Batı neden İsrail'i destekliyor?

Sedef ŞENKAL DEMİR-Caner YILMAZ/AHT

Deniz ÇİÇEK-Şerife GÜZEL/ANKARA

İsrail’in Gazze saldırısı tüm dünyanın tepkisini toplarken başta ABD ve Almanya olmak üzere birçok Batı ülkesi, İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu söylüyor. Başbakan Erdoğan, önceki gün yaptığı açıklamada, İsrail’in saldırısının, büyük güçlerin desteğini alan bir savaş olduğunu ve Haçlı ruhu taşıdığını belirtti.

Tüm dünyanın kınamasına rağmen özellikle ABD Başkanı Obama ile Almanya Başbakanı Merkel’in İsrail’den yana tavır almasının nedenlerini sorduk. Batı neden İsrail’i destekliyor? Bu desteğin altında Haçlı ruhu mu yatıyor?

'ONLARIN FARKLI HESAPLARI VARDIR'

Prof. Dr. Soli ÖZEL (Habertürk Yazarı)

“Almanya İkinci Dünya Savaşı’nda yaptıkları nedeniyle, yani Holocaust’un sorumluluğunu taşıdığından dolayı İsrail söz konusu olduğunda aleyhte bir pozisyon almaz. ABD ve İngiltere’nin davranışları daha farklı hesaplara dayanır. Ancak bunları da her iki ülkenin ulusal çıkar tanımlamasına veya iç politika dinamiklerine bağlamak mümkündür. Bu şekilde bakıldığında Haçlı seferi tanımlaması gönülleri ferahlatan, düşünme tembelliğini teşvik eden bir tanımlamadır. Tüm bunlar özellikle ABD politikasının sürekli olarak İsrail’i kayıran bir söylem ve politika olduğu gerçeğini de değiştirmez. Filistin-İsrail meselesi hakkındaki resmi politikadan farklı kişisel görüşleri iyikötü bilinen Obama’nın da on yıllardır süren çizgiye ve dile yapışması bu aczin bir göstergesidir. Mesele siyasidir. İsrail’in Arap dünyasının içinde bulunduğu kargaşadan da yararlanarak göreli gücünü artırması, HAMAS’ın çok yalnız olması, dünyanın bir dehşeti durdurmakta acele etmemesine yol açıyor.”

'YAPILAN SUÇLULUK DUYGUSU"

Prof. Dr. Cengiz AKTAR (AB uzmanı)

“Batı’nın İsrail’i desteklemesini üç bölüme ayırıyorum. Birincisi; 1930’lu yıllardan bu yana Batı, İsrail ne yaparsa yapsın destekliyor. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra Batı’da İsrail’e karşı bir suçluluk duygusu var. Avrupa Yahudileri soykırıma uğradığı için böyle düşünüyorlar. Özellikle Almanya bu konuda en önde gelen ülke. Bunun yüzünden de İsrail yaparsa yapsın bütün akarsular durur. İkinci neden ise; İsrail soğuk savaş esnasında Batı’nın sancağı gibi algılandı. Müslümanlara karşı oluşan bir durumda İsrail Batı’nın o coğrafyadaki en büyük cephesi. Üçüncü neden ise günümüzle alakalıdır. HAMAS’ın bazı Sünni ülkeleri de arkasına alıp İsrail’e karşı koyması ve meydan okumasından dolayı Batı da ister istemez İsrail’in yanında oluyor.”

'DUR DİYECEK ÜLKE KALMADI'

Can BAYDAROL (AB uzmanı)

Çoluk çocuğun üzerine bomba atmak tam haydut devlet görüntüsü çizmektir. Bu ortam içerisinde iki tane şey ortaya çıktı. Bir tanesi İsrail’ ben HAMAS ile yani radikal İslam’la kavga ediyorum kardeşim imajını veriyor ve bu yüzden de şu anda ABD’den, İngiltere’den, Almanya’dan destek buluyor. İkincisi Türkiye’nin izlediği dış politikaya bakıldığında Suriye, Irak, Mısır birbirine girmiş vaziyette. Sonuçta İsrail’e dur diyecek bir ülke kalmadı. Temel sorun burada. Biraz da biz Türkiye’nin dış politikasının sonuçlarını Ortadoğu’da yaşıyoruz.

'GERÇEKTE YAĞMA VE TALANA DAYALI BİR İTTİFAK'

AK Partili Naci BOSTANCI (TBMM MEB Kom. Bşk.)

Haçlı seferleri bize şu gerçeği gösterir; dini bir gayretkeşlikle yapılan kimi işlerin arkasında gerçekte yağma ve talana dayalı bir ittifak söz konusudur. Başbakan’ın söyleminde bir medeniyet çatışmasına atıfla, dini itifakın Ortadoğu’da bir girişimde bulunduğu yaklaşımı olduğu kanaatinde değilim. Daha çok, dinden bağımsız, ama çıkar ortaklığı olan, bunu da tıpkı Haçlı seferlerinde olduğu gibi bir işbirliğine yaptığı vurgudur. Eğer, din anlayışına dayalı saflaşma söz konusu olsaydı, o zaman bütün Yahudilerin bunu bir varlık-yokluk meselesi olarak görüp, İsrail devletinin arkasında tavır alması gerekirdi. ABD’nin kayıtsız şartsız destek olduğunu görüyoruz. Bu bir dini dayanışma değil, aksine çıkara dayalı işbirliği, Yahudi lobisinin Amerikan Kongresi’ne etkisidir.

'İSRAİL'E DESTEK GELENEKSEL BİR DURUM'

Prof. Dr. Ümit ÖZDAĞ

Bu ülkelerin İsraili desteklemeleri yeni bir şey değil ki. Geçmişten beri var olan Arap-İsrail çatışmasında İsrail’in tarafında olmak söz konusu her zamanki gibi. Almanların Yahudileri desteklemesi çok normal. Geçmişte yaptıkları soykırımdan dolayı hâlâ bir suçluluk psikolojisi duyuyorlar. Aynı zamanda İsrail ile bağları da kopartmak istemedikleri için destekliyorlar. Başbakan’ın açıklamasını da sadece siyasi olarak görüyorum. Ona bakarsak Latin Amerika ülkeleri de elçiliklerini çekiyorlar. Haçlı ruhu oluşturuluyor söylemini ben doğru bulmuyorum.

'TÜRKİYE'NİN YALNIZLAŞMASI'

Prof. Dr. Hasan ÜNAL (Atılım Ünv. Öğretim Üyesi)

Teknik olarak Haçlı ittifakı sözlerini doğru bulmuyorum. Burada bir ittifaktan ziyade HAMAS ve ona destek veren Türkiye gibi devletlerin yaptığı hataların birikimi var. Türkiye dış siyasetinde HAMAS’a verdiği destekle yalnızlaştırıldı. Arap dünyasında kendisine destek veren bir tek devlet Katar. Ne Suudi Arabistan, ne Mısır ne de Körfez. Suriye ve Irak’tan zaten destek bekleyemez. HAMAS’a en fazla destek veren ülke Suriye idi. HAMAS’a, Suriye ve İran silah sağlıyordu. Türkiye, Suriye ile ilişkilerini bozdu, bu nedenle İran’ı da küstürdü. Mısır’la düşman kardeşler olduk. Arap ülkelerinin büyük bölümü ile aramız açık. İsrail de geriye sesi çıkan bir tek Türkiye’nin olduğunu görerek HAMAS’ın üstüne gidiyor.

'HAMAS DEVAM ETTİĞİ SÜRECE İSRAİL DEVAM EDER'

Siyaset Bilimci Prof. Dr. Doğu ERGİL

HAMAS, İsrail’in varlık nedenini kabul etmiyor. Kendi varlığını sürdürebilmek için İsrail’i o topraklardan atmak istiyor. HAMAS, o bölgede İsrail’e karşı her çeşit saldırıyı yapıyor. İntihar bombacıları, roket saldırıları, füze fırlatmalar vs. İsrail de bunları engelleyebilmek amacıyla harekât başlatıyor. İsrail’in Gazze’den aldığı istihbaratın etkisi azaldı. Roketlerin, füzelerin vs. yerlerini bulabilmek için kara harekâtı başlattı. HAMAS, İsrail’i tehditten vazgeçmedi. Bu durumun zararını Filistin halkı görüyor. HAMAS’ın saldırıları devam ettiği sürece de İsrail’in saldırıları sürecek. Sayın Başbakan’ın Haçlı ruhu oluşturuluyor söylemini de pek desteklemiyorum açıkçası. Çünkü; Haçlılar Yahudilere de karşıydılar.