Tüketicilerin yüzde 48’lik kesimi haftalık alışverişe geçti

Menekşe ATASELİM- GAZETE HABERTÜRK

Vakit darlığı, süpermarket formatlarının küçülüp mahalle arasına girmesi ve bu yıl dolardaki artışın sepeti küçültmesi tercihleri değiştirdi. Az az ve sık sık alışveriş yapmak makbul oldu.

Türkiye’nin hipermarketle tanıştığı yıllarda kimi zaman hafta sonu gezmesi olarak alışverişe gidildiği perakendenin sık sık hatırlatılan gerçeği. Büyük metrekarelerde, ağırlıkla büyük boy ürünlerin satın alındığı ve uzun aralıklarla toplu alışverişlerin yapıldığı o dönem yerini tam tersi bir alışveriş anlayışına bıraktı.

2011’de 2 tüketiciden 1’i aylık market alışverişi yaparken, 2015 itibarıyla tablo “az az, sık sık” satın almaya döndü. Tüketicilerin yüzde 48’i haftalık alışverişi tercih eder oldu. Gıda Perakendecileri Derneği’nin (GPD) dün gerçekleştirdiği Ortak Gelişim Kongresi’nde gündeme gelen en çarpıcı başlık, alışveriş sıkılığında gözlenen bu keskin değişimdi. Nielsen’in 2015-Hızlı Tüketim Ürünleri Pazarı Perakende Trendleri raporuna göre, haftalık alışveriş yapma oranı 4 yılda yüzde 23’ten yüzde 48’e yükselirken, aynı sürede aylık alışveriş yapanların miktarı yüzde 49’dan yüzde 28’e geriledi. İki haftada bir alışveriş yapanlar yüzde 21, daha seyrek alışveriş yapanlar ise yüzde 3 olarak ölçüldü.

HAYAT PAHALI, VAKİT DAR

Tüketicinin bu konudaki tercihine etki eden faktörlerden en belirleyici olanlar harcamanın dağılımı ve zamanı verimli kullanmaya zorlayan yaşam koşulları. Öyle ki, markette bir ürün almak için ayrılan ortalama süre 2 dakika. Bazı ürünlerde bu süre 30 saniyeye kadar iniyor. Büyük metrekareli marketlerde ürüne ulaşmak daha zor olduğu için ‘zaman kaybı’ düşüncesi devreye girebiliyor. Bu da daha küçük metrekarede, daha hızlı alışverişe yönlendiriyor. Hız ‘kolay taşıma’ ihtiyacı da doğurduğundan az ve sık alışveriş öne çıkıyor. Diğer yandan, büyük montanlı aylık alışverişler için ayrılan bütçe yüksek oluyor.

Tüketici ise dışarıda yeme, giyim, eğlence gibi harcama kalemlerine eskisinden daha fazla pay ayırdığı için bir anda yüksek miktarlı alım yapmak cazip gelmiyor. Ulusal market zincirlerinin son yıllarda küçük formatlar yaratıp bu alanda hızla büyümesi, indirimli market (discount) zincirlerinin yaygınlığını artırması alışveriş sıklığına etki eden diğer faktörler. Yılbaşından bu yana yüzde 30 artan dolar kurunun tüketicinin sepet başına harcamasını yüzde 10 civarında azaltması da büyük marketler yerine yakın lokasyonlardaki küçük seçeneklere ilgiyi artırdı.

Ulusal zincirler küçük formatlı mağazayla büyüyor

Nielsen’in Ağustos 2014 ile Ağustos 2015 arasındaki dönemin karşılaştırmasını yaptığı raporunda, ulusal zincirlerin ve indirimli marketlerin bu sürede yüzde 21’lik büyüme elde ettiği görülüyor. Ulusal zincirler, 400 metrekare ve altındaki mağazaları yüzde 38 oranında artırırken, 2 bin 500 metrekare ve üstü büyüklükteki mağazalarda yüzde 6’lık azalma dikkat çekiyor. 400 ile 1000 metrekare aralığındaki mağazaların da yüzde 17 arttığı görülüyor.

FİYATLARIN YÜKSELMESI TÜKETICI FARKINDALIĞINI DÜŞÜRDÜ

Son dönemde market ürünlerinin fiyatlarında gözlenen artış, tüketicinin farkındalığına etki etti. Raporda, 2014’te yüzde 72 olan fiyat farkındalığının zamlar nedeniyle 2015’te yüzde 63’e gerilediği ifade edildi. Tüketicinin promosyon duyarlılığı ise yüzde 67’den yüzde 69’a yükseldi. Tüketicinin en çok tercih ettiği promosyon, yüzde 81 ile indirim oldu.

İndirimli market ilk kez ‘Bakkal Amca’yı geçiyor

Raporda dikkat çeken bir başka unsur da kategoriler bazında cirodan alınan payların değişimi. Buna göre Ağustos 2015’te en fazla ciro artışını yüzde 19 ile indirimli marketler yaptı. İndirimli marketler pazardan aldığı payı da yüzde 34.3’e yükselterek az bir farkla da olsa yüzde 34.1’de kalan geleneksel perakendecileri geride bıraktı. Geçtiğimiz yıl bakkal, benzin istasyonu, orta market, kuruyemişçi ve büfe gibi ticari işletmeleri kapsayan geleneksel perakendenin payı yüzde 34.2 iken indirimli marketler yüzde 32.7 pay almıştı.

EN DÜŞÜK PAY EN BÜYÜĞÜN

2015’te en az büyüyen kategori de 2 bin 500 metrekare ve üstündeki marketler oldu. Bu alanda yüzde 5 ciro artışı sağlanırken, toplam pazardan aldıkları pay yüzde 7.1’de kaldı.

HEPSİ BİR ARADA

Morhipo.com ve 1v1y. com, Boyner Grup markaları ve 1v1y.com ortaklığındaki markalar için güçlerini birleştirme yoluna gitti. Buna göre 60’tan fazla marka ekim ayından itibaren internet müşterilerine Morhipo.com ve 1V1Y.com işbirliğiyle ulaşmaya başlayacak. Bu markalar arasında Beymen, Columbia, Derimod, Diesel, Divarese, Fabrika, Hotiç, İpekyol, Koton, Network, Que, Saat&Saat ve Tekin Acar Cosmetics de bulunuyor.

E-ticaret sektöründe şimdiye kadarki en büyük marka katılımının sağlandığı platformu kurduklarını belirten Morhipo.com Genel Müdürü Şule Arditti ve 1v1y.com Genel Müdürü Alp Tiryaki, işbirliğinin e-ticaretin gelişmesi ve ekonomik büyümeye katkı için de önemli bir adım olduğunu ifade ettiler.

6 AYDA 10 BİN PAKET TESLİM ETTİ

Internet alışverişlerindeki teslimat sorunlarına çözüm sağlamak için yeni bir teslimat modeli olarak Bukoli’yi geliştiren Borusan Holding, 6 ayda 10 bin paketi müşterilerine ulaştırdığını duyurdu. Istanbul’da 33 ilçede ve 480 esnafla anlaşarak teslim noktaları yaratan Bukoli, 5 yılda Istanbul’da 2 bin 500 esnafa ulaşmayı ve takip eden 1.5 yıl içerisinde de Izmir, Ankara, Bursa ve Antalya’ya hizmet götürmeyi hedefliyor. Bukoli için ilk aşamada 7.5 milyon dolar yatırım yapılacağı ifade edildi.