Dünyada 'Çin' işkencesi
Çin'in dış ticaret avantajını kaybetmemek için yuanı bir günde yüzde 1.9 devalüe etmesi Asya ülkelerini çileden çıkardı. Dünya yeni bir kur savaşının patlak vermesinden endişe ediyor
GAZETE HABERTÜRK
Çin Merkez Bankası’nın (PBOC) beklentilerin altında kalan ekonomik verileri gerekçe göstererek para birimi yuana yaptığı müdahale dünya piyasalarında geniş yankı buldu. PBOC’den yapılan açıklamada dolar karşısında bir günde yüzde 1.9 seviyesinde gerçekleştirilen devalüasyonun tek seferlik bir adım olduğu belirtilerek yuanın değerinin artık bugüne kadar olduğu gibi merkez bankası tarafından çizilen bant aralığına göre değil daha çok arz-talep ağırlıklı farklı bir modele göre belirleneceğini duyurdu. PBOC’nin aldığı karar yuana 11 yılın en sert günlük düşüşünü yaşatırken dolar/ yuan paritesi ise 6.32 ile son üç yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Çin aldığı bu kararla para birimini sürekli düşük seviyede tutarak özellikle dış ticarette avantajlı durumda kalmayı planlıyor.
BÜYÜME 25 YILIN DİBİNDE
Ancak Çin’in bu adımı sadece ABD değil Asyalı çok sayıda ülke tarafından da tepkiyle karşılandı. Başta Malezya, Endonezya ve Hindistan olmak üzere ülkeler Çin’in dış ticarette haksız rekabet oluşturduğuna inanıyor. Piyasaların endişesi ise bu ülkelerin de aynı Çin gibi kurlarına müdahalelerde bulunarak ucuzlatıp bir tür kur savaşını başlatmaları. Çok sayıda uzman Çin’in attığı bu adımın belirtildiği gibi tek seferlik bir adım olarak kalmaması ve yuanın bundan böyle daha serbest bırakılmaması halinde PBOC’nin attığı adımın kur savaşını başlatacağına kesin gözüyle bakıyor. Hafta sonu açıklanan verilere göre Çin’in ihracatı başlıca ticari ortakları Avrupa, ABD ve Japonya’da talebin düşmesiyle beraber yüzde 8.3 gerilerken, üretici fiyatları dört yıldır düşüş kaydediyor. Çin bu yıl önemli oranda yavaşlarken uzmanlar büyümenin 2015 hedefi olan yüzde 7’nin altında olacağını tahmin ediyor. Bu hedef tutturulsa bile ekonomi son 25 yılın en düşük büyümesini kaydedecek.
Çin yuanı bugün de düşerekdört yılın en zayıf seviyesine kadar gerilerken, yetkililerinyuanı devalüe etmesi küresel kur savaşı korkularını artırmaklaberaber Beijing'in ihracatçılarına adil olmayan bir avantajsağladığı suçlamalarını da doğuruyor.
Yuan merkez bankasının orta noktayı 6.3306 olarakbelirlemesinin ardından dolar karşısında 6.43 seviyesinegerileyerek Ağustos 2011'den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Merkez bankasından yapılan açıklamada "Uluslararası ve yerelekonomik duruma baktığımızda yuan için şu an uzun sürecek birdeğer kaybı trendi yok" açıklamaları kullanıldı.
Fakat bir Avrupa bankasında çalışan üst düzey bir işlemcibeklenmedik devalüasyonun piyasalarda kısmen "paniğe" yolaçtığını belirtti.
İşlemci, "Her ne kadar merkez bankası bugün açıklama yaparakyuandaki düşüşün uzun olmayacağını belirtse de piyasa dikenüstünde" dedi.
Yuan Çin içerisinde geçtiğimiz iki günde yüzde 3.5 kayıpyaşarken, küresel piyasalarda yüzde 4.8 değer kaybetti.
İlki dün gerçekleşen devalüasyon bir süredir devam eden kötüekonomik verilerin ardından gelirken, Çin'in kurda uzun sürelibir düşüşe doğru gittiği şüphelerini doğurdu.
Değeri düşük yuan Çin ihraçlarını okyanus ötesi piyasalardadaha ucuz yaparak ihracata yardımcı olacak. Geçtiğimiz haftasonu açıklanan veriler Çin ihracatında Temmuz'da yüzde 8.3 düşüşyaşandığını gösterirken, üretici fiyatları deflasyonun dördüncüyılına girdi.
Çin ticaret bakanlığı bugün yaptığı bir açıklamada kurdakideğer kaybının piyasaları destekleyici bir etki yaratacağınıbelirtti.
