Uygur halkının geleceği ABD'de masaya yatırılacak
Uygur Türkleri, farklılıklarını bir kenara bırakıp ilk kez farklı görüşteki kişilerin katılacağı bir toplantı düzenleyerek, "kendi vatanlarının geleceğine yönelik yol haritası" çizecek
ABD'nin başkenti Washington'da 2-8 Mayıs'ta "Doğu Türkistan'daki Uygur Halkının Geleceği" başlıklı uluslararası bir toplantı düzenlenecek. Dünya Uygur Kongresi (DUK), Uygur Amerikan Derneği, Uluslararası Uygur İnsan Hakları ve Demokrasi Vakfı ve Freedom House adlı insan hakları kuruluşunun eş sponsorluğundaki toplantı, dünyanın dört bir tarafından Uygur liderlerini bir araya getirecek.
Gerek DUK bünyesinden gerekse de DUK dışından Uygur toplum liderleri ve entelektüellerinin de aralarında bulunduğu, 20'den fazla ülkeden 200 kadar Uygur delegenin katılmasının beklendiği toplantıda, Uygur halkının geleceğine yönelik atacağı adımlar, izleyeceği ortak stratejiler, politikalar ve planlar üzerinde kararlar alınacak.
Konferansın açılış töreni 2 Mayıs'ta ABD Kongresi binasında düzenlenecek. Bazı Kongre üyelerinin de konuşma yapması öngörülen açılış töreninin ardından Uygurlar, Çin'in Washington Büyükelçiliği önünde protesto gösterisi düzenleyecek.
"TARİHİ ÖNEM TAŞIYOR"
Açıklamalarda bulunan DUK Başkanı Rabia Kadir, "toplantının, Doğu Türkistan tarihinde ilk defa farklı görüşteki insanların bir araya gelerek kendi vatanlarının geleceğine yönelik bir yol haritası çizecek olmaları bakımından tarihi önem taşıdığını" söyledi.
"Bu farklı görüşteki insanları bir araya getiren ortak amacın ise 'Doğu Türkistan'ı bağımsızlığına kavuşturmak olduğunu" ifade eden Kadir, "Ancak bağımsızlığa nasıl erişileceğinin yöntemine dair somut öneri şimdiye kadar ortaya konulmamıştı. Bu konu, farklı görüşteki insanlarca tartışılmamıştı ve sadece slogan düzeyinde kalmıştı. Ama Washington'da düzenleyeceğimiz toplantıda bu mesele ilk kez tartışılacak, bu konuda fikir birliği, ortak çizgi yaratılmaya çalışılacak" dedi.
Kadir, "Çin hükümetinin son zamanlarda Uygur Türklerine baskısını artırdığını ve Uygur Türklerini bütünüyle yok etme siyaseti izlediğini" söyleyerek, "Bu nedenle vaziyet çok ciddi, buna tedbir almamız lazım" değerlendirmesinde bulundu.
"ARTIK ÇOK DAHA CİDDİ HAREKET ETMEMİZ LAZIM"
Rabia Kadir, "Çin'in amacının yalnızca asimile etmek değil, Uygur Türklerini, bütün medeniyeti, sanatı, kültürü, dini, örf ve adetiyle bir millet olarak yok etmeyi amaçladığını" savunarak, "Çin'in Uygur Türklerini yok etme siyasetinin günden güne şiddetini artırdığını ve çok baskıcı bir şekle büründüğünü" ifade etti.
Kadir, "Doğu Türkistan'ın kuzeyinde, Urumçi de dahil olmak üzere Çinlilerin çoğunluğa eriştiğini, Uygur Türklerinin kendi kültür ve medeniyetini en fazla koruduğu güney kesimlerine ise Çinli göçmenler getirilerek, buradaki Uygur Türklerinin evlerini satmaya zorlandığını, reddederlerse de hapse atıldıklarını" anlattı. Kadir, "İşte durum böyleyken, Washington'daki toplantıda da Çin'in bu baskısına karşı ne yapılabileceği, Uygur Türklerinin kendi benliğinin, kimliğinin, kültürünün ve medeniyetinin nasıl kurtarılabileceği, bu konuda ne gibi tedbirler alınabileceği hususlarının tartışılacağını" bildirdi.
"Çin'in Uygur Türklerine uyguladığı baskılar karşısında Batı ve İslam dünyasının sessiz kaldığı" eleştirisinde bulunan Kadir, "Washington'daki toplantıda, Doğu Türkistan halkının geleceği için en etkili mücadele yolunun ne olacağına dair farklı fikirlerin tartışılacağını ve sonunda demokratik usulle yapılacak oylama sonucunda birtakım somut kararların alınacağını, bu kararların herkes açısından bağlayıcı olacağını" belirtti.
Kadir, "Şimdiye kadar izlenen çizgi, 5 yıl öncesinde alınan kararlar doğrultusundaydı. Bu çizgi, Doğu Türkistan meselesinin dünyaya duyurulmasında, uluslararası camia tarafından kabul görmesinde çok başarılı oldu. Şimdi artık ikinci aşamadayız. Artık çok daha ciddi hareket etmemiz lazım. Çin baskısını çok artırdı, vaktimiz kalmadı. Bir an önce ciddi tedbir almazsak Çin amacına ulaşacak" diye konuştu.
"TÜRKİYE'NİN ISRARI ÜZERİNE..."
Türk halkından da çok beklentileri olduğunu kaydeden Kadir, "Türk hükümetinin kendilerine desteğini yeterli bulmadıklarını" belirtti.
"Türkiye'de yaşayan Doğu Türkistanlılar için büyük yardımların yapılmasını, siyasi iltica taleplerinin kabul edilmesini, onlara Türk pasaportu sağlanmasını ve sorunlarına çözümler getirilmesini büyük memnuniyetle karşıladıklarını" söyleyen Kadir sözlerini şöyle sürdürdü:
"Duyduğum haberlere göre, ki bu beni çok sevindirdi, Türk hükümet yetkilileri Çin hükümetiyle görüştüğünde Doğu Türkistan meselesini ortaya koymuş, bundan çok memnun oldum. Bu çok büyük bir ilerlemedir. Çin, hiç olmazsa şimdi Türkiye'nin ısrarları üzerine, Türk halkıyla Doğu Türkistan halkı arasındaki kardeşlik ilişkisini ilk defa kabul etti."
"Ancak kendisine Türkiye'yi ziyaret izni verilmediğini" hatırlatan Kadir, "Kendi ofisimi Türkiye'de kurmadıkça, orada faaliyetlerimize başlamadıkça, Türk hükümetinin yardımının yeterli olduğunu söyleyemem" dedi.
AA
