Eide, Habertürk TV'ye konuştu: Kıbrıs'ta çözüm mümkün

Birleşmiş Milletler (BM) Kıbrıs Özel Temsilcisi Espen Barth Eide Atina'daki temaslarının ardından Ankara'ya gelerek çok sayıda önemli görüşmeler gerçekleştirdi.

Eide, Habertürk TV'ye açıklamalarda bulundu.

Eide'nin açıklamalarından satır başları şu şekilde;

"Kıbrıs'taki liderler daha önce hiç varılamayana bir noktaya gelmiş durumdalar. Yunanistan ve Birleşik Krallık'ın da garantör devletler olarak desteği gerekiyor. Artan gerginlik son günler ve haftalarda benim yaptığım biraz zorlaştırıyor, keşke olmasaydı diyorum ama olumsuz bir şekilde etkilemesine müsaade etmeden Kıbrıs meselesini, Türkiye ve Yunanistan'ın işbirliği yapabileceği bir platforma gelmek istiyoruz. Bu sayede Kıbrıs müzakerelerinde bir sonuç alabilelim ve Doğu Akdeniz'de olumlu yansıması olabilsin."

"ORTAK BİR YOL BULABİLECEĞİMİZİ DÜŞÜNÜYORUM"

"Çok önemli bir ana tanıklık ediyoruz. 1 aydan kısa bir süre önce Kıbrıs'taki müzakereler iki toplumu müdahil eden görüşmelerdi. Bütün görüşmeler neticesinde bütün konuları masaya yatırma imkanımız oldu. Garantör güçlerin önümüzdeki dönemde hem askeri hem diğer anlamlarda güçleri nasıl devam ettirecekleri sorularına yanıt arıyoruz. Ortak yol bulabileceğimizi düşünüyorum. Müzakereler bunun bana mümkün olduğunu gösterdi. Her iki tarafın da kendini tehdit edilmemiş gördüğü bir çözüm mümkün."

"Biz güvenlik konusuna farklı bir açıdan yaklaşmaya çalışıyoruz. Hem bugünü hem de geleceği kurtaracak bakış açısı olsun istiyoruz. İki toplumun da bu devletin ortak sahipleri olabileceği bir çözüm olsun istiyoruz. 4 temel katmandan bahsetmem lazım; biri çözümün kendisi ve kalitesi, iç güvenlik çözümleri, uygulama güvenliği, Kıbrıs'ın dış güvenliği. Bu noktada nasıl bir sonuca varacağız bunu söylemek mümkün değil. Her iki tarafla da bu 4 katmanı içeren bir açıyla konuşuyoruz. Onlarca yıldır ortaya konan yaklaşımın bizi bir yere götürmeyeceği aşikar. Kıbrıs'taki, Türk toplumunu sayısı daha az olmasına karşın, siyaseten eşit olarak hissettirebilecek ve öyle olmalarını sağlayacak uluslararası güçleri ve Rum tarafını da tatmin edecek bir çözüm olması şart. Ada böyle bölünük kaldığı sürece itilaf devam edecek, sorun çözülmeyecek. Biz kutunun dışında biraz düşünmek, yaratıcı olmak zorundayız."

"Kıbrıslı Türkler ve Rumlar arasında itilafa baktığımızda iki tarafın da istediği siyaseten eşit olması. Buna kimse itiraz etmiyor. Bunun anayasa nasıl yansıtılacağı, siyasi olarak kurulacak düzene nasıl yansıtılacağı konu."

"(İki tarafın da haritalarını sunmasına dair) Bu aslında çok olumlu bir andı. Bütün farklılıklara rağmen, bu ana kadar kat edilmiş tüm yollardan daha ileriye gelmiş olduğumuzu söylemek mümkün. 2004'teki Annan planında haritalarda bir mutabakat sağlanamamıştı. Biz bertaraf edebildik bunu. Her ikisi de bence birbirine oldukça yakın. Küçük bir fark var: Kıbrıslı Türklerin ve Rumların hacimlerine dair; bu da yaklaşık yüzde 1'lik bir farka tekabül ediyor."

"Bir iki ay önce sorsaydınız bunun en önemli sorunlardan biri olduğunu söylerdim. Ama şuan bu sorunun cevabı, bunun çözülmekte olan bir sorun safhasına geçtiği şeklindedir."

"Her iki taraf da kendi halkına elinden geleni yapma sözü verdiğine göre, tek bir Kıbrıs, tek bir devlet, iki toplumu tek bir federal devlet oluşturma konusunda taahhütlerini verdiklerine göre, bunun da pek çok insanın uzun yıllardır rüyası olduğuna göre, Kıbrıs halkı için de olumlu olacağına göre bunun çözülebileceğini düşünüyorum."

Bölge için de çok iyi olacağı kanaatindeyim. Bunun sonucunda yeni arayışlar olacak, gaz arama çalışmaları, gaz şebekeleri kurulması gibi çabalar da Kıbrıs'ın çevresindeki ülkeler için yararlı olacak."

KIBRIS'TA ÇÖZÜM MÜMKÜN MÜ?

"Ben gerçekçi bir iyimserim. Dikkate almamız gereken pek çok unsur var. Eğer istek varsa bir yolu bulunur. Çok zor ihtilafların da daha önce çözüldüğünü gördük. Tüm tarafların iradesi, isteği, arzusu ve çabasıyla bu zorlu yolun açılacağını düşünüyorum. Bu seferki müzakerelerle 2004'teki müzakereler arasında önemli bir fark var. Bir, iki lider de çözümü istiyor, ortak bir vizyonu paylaşıyorlar. Kıbrıslıların kendi yazdıkları bir çözüm bu. BM olarak bu çözümü onlar adına yazmak istemiyıruz. Bu daha önce bizim yaptığmıız bir hata. Şimdi yapmaya çalıştığımız, Kıbrıs halkının bu çözümü kendileri için mümkün kılmaları ki sahibi de kendileri olsunlar. Bu çözümü destek de görürse iki taraftan, referanduma da gidebilir."