkenin yeni başkanı ile yardımcısını belirlemek üzere oy kullanacak.
Dört yılda bir yapılan başkanlık seçiminde seçmenlerin doğrudan başkana değil, başkanı seçmekle görevli Seçici Kurul üyelerine oy verdikleri ABDde delegeler, partilerinin adayı için oylarını kullanıyor.
Oylar, ABD Kongresinde 6 Ocakta yapılacak ortak oturumda sayılacak ve ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, sonuçları kamuoyuna ilan edecek.
Trump, 8 Kasımdaki seçimde başkanlık için gerekli 270 barajını geçip 306 delegeye ulaştı. Böylece 232 delegede kalan Demokrat Partiden rakibi Hillary Clintonın tüm hayallerini ortadan kaldırdı.
SEÇİCİ KURUL NASIL ÇALIŞIR?
Bugün oy kullanacak kurul üyeleri, ABDnin 50 eyaletiyle başkent Washington DCde farklı yöntemlerle belirleniyor ve genelde partiye yakın isimler arasından seçiliyor. Bu isimler, farklı mesleklerden kişiler olabileceği gibi eski başkanlar da olabiliyor. Nitekim Bill Clinton, New York eyaletindeki Demokrat Seçici Kurul üyeleri arasında yer alıyor.
ABD Kongresinin iki kanadındaki vekil sayılarının toplamını ifade eden 538 üye, Temsilciler Meclisindeki 438 ve Senatodaki 100 üyenin bir yansıması anlamına geliyor. Her eyaletin Kongredeki ağırlığı kadar temsil edildiği Seçici Kurulda Montana, Wyoming ve Alaska gibi az nüfuslu eyaletler 3 delegeyle yer alırken yüksek nüfusa sahip Californianın 55 delegesi bulunuyor.
Başkent Washington DC ve 26 eyalette Seçici Kurul delegeleri, yasa veya parti kuralları gereği kazanan adaya oy vermek zorunda. Diğer eyaletlerde ise bu konuda yasal bir zorunluluk bulunmuyor Ancak seçim teamülleri gereği, bugüne kadar kazanan aday dışında oy kullanılması nadiren yaşanıyor.
Federal yasalara göre Seçici Kurul, başkanlık seçiminden sonra "aralık ayının 2. çarşambasından sonraki ilk pazartesi" oylama işlemini gerçekleştiriyor.
Seçimde 306 delegeye ulaşmış Trumpın başkanlığı kaybetmesi için en az 36 delegenin desteğini alamaması gerekiyor ki bu da makul sınırların dışında bir durum olarak görülüyor.
'SADAKATSİZ ÜYELER' NEYİ DEĞİŞTİRİR?
Partisinin başkan ve başkan yardımcısı adayından farklı birine oy veren üyelere "sadakatsiz üye" nitelemesi yapılıyor.
Seçimden sonra Cumhuriyetçi Parti Seçici Kurul üyelerinden bazılarının Trumpa oy vermeyebileceği ve küçük bir ihtimal de olsa emlak milyarderinin başkanlığının tehlikeye girebileceği tartışmaları gündeme geldi. Ancak şu ana kadar sadece bir delege (Chris Suprun) Trumpa oy vermeyeceğini açıkladı.
Bugünkü oylamada başka "firenin" olup olmayacağı henüz bilinmiyor. Ancak bunun ülke tarihinde nadir görülen bir durum olduğu dile getiriliyor. Seçici Kurulun birden fazla üyesi, en son 1836da başkanlık seçimlerinden sonra fikir değiştirip başka bir adaya oy vermişti.
ABD tarihinde şu ana kadar toplam 157 "sadakatsiz delege", partisinin başkan adayından farklı bir isme oy verdi. Sadakatsizliklerin büyük bir kısmı, 19. yüzyıldaki seçimlerde ve başkan yardımcısı adayları nedeniyle yaşandı. En son 2004 yılında Minnesotadan Demokrat Partili bir delege, partisinin başkan yardımcısına oy vermedi.
Dolayısıyla Seçici Kurul üyelerinin bugün kullanacakları oylar, 8 Kasım akşamı sandıktan çıkan sonuçların "tescillenmesi" anlamına geliyor.
DEMOKRATLARDAN KAMPANYA
8 Kasımdan sonraki süreçte özellikle Demokratlar, "Clintonın Trumptan fazla oy aldığı" ve "Trumpın başkan olmaya ehil olmadığı"nı öne sürerek bazı kampanyalar düzenlediler.
ABDnin ilk hazine bakanı ve "Kurucu Babalar"dan biri Alexander Hamiltonın Seçici Kurulla ilgili "halkın sandıktaki iradesinin en iyi şekilde sonuçlara yansıması" ve "nitelikli bir başkanın seçilmesi" ilkelerine atıf yapan Demokratlar, Trumpın başkan olmaması için Seçici Kurul üyelerine sayısız çağrıda bulundu. Ancak şu ana kadar bu çağrıların somut bir karşılık bulduğunu söylemek pek mümkün değil.
126 MİLYON OY KULLANILDI
Emlak milyarderi Trumpın 45. başkan olmaya hak kazandığı 58. başkanlık seçimi, son 20 yılın "en düşük katılımlı" seçimi olarak tarihe geçti. Amerikan medyasında farklı rakamlar yer alsa da CNNdeki verilere göre seçime katılım yüzde 55,4 olarak gerçekleşti.
Clintonın 65,8 milyon oy aldığı seçimlerde Trump 63 milyon oy topladı ve ülke tarihinde "rakibinden az oy alarak başkan seçilen 5. isim" oldu.
Buna göre Seçici Kurul üyelerinin yüzde 56,9unun desteğini kazanan Trump, delege sistemi sayesinde kendisine başkanlık yolunu açtı.
Bugün kullanılan oylar, 6 Ocakta ABD Kongresindeki ortak oturumda sayılacak ve Başkan Yardımcısı Biden tarafından kamuoyuna açıklanacak. ABDnin 45. başkanı seçilen Trump, 20 Ocaktaki yemin töreninin ardından Beyaz Saraydaki başkanlık görevine resmen başlayacak.
