Mayısta ithalat %14 azalırken ihracatta %18.8 daraldı
Karamsarlık yarattı!
Rahim AK/GAZETE HABERTURK
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs ayında ihracatın yüzde 18.8 azalarak 11.1 milyar dolar, ithalatın ise yüzde 14.4 azalarak 17.8 milyar dolar olduğunu açıkladı. İhracat ilk beş ayda yüzde 8.4 azalarak 61.5 milyar dolar, ithalat yüzde 10.6 azalarak 88.5 milyar dolar oldu.
Ancak dış ticarette gelen 4 veri gelecekle ilgili de karamsarlık yarattı. Büyümeninde lokomotifi olan ihracatın, ana pazarı olan Avrupa Birliği’ne, manşet ihracat rakamının üzerinde, yüzde 21.3 düşmesi, bundan sonraki aylarda da ihracat parformansı hakkında endişe yarattı.Avrupa’ya 5 aylık ihracat rakamı da yüzde 10.6 düştü. Oysa toplam ihracattaki daralma yüzde 8.4’te kaldı. Ancak bu düşüşte mayıs ayında Euro’nun hızlı değer kaybının etkili olduğu hesaplandı. İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu AB’ye olan ihracat Euro bazındahesaplandığında düşüşün yüzde 3 ile sınırlı kaldığını yılın ilk beş ayında ise dolar cinsinden ihracatta görülen yüzde 11’lik daralmanın Euro bazında yeriniyüzde 10’luk genişlemeye bıraktığını belirtti.
Avrupa Birliği’nin ihracattaki payı 2014 Mayıs ayında yüzde 43.8 iken, 2015 Mayıs ayında yüzde 42.5 oldu. İkinci olarak ihracatın sürükleyici kalemi otomotiv ihracatı aylık yüzde 30.4 düşerken 5 aylık otomotiv ihracatı daralması da yüzde 9.7 oldu. Bu sektörde mayısayında yaşanan grevlerin bu sonucu getirdiği hesaplansa da sanayi malı ihracatının genelde hızlı daralması kaygıları besledi. Örneğin demir çelik ihracatı yüzde 40.4 daralırken örme giyim eşyası ve elektrikli makine ve cihazlar ihracatındaki düşüş de yüzde 20’yi geçti. Dış ticaret dengesindeki iyileşmede önemli rol oynayan enerji ithalatında net etki yaklaşık 1 milyar dolar. Böylece enerji faturamızdaki azalma 12 aylık dış ticaret açığımızı mayıs itibarıyla 5.8 milyar dolar azalttı. Mayıs ayında enerji ithalatı % 24 azalarak 3.36 milyar dolar oldu.
- AB’ye ihracattaki düşüş Euro’daki gerileme nedeniyle dolar bazında % 21.3’e ulaşarak toplam ihracattaki düşüşü geçti.
- Otomotiv ihracatındaki aylık düşüş yüzde 30’u 5 aylık kayıp ise yüzde 9.7’yi geçti.
- Üretim ve ihracat için gerekli olan ara malı ithalatı yüzde 19 geriledi ve 12.2 milyara indi.
- Dış açığı kapatan altın ihracatının 500 milyon dolara gerilemesiyle açıktaki düşüş durdu
ALTIN DÜŞÜŞ İSVİÇRE'DEN
Yılbaşından beri dış ticaret açığına 6 milyar dolar destek sağlayan altın ihracatının mayısta düşük gerçekleşmesiyle dış ticaret açığındaki iyileşme yavaşladı. Yılın ilk aylarında aylık bazda 2 milyar dolara ulaşan kıymetli metal ihracatı mayısta 500 milyon dolarda kaldı. Altın ihracatındaki yavaşlamanın İsviçre’ye yapılan ihracatın azalmasından kaynaklandığı görüldü.
ARA MALI ALARM VERDİ
Dış ticaretteki 4’üncü kırmızı sinyal Türkiye sanayiinin alıp üretimde kullandığı ürünlerin yani ara malı ithalatındaki bariz aşağı geliş oldu. Ara malı ithalatı yüzde 19 azalarak 15 milyar dolardan 12 milyara indi. Yılın ilk 5 ayında ara malı ithalatı 10 milyar dolar gerileyerek 72 milyar dolardan 62 milyar dolara düştü. Bu rakam bundan sonraki aylarda ihracat performansı ve üretim açısından soru işeretlerini artırdı
