Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Dünya Kuzey Kore lideri öldü

        Çin'in resmi ajansı Şinhua'nın haberine göre, Kim Jong İl 69 yaşında "büyük fiziksel ve zihinsel sebeplerden'' hayatını kaybetti.

        Şinhua'nın da Kuzey Kore haber ajansına dayandırarak verdiği haberde, Kim'in 17 aralıkta trenle yaptığı tur sırasında yerel saat ile 08.30'da hayatını kaybettiği kaydedildi.

        Spiker devlet televizyonundan Kim'in ölüm haberini gözyaşları içinde okurken, televizyondan Kuzey Kore halkının liderlerinin ardından histeri krizi şeklinde üzüntülerini ifade ettikleri gösterildi.

        Kim'in akut miyokard infarktüsüne bağlı olarak geçirdiği kalp krizi nedeniyle öldüğü ileri sürüldü.

        Kim Jong-İl'in cenaze töreni 28 Aralık'ta başkent Pyongyang'da yapılacak. Kuzey Kore yöneticileri, 17'sinden 29 Aralık'a kadar ülkede ulusal yas ilan ettiler.

        Yerine oğlu Kim Jong-Un geçecek

        Kim Jong-İl'n ölümünün ardından yerine en genç oğlu Kim Jong-Un'un geçeceği bildirildi. Kim 'in cenaze töreni 28 Aralık'ta yapılacak. Ülkede 29 Aralık'a kadar ulusal yas ilan edildi.

        Kim, onursal bir unvan olan ''Kuzey Kore Halk Cumhuriyeti Kahramanı'' unvanı sahibiydi.

        Güney Kore alarma geçti

        Kuzey Kore haber ajansının Kim'in ölümünü duyurmasının ardından, Güney Kore Başkanı Lee Myung-Bak, önceden belirlenmiş tüm planlarını iptal ederek, Milli Güvenlik Kurulu'nu topladı. Güney Kore'nin tüm askeri birimlerinin de acil durum alarmı seviyesine geçtiği ifade edildi.

        Obama, Güney Kore Cumhurbaşkanı ile telefon görüşmesi yaptı. Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamada, ''(Amerika saatiyle) Bu gece yarısı ABD Başkanı Barack Obama, Kim Jong İl'in ölümünün ardından Kore Yarımadası'ndaki durumu ele almak üzere Kore Cumhurbaşkanı Lee Myung-bak ile telefon görüşmesi yaptı'' ifadesi kullanıldı. Açıklamada şunlar kaydedildi:

        ''Başkan Obama görüşmede, ABD'nin Kore Yarımadası'nın istikrarına ve yakın müttefikimiz Kore Cumhuriyeti'nin güvenliğine güçlü bağlılığımızı yeniden teyit etti. İki lider, gelişmelerin seyri boyunca yakın temas halinde kalmaya devam etme ve kendi ulusal güvenlik ekiplerine yakın koordinasyonu sürdürmeleri talimatı verme hususunda mutabık kaldılar.''

        Japon hükümetinden taziye mesajı

        Japonya, diplomatik ilişkisi bulunmadığı Kuzey Kore'ye, Kim Jong-İl'in ölümü dolayısıyla başsağlığı mesajı gönderdi. Japon Hükümet Sözcüsü Osamu Fujimura, ''Kuzey Kore Ulusal Müdafa Komisyonu Başkanı'nın vefatına dair ani açıklamanın ardından Japon hükümeti taziyelerini sunar'' dedi. Sözcü, Japonya'nın Kim Jong-İl'in ölümünün, Kore yarımadasında barış ve istikrara olumsuz etki etmeyeceğini umduğuna da belirtti.

        Bu arada, Japonya'da da hükümet, Kim Jong-İl'in ölümünün ardından acil olarak toplandı.

        Kore yarımadasını 20. yüzyılın ilk yarısında işgal eden Japonya'nın Kore Savaşı'ndan (1950-53) bu yana Kuzey Kore ile gergin ilişkileri bulunuyor. Japonya, Kuzey Kore füze ve nükleer denemelerinin doğrudan tehdidi altında yaşıyor.

        Asya'da borsalar değer yitirdi

        Asya'da borsalar, Kuzey Kore lideri Kim Jong İl'in ölümü finansal piyasalardaki mevcut belirsizliği artırdığı için değer kaybetti.

        Japonya'da Tokyo Borsası'nda Nikkei 225 Endeksi yüzde 1,26 azalarak 8.296,12 puandan kapandı. Asya'da ayrıca Avustralya Borsası yüzde 2,49, Güney Kore Borsası yüzde 3,43, Hong Kong Borsasında Hang Seng Endeksi yüzde 1,52, Endonezya Borsası yüzde 0,08, Singapur Borsası yüzde 1,36, Çin'de Şanghay Borsasında SE Composite endeksi yüzde 0,51, Hindistan Borsası'nda BSE Sensex 30 Endeksi yüzde 1,23 ve Tayvan Borsası yüzde 2,24 geriledi.

        Kim'in hayatı ve lider oluşu

        ''Büyük fiziksel ve zihinsel sebeplerden'' 69 yaşında hayatını kaybeden Kuzey Kore lideri Kim Jong İl, 16 şubat 1942'de doğdu. Kim, 1960'da Kim İl Sung Üniversitesinde siyaset ve ekonomi bölümüne başladı. Bu okuldan dört yıl sonra mezun oldu.

        Kim, mezuniyetinin ardından 1964 yılında Kore İşçi Partisinin merkez komitesinde çalışmaya başladı. Kim, 1973 yılının şubat ayında komitenin sekreteri olarak seçildi ve bir yıl sonra Merkez Komitesi Siyasi Büronun üyesi oldu.

        Ekim 1980'den beri Politbüro üyesi olan ve Kore İşçi Partisi Merkez Komitesi sekreteri ve Merkez Askeri Komisyonu üyesi olan Kim, 1982 ile 1998 yılları arasında Yüksek Halk Meclisi yardımcısı olarak seçildi.

        Aralık 1992 ile Nisan 1993 yılları arasında Kore Halk Ordusu Başkumandanlığı yapan Kim, ayn zamanda Ulusal Savunma Komisyonu Birinci Başkan Yardımcılığı, ardından da Başkanlık görevlerini yürüttü.

        Kim Jong İl, 8 Ekim 1997'de Kore İşçi Partisi genel sekreterliğine seçildi.

        Ayrıca Kim'e 1975 ve 1982 yıllarından onursal bir unvan olan ''Kuzey Kore Halk Cumhuriyeti Kahramanı'' unvanı verildi.

        Kim'e ayrıca Nisan 1992'de Kuzey Kore Mareşali unvanı da verilmişti.

        17 yıl dünyaya korku sardı

        Kuzey Kore'nin bir dakikası bir dakikasına uymayan gizemli lideri Kim Jong İl, demir yumruğu ve nükleer silahlara olan tutkusuyla 17 yıl boyunca dünyaya korku saldı.

        69 yaşında kalp krizi nedeniyle yaşamını yitiren Kim, 1994 yılında babasının ölümünün ardından iktidara geçti.

        Güney Kore ve ABD'ye yönelttiği sayısız tehdit nedeniyle bölgede yeni bir savaş başlatmasından korkulan Kim, etkili bir konuşma tarzına sahip ve yorulmak bilmeyen bir hatip olarak tanınıyordu.

        Bill Clinton'ın başkanlığı sırasında Pyongyang'a iki kez ziyarette bulunan eski ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, Kim'i son derece zeki ve kültürlü bir lider olarak nitelemişti.

        Clinton'ın ardından 2002'de seçilen George W. Bush ise Kuzey Kore liderini nükleer silah üretmek için halkını aç bırakan bir "tiran" olmakla suçlamıştı.

        Uluslararası arenada pek sevilmeyen Kim, vatandaşlarının ise "sevgili lideri" idi.

        Kim, puro, konyak ve lezzetli yemeklere olan düşkünlüğüyle tanınıyordu.

        Uçak korkusu nedeniyle sadece trenle seyahat eden Kim, yurt dışı ziyaretlerden de kaçınıyordu. 2001 yılında Moskova'yı ziyaret etmesi gerektiğinde Kim, tüm yolu iki ayda trenle giderek herkesi şaşırtmıştı.

        Temmuz-Ağustos 2001'deki yolculuk sırasında Kim'e eşlik edenler arasında bulunan eski Rus elçisi Konstantin Pulikovsky, "Orient Express" adlı kitabında Kim'in 16 vagonluk özel trenine kasa kasa Fransız şarabı yüklendiğini yazmıştı. Pulikovsky, tren daha varmadan istasyonlara canlı ıstakozların gönderildiğini belirtmişti.

        Kuzey Kore liderinin suşi şefi Kenji Fujimoto, 10 bin şişeden oluşan bir şarap mahzeni olan Kim'in her hafta köpekbalığı yüzgecinden yapılan bir çorba içtiğini söylemişti.

        Şefe göre gece yarısı başlayıp sabaha kadar süren ziyafetlere ev sahipliği yapan Kim'in en uzun ziyafeti 4 gün sürmüş.

        Medeni durumu konusunda ayrıntılı bilgi olmayan Kim'in bir kez evlendiği ve en az 3 kadınla birlikte olduğu sanılıyor. Kim'in, bu kadınların ikisinden üç oğlu, bir diğerinden ise kızı olmuştu.

        En büyük oğlu olan 38 yaşındaki Kim Jong Nam, Disney parkına gitmek için sahte kimlikle Japonya'ya girmeye çalışırken yakalanınca babasının gözünden düşmüştü.

        Kim, 2010'da 20'li yaşlardaki üçüncü oğlu Kim Jong Un'u varisi ilan etmişti.

        Yaklaşık 1,55 metre boyundaki Kim, uzun boylu görünmek için platform topuklu ayakkabılar giyiyor ve permalı saçlarını kabartıyordu. Gri ve yeşil renkli tulumlar tercih eden Kim, kıyafetlerini mutlaka güneş gözlükleriyle tamamlıyordu.

        Sinemaya olan düşkünlüğüyle tanınan Kim, ülkesinde film endüstrisinin gelişmesi için çaba harcamıştı.

        Hayatındaki önemli tarihler şöyle:

        15 Nisan 1912: Kuzey Kore'nin kurucusu Kim İl Sung, Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da dünyaya geldi.

        -16 Şubat 1942: Kuzey Kore'nin resmi tarihine göre Kuzey Kore lideri Kim Jong İl, Kore yarım adasındaki en yüksek tepe olan Paektu dağındaki bir gerilla kampında dünyaya geldi. Bazı kaynaklara göre ise Kim Sibirya'da bir köyde 1941'de dünyaya geldi.

        -9 Eylül 1948: Kim İl Sung, Kore yarımadasının kuzey yarısında Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'ni kurdu.

        -25 Haziran 1950: Kuzey Kore, Güney Kore'yi işgal etti.

        -27 Temmuz 1953: Kore Savaşı yapılan ateşkes anlaşmasıyla barış anlaşması imzalanmadan sona erdi.

        -Eylül 1973: Kim Jong İl İşçi Partisi'nin, parti teşkilatı, yönlendirme ve propaganda işleri sekreteri olarak partinin iki numaralı ismi oldu.

        -Şubat 1974: Kim Jong İl İşçi Partisi Merkez Komitesinin Siyasi Bürosuna seçilerek, resmen Kuzey Kore'nin gelecekteki lideri oldu.

        -10 Ekim 1980: Kim Jong İl'in partinin gelecekteki lideri olacağı, diğer önemli görevleri de üstlendiği İşçi Partisi'nin kongresinde halka ilan edildi.

        -8 Ocak 1983: Kim Jong İl'in üçüncü ve en genç oğlu Jong Un dünyaya geldi.

        -24 Aralık 1991: Kim Jong İl Kore Halk Cumhuriyeti Ordusunun En Üst Rütbeli Komutanı seçildi.

        -Nisan 1993: Kim Jong İl Ulusal Savunma Komisyonu başkanı seçildi.

        -8 Temmuz 1994: Kim İl Sung'un kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmesi üzerine iktidar Kim Jong İl'e geçti.

        -8 Ekim 1997: Kim Jong İl İşçi Partisi Genel Sekreteri seçildi.

        -Ağustos 2008: Kim Jong İl'in inme geçirdiği bildirildi.

        -21 Temmuz 2010: ABD, Pyongyang yönetimini nükleer silahlanmadan vazgeçirmek amacıyla Kuzey Kore'ye yönelik yeni yaptırımları uygulamaya koydu.

        -28 Eylül 2010: Kim Jong Un 4 yıldızlı general rütbesine getirildi ve İşçi Partisi'nde liderlik rolleri verildi. Kore medyasında ilk kez adı geçen Kim Jong Un'un aldığı terfiler ülkenin yeni lideri olarak belirlendiğinin teyidiydi.

        -10 Ekim 2010: Kim Jong Un, ülkede düzenlenen en büyük askeri geçit töreninin yapıldığı İşçi Partisi'nin 65. kuruluş yıl dönümünde ilk kez halk karşısına çıktı.

        -11 Ekim 2010: Kim Jong İl'in kumar düşkünü oğlu Kim Jong Nam, Çin'in başkenti Pekin'de TV Asahi adlı Japon televizyonuna verdiği mülakatta, iktidarın baba bir anne ayrı kardeşine, babadan oğula geçme yöntemiyle bırakılmasına karşı olduğunu açıkladı. Gözlemcilere göre vaktinin büyük çoğunluğunu ülke dışında geçiriyor olması nedeniyle Kim Jong Nam'ın sözlerinin bir değerinin bulunmuyordu.

        -16 Şubat 2011: Kim Jong İl 69. doğum gününü kutladı.

        -15 Nisan 2011: Kuzey Kore'nin müteveffa kurucusu Kim İl Sung, doğumunun 99. doğum yıl dönümünde, ''Güneş Günü'' adı verilen ülkenin en önemli tatil gününde düzenlenen törenlerle anıldı.

        -18 Aralık 2011: Kim Jong İl'in 69 yaşında öldüğü Kuzey Kore'nin başkentinden yayın yapan devlet televizyonundan ilan edildi.

        AJANSLAR

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ