Ayda 70 bin ton solucan gübresi üretiliyor
Solucan deyip de geçmeyin. İlk bakışta bir çok insanın tiksindiği bu hayvanın gübresi hem yetiştiricilerine oldukça iyi bir gelir sağlıyor hem de verimi sayesinde giderek daha fazla tercih ediliyor. İsteyen bodrum katında veya bir gecekondu kiralayarak üretime başlayabiliyor, isteyenler de tesis kuruyor. Tanesi 8 kuruştan başlayan fiyatlarla satılan solucanlar aylık olarak ortalama 30 bin TL kazanç sağlayabiliyor.
Türkiye genelinde özellikle son yıllarda üretimi artan solucan gübresi pazarı büyümeye devam ediyor. Herkesin kolaylıkla yapabileceği ve neredeyse her yerde üretilebilen solucan gübresi,daha çok organik tarım işi yapan çiftçiler tarafından kullanılıyor. Bu gübre çeşidi, verimliliği sayesinde çiftçilerin öncelik vermeye başladığı gübreler arasına girecek gibi gözüküyor.
Türkiye Solucan Gübresi Üreticileri Derneği (TOSGEB) Başkanı Rasim Aydın ile Vermikültür Derneği Başkanı Ayşe Coşkun ile son dönemde moda olan bu girişim hakkında konuştuk...
Hem amatör hem de profesyonel olarak solucan gübresi üreten yaklaşık 4 bin tesisin bulunduğu ülkemizde, 11 adet lisanslı şirket yer alıyor. Solucan gübreleri kilogram başına satılırken, kilogram fiyatı ise 2.5 liradan hesaplanıyor. Solucan gübresi üretimi dışında solucan satışlarının da artmaya başladığı son 1.5 yıllık süreçte solucanların tanesi 8 kuruş ila 25 kuruş arasında değişiyor. Ülkemizde aylık tahmini olarak solucan gübresi üretimi ise 70 bin ton olarak veriliyor.
"PİLOT BÖLGE KAYSERİ"
TOSGEB Başkanı Rasim Aydın, solucan üretiminin Türkiye'de 12-13 yıllık bir geçmişinin olduğunu fakat son 1.5 yıldır organik tarım yapanların talebi ile gelişmeye başladığını belirtiyor. Aydın, profesyonel bir şekilde 50 tonluk bir solucan gübresi üretebilecek tesis için 2 milyon lira yatırım yapılması gerektiğini belirtiyor. 2 milyon liralık yatırımdan da kilogram fiyatı 2.5 TL'den aylık 50 ton gübre üretimi ile toplam 125 bin TL gelir sağlama imkanı doğuyor. Aydın, solucan gübresi üretmenin büyük bir risk olmadığını ve solucanların dayanıklı hayvanlar oldukları için hastalıklara kolay kolay yakalanmayacaklarının altını çiziyor.
Aydın'ın verdiği bilgiye göre solucan gübresi üretimini daha çok ziraat fakültesi öğrencileri, ek iş arayan kişiler, yeni bir iş deneyimlemek isteyenler ile emekli olup çiftliğinde amatörce üretim yapanlar tercih ediyor. Solucan gübresi üretimi, pilot şehir olarak Kayseri'de yoğunluk gösteriyor. Kayseri dışında Ege, Trakya ve Adeniz bölgesinde yaygın olarak üretilirken, Doğu ve Güneydoğu bölgesinde çok az biliniyor.
"İNTERNETTEN GÖRÜP YAPMAK İSTİYORLAR"
Vermikültür Derneği Başkanı Ayşe Coşkun, solucan gübresi üretiminin Türkiye'de daha çok internetten duyularak yaygınlaştığını belirtti. Coşkun, sözlerine şöyle devam etti:
"İnternetten iş başvurusu arayanlar tarafından bulunuyor. Yeni bir iş kurmak isteyenler solucan üretimiyle karşılaşıyorlar. Ben de 3 yıldır bu iş içindeyim. Ben de internetten araştırmalarım neticesinde solucan gübresi üretimine başladım. Çok tiksindiğim bir hayvan olmasına rağmen ve farklı bir iş kolu olduğu için merak edip bu iş içerisine girdim. Hem ticari boyutu hoş hem getirisi çok. Yani insanlar internetten görüp yapmak istiyorlar"
Profesyonel bir şekilde solucan gübresi üretmek isteyenlerin ruhsat alması gerekiyor. Ruhsat alınması için de herhangi bir solucan sayısı ve şartı aranmadığını belirten Coşkun, "Devletin istediği kriterler var ama solucan gübresi ile ilgili bir kanun yok. Tarım Bakanlığı bunun için özel bir heyet kurdu. Şimdilik profesyonel iş yapanlar, inek gübresi üretim ruhsatı ile solucan üretim merkezi açıyor. Sadece verilen ruhsatlarda özellikle istenen bir şey var, bu da ısıl işlem" dedi.
"AYLIK 30 BİN LİRA KAZANIYORUM"
Hem Vermikültür Derneği başkanı hem de solucan gübresi üreticisi olan Coşkun, tesis kurmanın maliyeti ve kazancı hakkında şu açıklamalarda bulundu:
"İlk olarak 100 bin solucanla başladım işe. Solucanların tanesini 25 kuruşa almıştım yani toplam 25 bin liraya kurdum tesisimi. Solucan zaten sürekli kendisini ikiye katlıyor. 2.5 yılda 30 milyona yakın solucanım oldu. Tesisim, 800 metrekarelik kapalı, 2 bin metrekarelik alan üzerinde. Aylık 15 tona yakın katı gübre çıkışı sağlıyorum. Ortalama 30 bin lira kazanç sağlıyorum. Bu işe ilk başladığımda küçük bir gecekonduda yaptım. Aylık 250 lira kira veriyordum. Toplamda elektrik ve su faturam en fazla 15 lira geliyordu. 400 liraya bir kamyon solucan gübresi aldım ve bu gübre 6 ay kadar yeterli oldu. 2.5 sene boyunca kendim çalıştığım için çalışan ücretim de olmadı. Yani her şeyi topladığımız zaman tüm bu tesisi 150 bin liraya kurdum ve şimdi 30 bin lira kazanıyorum.
Solucan gübresi üretimi hakkında herkesin çok hevesli olduğunu fakat solucan satanların bu kişileri hayale alıştırmalarından dolayı sonrasında başarısız olduklarını da belirten Coşkun, "Yılda 100 kişi solucan gübresi üretim işine giriyorsa, 60 kişi vazgeçip bırakıyor. Çünkü en az 9 ay sonra gerçekten kaliteli bir solucan gübresi elde edebiliyorsunuz ve gerçekten iyi bir kazanç sağlamanız için ortalama 2 yıl sabretmeniz gerekiyor" dedi. Solucan gübresi üretimini bırakanlarının karşılaştığı riskler hakkında da bilgilerini paylaşan Coşkun, sözlerine şöyle devam etti:
"Solucan gübresi üretmek isteyenler çok çabuk geri dönüşü olabileceğini sanıyor. Solucanlar ölebiliyor. Mama yapmayı yeteri kadar bilmeyenler tüm solucanları bir saat içerisinde öldürebilir. Mamadaki asit oranı fazla olduğu için solucanlar eriyebiliyor. Suyunu fazla verirseniz boğulurlar, az verirseniz kururlar. Fare, kertenkele gibi hayvanların yaşaması için bir alan oluşmuş ise solucanları yemeleriyle birlikte solucan üretemez dolayısıyla solucan gübresi de elde edemeyebilirler"
