Eti ucuz yemenin vergi maliyeti 2 milyar TL
Kurban Bayramı yaklaşırken dana eti bir yılda yüzde 28.8 zamlanınca et üreticileri, gümrük vergisinin dışında tüketime yönelik yüzde 8'lik KDV'yi de içeren vergi indirimi istedi. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın enflasyonu artırdığı için fiyat artışını eleştirdiği ette KDV'nin yüzde 8'den 1'e inmesi, 2 milyar lira daha az vergi ödenmesi anlamına geliyor
Ahmet KIVANÇ / HT GAZETE
Kurban Bayramı yaklaşırken kırmızı ette fiyatlar yine tırmandı. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı enflasyonu artırdığı gerekçesiyle kırmızı et fiyatlarındaki tırmanışı eleştirirken, haziran ayı itibarıyla son bir yılda dana etinde yüzde 28.8, koyun etinde ise yüzde 10.5 oranında artış yaşandı. Et üreticileri fiyatın ucuzlaması için vergi indirimi istedi. 2 milyar liralık vergi kaybı göze alınırsa KDV yüzde 8’den yüzde 1’e indirilerek et fiyatları ucuzlatılabilecek. Bu vergi açığını kapatmak için yaklaşık 60 bin ton daha fazla tüketim yapılması gerekiyor ancak tüketim artışının da zammı beraberinde getirme riski var. Başçı, kırmızı ette enflasyonun yüzde 20’nin üzerinde olduğunu söylemişti. Başçı’nın kırmızı et fiyatlarındaki artıştan yakınmasının nedeni, dana eti ve koyun etinin enflasyon sepetindeki ağırlığının yüksek olmasından kaynaklanıyor. Dana etinin sepetteki ağırlığı yüzde 2.0, koyun etinin ağırlığı ise yüzde 0.70. İkisinin toplamı yüzde 2.70’e ulaşıyor. Dolayısıyla kırmızı et, enflasyon sepetinde toplam gıda maddelerinin yüzde 11’ini oluşturuyor.
YÜZDE 1 KDV İLE GELİR 300 MİLYON LİRAYA DÜŞER
TÜİK’in verilerine göre, geçen yıl haziranda 28.05 lira olan dana eti son bir yılda yüzde 28.8 artarak 35.83 liraya, 26.42 lira olan koyun eti de yüzde 10.5 oranında artarak 29.20 liraya yükseldi. Kırmızı etin içerisinde dananın ağırlığı yüksek olduğu için kırmızı ette son bir yıllık enflasyon ortalama yüzde 23 olarak gerçekleşti.
Türkiye’de geçen yıl yaklaşık 1 milyon ton kırmızı et tüketildi. Bunun 882 bin tonu sığır, 126 bin tonu küçükbaş hayvanlardan oluştu. Maliye geçen yıl kırmızı et satışlarından toplam 2.3 milyar lira KDV geliri elde etti. Bazı temel gıda maddelerinde KDV oranı yüzde 8 yerine yüzde 1 olarak uygulanıyor. Eğer kırmızı ette de KDV yüzde 1’e inerse, Maliye’nin KDV geliri 2.3 milyar liradan 300 milyon liraya düşecek. Ancak KDV’deki bu düşüşün tamamının tüketiciye yansıması beklenmiyor.
‘DEFALARCA İTHALAT YAPILDI AMA KDV İNDİRİLMEDİ’
Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Genel Başkanı Bülent Tunç, canlı hayvan ithalatında yüzde 15 gümrük vergisi alındığını belirterek, bunun da üreticilerin maliyetlerine yansıdığını söyledi. Tunç, besilik hayvan ithalatı konusunda defalarca düzenleme yapıldığını ancak gümrük vergisi konusunda bir adım atılmadığını ifade ederek, “Yöneticiler vatandaşa ucuz et yedirmek istiyorlarsa, et üreticisine yüklenmesinler. Besilik hayvan ithalatında yüzde 15 KDV’yi, kasaptaki yüzde 8 KDV’yi, yemdeki yüzde 8 KDV’yi düşürsünler. Zaten eti daha ucuza mal etmenin ve tüketmenin yolunu böyle buluruz. İthalat konusunda bir sürü düzenleme yapıldı ama zamanında yapılmayan bu müdahalelerden ötürü etin fiyatı bu kadar yükseldi” dedi. Türkiye, 2013’te 198 milyon, geçen yıl ise 36.8 milyon dolarlık besi hayvanı ithal etti.
ETTEN HANGİ VERGİLER ALINIYOR?
-Canlı hayvan ithalatında yüzde 15 gümrük vergisi
-Canlı hayvan satışında yüzde 1 KDV
-Dana eti ve koyun eti toptan satışında yüzde 1 KDV
-Dana eti ve koyun eti perakende satışında yüzde 8 KDV
