Yerli kömüre teşvik, ithal kömüre ek vergi yolda
Enerji yönetimi, yerli kömüre dayalı elektrik üretim santral yatırımlarını alım garantileri dahil bazı yöntemlerle teşvik edecek. İthal kömürde ise fon ya da ek vergi gibi yöntemlerle birim maliyetler artacak
Olcay AYDİLEK / GAZETE HABERTÜRK
Enerji yönetimi, elektrik üretim yatırımlarında yerli ve yenilenebilir kaynakları teşvik etmek ve ithalatı kısmak amacıyla kritik bir hamleye hazırlanıyor. Buna göre, yerli kömüre dayalı elektrik üretim santral yatırımları alım garantileri dahil bazı yöntemlerle teşvik edilecek. İthal kömür, fon ya da ek vergi gibi birim maliyetleri artıracak benzeri bazı yöntemlerle frenlenecek. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) nisan ayı elektrik sektörü raporuna göre, Türkiye’nin elektrikte kurulu gücü yaklaşık 74 bin megavat düzeyinde bulunuyor. İthal linyit santrallarının kurulu güç içindeki payı, 6 bin 64 megavatla yüzde 8.22. Bu santralların elektrik üretimindeki payı da yüzde 13-14 aralığında seyrediyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, doğalgazla birlikte ithal kömürün de kurulu güç içindeki payını belli bir dönemde düşürmeyi, yerli ve yenilenebilir kaynaklara dayalı santralların payını da artırmayı hedefliyor.
İTHALDE BİRİM MALİYETLER ARTIRILACAK
Bu hedef doğrultusunda bazı adımlar da atılmaya başlandı. İthal kömüre dayalı yeni santral yatırımlarında, ÇED ve elektrik iletim sistemine bağlantı gibi işlemlerde “ağırlaştırıcı” sayılabilecek bir süreç izleniyor. Enerji yönetimi, buna ek olarak yeni bazı uygulamaları da gündemine aldı. Son yıllarda yatırım talebinde öne çıkan ithal kömüre talep, fon ya da ek vergi gibi birim maliyetleri artıracak yöntemlerle frenlenecek. Yatırımcıların, bu yolla yerli kömüre yönelmeleri sağlanacak. İthal kömürle ilgili atılacak adıma ilişkin değerlendirmelerin sürdüğü, fon ya da vergi gibi bir adımın yasa gerektirebileceği belirtiliyor.
TETAŞ BELLİ MİKTARDA ALIM YAPACAK
İthalat kısılırken, yerli kaynaklara dayalı santral yatırımları ise desteklenecek. Bu çerçevede, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt AŞ (TETAŞ), yerli kömürle elektrik üreten santrallardan belli miktarda ve belirlenecek birim fiyat üzerinden elektrik satın alacak. TETAŞ, üretici şirketlerle görüşmeler yaptı, şirketlerden “usul” ve “yöntem” hakkında önerilerini aldı. Konu, Bakanlar Kurulu’nun gündemine taşınacak. Kurul, kömürle üretim yapan şirketlerden alınacak elektrik miktarını ve fiyatını belirleyecek. TETAŞ, kömürle üretimi “teşvik” kapsamında termik santrallardan elektrik alımına başlayacak. Enerji yönetimi, yerli kömürle ilgili yatırımın özendirilmesinin önemine işaret ederek, “Bilindiği gibi bir süre önce bir yasa çıkarıldı. Bu yasa, TETAŞ’ın elektrik almasına imkân sağlıyor. Elektrik alımının başlatılması için Bakanlar Kurulu kararı çıkarılacak” dedi. İthal kömürle ilgili öngörülen düzenlemenin yatırımcının dikkatini yerli kaynaklara çekmeyi hedeflediğini belirten kaynaklar, “Yerli kömürün teşviki her yönden önemli” dedi.
