Kentsel dönüşüm 'çılgın' çıktı!

Deniz ÇİÇEK / HABERTÜRK

Başta İstanbul’daki Kanal İstanbul, 3. köprü ve 3 havalimanı olmak üzere büyükşehirlerde ‘çılgın projelere’ start verilirken, İmar Kanunu’nda değişiklik yapmaya hazırlanan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ortaya çıkan değer artışından pay almak üzere harekete geçti. Bakanlık tarafından hazırlanan kanun taslağına göre, hükümet, ‘değer artış payı’ adı altında yeni bir uygulama başlatıyor.

Buna göre, imar planı değişiklikleri ile konut parsellerinin değerinin artması halinde, artan değerin yüzde 45’i, kamuya değer artış payı olarak ödenecek. Değer artış payı olarak hesaplanan miktarın yüzde 30’u bakanlığa, yüzde 70’i plan değişikliğini onaylayan ilgili idareye aktarılacak.

Büyükşehir belediye sınırları içinde, ilgili idarece alınan miktar büyükşehir belediyesi ve ilgili ilçe belediyesi arasında eşit olarak paylaştırılacak. Bakanlığın yapacağı uygulamalarla evinin değeri artan vatandaş, bunun bedelini bakanlığa ödeyecek. Her konutun değerindeki artışın yüzde 45'i de değer artış bedeli olarak tahsil edilecek.

DEĞER PAYINI ÖDEYENE YAPI RUHSATI VERİLECEK

Değer artış payı olarak alınan bedeller sadece kentsel dönüşüm uygulaması hizmetleri için harcanacak. Bu bedeller, başka bir amaç için kullanılamayacak. Değer artış payı bedeli; imar planı değişikliğinin yapılaşma şartlarında ve fonksiyonlarda kıymet bakımından meydana getirebileceği değişiklikler ile kamulaştırmalardaki bedel tespiti esasları da gözetilerek ve parsel malikinin görüşü alınarak komisyon tarafından tespit edilecek.

Değer artış payı olarak ödenmesi gereken bedelin yarısı ödenmeden, onaylanan plana göre uygulamada bulunulamayacak ve geri kalan miktar tapu kaydına şerh verilecek. Bu bedel ödenmeden yapı ruhsatı düzenlenmeyecek.

NAZMİ DURBAKAYIM / İNDER Başkanı

'HAYALLERİM GERÇEK OLDU'

“Düzenlenen taslak ile hayallerim hakikat oldu. Arazi sahiplerine devlet yatırımları ile devlet kuşu konuyordu. Devlet yatırımları ile ortaya çıkan rantların değerleri şehirlere dağılmalı. Çok doğru bir karar. Ticaret yapsanız zaten yüzde 35–40 vergi veriyorsunuz. Babadan kalma araziden ticaretten daha fazla para kazanıyorsunuz. Yasa çıkarsa haklı haksız ayrılacak.”

TAYFUN KAHRAMAN / Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı

'KAÇAĞI MEŞRULAŞTIRACAK'

"Yasa taslağındaki yüzde 45'lik pay oranı olması gereken bir uygulama. Ek yapılaşma hakkı verildiği zaman vergilendirmek mantıklı. Kıyı kesimler için yapılacak düzenlemeler ise Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilecektir. Bu durum 92'den önce yapılan kaçak yapılara af getiriyor. Sahil kesimindeki kaçak turizm tesislerini meşrulaştırmak demek oluyor.”

'AĞAOĞLU KRİZİNDE YETKİ BAKANLIKTA'

Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ali Ağaoğlu'nun Fatih Ormanı tabiat parkındaki işletme sözleşmesini feshederken, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yeni taslakla bu konuda da bir düzenlemeye giriyor. Bakanlığın yeni görev alanı şöyle: Milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları, doğal sit alanları, sulak alanlar, özel çevre koruma bölgeleri ve benzeri koruma statüsü bulunan diğer alanlar.

'SAHİLLERE YAPILAŞMA KAPISI AÇILIYOR'

Söz konusu taslakla, kıyı kanununda da değişiklik yapılacak. Buna göre, sahil şeritlerinde yapılacak yapılar, kıyı kenar çizgisinden kara yönünde en fazla 10 metrelik mesafede genel olarak deniz seviyesine göre 5 metre yükselen yerlerde veya dar kıyılarda kıyı kenar çizgisine en fazla 20 metre, diğer alanlarda en fazla 50 metre yaklaşabilecek.

'DEĞERLİ BÖLGE HARİTASI YAPILACAK'

Planın iptali halinde, ödenmiş olan değer artış payı bedelinin tamamı faizsiz olarak en geç üç ay içinde iade edilecek. Bakanlık, taşınmazların konumlarına göre teknik ve ekonomik olarak değerlerinin belirlenmesi için değerleme haritaları hazırlayacak ve bu değerler coğrafi bilgi sistemi veri tabanına işlenecek.