'Rakı tekilanın dengi değil'
Meksika, STA için Türkiye'ye "Ben rakıyı, sen tekilayı tescil et" teklifi getirdi. Türkiye, 'rakı tekilaya müsavi (denk) olmayacağı' için başka ürünlerin de tescilini isteyecek
SEÇKİN ÜREY / GAZETE HABERTÜRK
Meksika, serbest ticaret anlaşması (STA) müzakereleri yürüttüğü Türkiye’den milli içkisi tekilanın coğrafi işaret olarak kabul edilmesinidüzenleyen bir madde eklemesini istedi. Karşılığında da Türkiye’nin mill içkisi rakıyı kendi coğrafi işaretler listesine eklemeyi önerdi. Ancak Türkiye, rakının Meksika pazarında tekilanın dengi olamayacağını dikkate aldı.
Bu nedenle coğrafi işareti bulunan başka yerel ürünlerin Meksika’da coğrafi işaret alması için liste hazırlama kararı aldı. Özel sektör örgütlerinden Meksika’ya rakının yanına eklenecek diğer coğrafi işaretli ürün önerileri getirmeleri için iş dünyası örgütlerine yazı gönderildi. Coğrafi işaret, bir ürünün üretildiği bölgeye özgü olduğunu tescilliyor. Bu durumda söz konusu ürün, sadece coğrafi işareti aldığıyerde üretilmesi halinde o isimle anılabiliyor. Bu durama en iyi örneği şampanyaya Fransa’nın Şampanya Bölgesi dışındaüretildiği yerlerde köpüklü şarap denmesi oluşturuyor.
SATIŞ SADECE 16 BİN DOLAR
Bu arada Meksika, tekila kadar dünyada yaygın olmayan bir diğer yerel içkisi mezcalin de tekilayla aynı kapsama alınmasını istedi. Ekonomi Bakanlığı, konuyla ilgili gönderdiği yazıda, “Rakının Meksika pazarındaki mevcudiyeti ve ticari potansiyelinin tekila ve mezcalle müsavi olmaması (eşit, denk) nedeniyle rakının yanı sıra sınırlı sayıda diğer ürünlerin de ülkemize ait coğrafi işaret olarak tanınmasının talep edilmesi planlanmaktadır” denildi. Meksika, 2014’te dünyaya 1.1 milyar dolarlık tekila sattı. Türkiye’nin bu ülkeden tekila ithalatı ise 5.5 milyon dolar düzeyinde kaldı. Türkiye’nin rakı ihracatı 26.9 milyon dolar olurken, Meksika’ya ihracat sadece 16 bin dolar oldu.
Gümrük Birliği sayesinde 632 milyon dolar açık
Meksika’nın AB’yle STA’sı bulunuyor. Böylelikle STA kapsamındaki ürünlerini Türkiye’ye Gümrük Birliği’nin sağladığı vergi muafiyetiyle ihraç edebiliyor. Ancak Gümrük Birliği aynı hakkı Türkiye’ye sağlamadığı için Türk ürünlerinin Meksika pazarında aynı avantajı bulunmuyor. Türkiye, bu ülkeyle yaklaşık 5 yıldır STA imzalamaya çalışıyor. Türkiye 2014’te bu ülkeye 311.9 milyon dolar ihracat yaptı. Meksika’dan ithalat ise 944.6 milyon dolar oldu. Türkiye’nin Meksika’yla olan dış ticaret açığı 632.6 milyon dolar şeklinde gerçekleşti. İki ülkenin birbirine olan en büyük ihracat kalemini motorlu taşıtlar oluşturuyor. Meksika Türkiye’nin toplam ihracatından fazla 338 milyon dolarlık otomobil satarken,Türkiye’ninki 87.5 milyon dolarda kaldı.
