4 milyon gurbetçiye prim umudu

Yurtdışından kesin dönüş yapan 4 milyon Türk işçi, alamadığı sosyal sigorta primi için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) gitti. Yurtdışında çalışan işçiler, kesin dönüşlerinde verilmesi gereken sosyal sigortalar priminin yarısını aldıkları iddiasıyla yıllardır sürdürdükleri mücadeleyi tüm hukuk yolları tüketildiği için AİHM'e götürme kararı aldı.

Sorunun çözümü için Uluslararası Hak Arama Derneği'ni kuran gurbetçiler, yüksek mahkemeye gönderdikleri dilekçede, başta Almanya olmak üzere birçok Batı ülkelesinin yaklaşık 4 milyon Türk işçiye, sosyal güvenlik priminin işveren payının ödenmediğini iletti. Dernek Başkanı Hasan Fettah, söz konusu paranın ise 100 milyar euroyu bulduğunu söyledi. Sorunun çözümü için ilgili kurumlardan destek göremediklerinden yakınan Fettah, bu nedenle de mücadeleyi tüm AB ülkeleri, Azerbaycan, Körfez ülkeleri gibi geniş bir yelpazeye yaymayı hedeflediklerini vurguladı.

BİN KİŞİ HAKKINI ALDI

Eksik ödenen prim miktarının ise kişi başına ortalama 50 bin euro olduğunu tahmin ettiklerini söyleyen Fettah, sigorta primlerini yasal yollara başvurarak eksiksiz alanların ise binin üzerinde olduğunu belirtti. 2007'de AB Adalet Divanı nezdinde dava açan Fettah, "Kesin dönüş yaptım ve iki yıl sonra bana o günün parasıyla 28 bin mark prim iadesi yapıldı. Ben de bu tutarın içinde, işveren payının da olduğunu düşünüyordum. Fakat daha sonra Almanya'nın kesin dönüş yapanlara sadece çalışanların ödediği primleri iade ettiğini öğrendim. İşveren payını da almak için AİHM'ye dava açacağız" diye konuştu. Fettah, aynı dilekçenin Türkiye'de Ombudsmanlık birimine de gönderildiğini, kurumun ilgili bakanlıklardan yazı ile bilgi istediğini söyledi.

İŞÇİNİN HAKKI AB HAZİNESİ'NE

Başta Almanya olmak üzere birçok Avrupa Birliği ülkesinde yıllarca çalıştıktan sonra Türkiye'ye dönen 4 milyon gurbetçi, hesaplarına yatırılan sosyal sigorta primlerinden sadece kendilerinden kesilen primi alabildi. Oysa, sigorta primi olarak işveren tarafından da işçi adına prim yatırılıyor. AB ülkeleri, Türk işçilerinden kesilen primleri ayrıldıkları dönemde verdi, ancak işverenin yatırdığı primleri ise Hazine'ye aktardı. Sosyal güvenlik uzmanlarının verdiği bilgiye göre Türkiye ile AB arasında imzalanan 1963 Ankara Anlaşması ve 1973 Katma Protokolü'nün 38'inci maddesi Türk işçilere tüm sigorta primlerinin veya çalışma sürelerinin Türkiye ile birleştirilmesine imkân veriyor. Örneğin Danimarka ve İsviçre gibi ülkeler işveren primlerini de Türkiye'ye aktarıyor.