Yüzde 60'ı AB, Rusya ve Ortadoğu ülkelerine gönderiliyor

Sabah erken saatlerde toplanmaya başlanan çilekler, özel kasalarla soğuk hava depolarına götürülüyor. Burada 2 derecede yaklaşık 5 saat bekletilen meyveler, boylarına göre ayrıldıktan sonra ihracata uygun olanları soğutmalı konteynerlere yüklenerek yurt dışına gönderiliyor.

İhracata uygun olmayan boydaki ürünler ise yurt içindeki gıda tesislerine yönlendiriliyor.Sultanhisar Ziraat Odası Başkanı Bilal Tahran, yaptığı açıklamada, ilçenin en önemli geçim kaynaklarından olan çileğin ekim alanlarının yıldan yıla arttığını söyledi.Üreticinin üretim kalitesini artırdığını, iyi tarım uygulamalarına tam uyum sağladıklarını, artık ilaç kalıntısı sorununun yaşanmadığını dile getiren Tahran, bunun ihracat taleplerine de yansıdığını ifade etti.

İhracatın iç piyasadaki fiyat istikrarını doğrudan ilgilendirdiğini aktaran Tahran, "İlçemizin en büyük şansı ürünlerin büyük kısmının ihracata gidiyor olmasıdır. Özellikle Rusya pazarının açılması üreticiyi çok sevindirdi. Balkan ülkeleri ve Romanya da fazla ihracat yaptığımız yerler. İlçeden her gün yaklaşık 8 tır ihracata gidiyor. Bir dönem Rusya pazarının kapalı olması, fiyatları olumsuz etkilemişti. Bu sezon Rusya'dan gelen talebin iyi olması, fiyatları dengeledi." dedi.

Sultanhisar'ın toprak ve iklim yapısı nedeniyle çilek üretimine en uygun bölgelerden birisi olduğunu, hem raf ömrü yüksek hem de lezzetli çilekler yetiştirdiklerini aktaran Tahran, buna rağmen markalaşamadıklarını anlattı.

İlçede 300 dönüm arazide yıllık ortalama bin 500 ton çilek üretimi yapan Gamze Ören Yetim de geçen sene Rusya pazarının geç açılmasından dolayı sıkıntılı bir yıl geçirdiklerini, fiyatların 2-3 liraya kadar gerilediğini belirtti.

Bu yıl ise ihracat taleplerinin yükselmesiyle fiyatların 5 lira seviyesinde gerçekleştiğine işaret eden Yetim, çilek üretiminin emeğe dayalı bir iş olduğunu anlattı.

PAZARA GİTMEDEN TARLADA SATILIYOR! KİLOGRAM FİYATI...

Pınarbaşı Mahallesi'nde oturan Nilgün Kayıran, 5 yıl önce gittiği pazardan bahçesine dikmek için 5 çilek fidesi aldı. Fidelerin veriminden memnun kalan Kayıran, 1.5 dönümlük arazisinde çilek yetiştirmeye karar verdi. İlk yıl 1 ton civarında ürün alan Kayıran, aradan geçen zamanda işini profesyonel şekilde yapmaya başladı ve 5 yıl önce 5 fideyle başladığı çilek yetiştiriciliğinde şimdilerde yıllık 8 ton hasada ulaştı.

Tamamen doğal çileklere gösterilen ilgiden memnun olan Nilgün Kayıran, isteyenlerin tarlaya gelerek çilekleri satın aldığını söyledi. Çileğin kilosunu tarlada 7 liradan sattığını ifade eden Kayıran, şu açıklamalarda bulundu

"5 yıl önce hobi olarak 5 tane fide almıştım. Daha sonra bunu evimin önündeki tarlamıza taşımaya karar verdim ve bu yıl 5 bin kök çileğimiz oldu. Alçak tünel sistemi kurduk, biyolojik ilaçlama yöntemi ile yetiştirdiğimiz çilekler tamamen doğal. Pazar sorunumuz kesinlikle yok, herkes arazimizi biliyor, buraya kadar gelerek hem toplayıp yiyorlar, hem de alacakları kadar alarak doğal bir ortamda vakitlerini geçiriyorlar."

Bu yılın hasadın bir ay erken olduğunu belirten Kayıran, sözlerine şöyle devam etti:

"Hasadımız bu yıl çok verimli olacağa benziyor, ürünümüzün satışında hiçbir problemimiz yok, zaten tarlada tükeniyor. Hiçbir yerden destek almadım, tamamen benim girişimcilik ruhuna sahip olmamdan kaynaklanan bir durum. İşimi zevkle ve severek yapıyorum. Tüm bu çalışmalar sırasında eşim Ömer Kayıran bana yardımcı oluyor. Çilek bahçemizi kurarken her zaman desteklerini gördüm, birlikte çalışıp ürünlerimizi ortaya çıkartıyoruz."

MALİYETİ 4 LİRA, TEZGAHTA 15 LİRA

Türkiye'nin en lezzetli çileklerinin yetiştirildiği bölgelerden Serik'e bağlı Kadriye'deki seraları, bugünlerde kırmızı ve lezzetli bu meyve kaplıyor. Denize yakınlığı ve uygun iklim koşulları dolayısıyla örtü altında yetiştirilen çilekler, yiyenleri mutlu ederken, üreticisini aynı derecede memnun etmiyor.

Antalyalı çiftçiler, binbir güçlükle yetiştirdiği çileklerini Serik haline kilosunu 4,5 liraya satabiliyor. Çiftçiler, bu fiyatın, çileğin maliyetini ancak karşıladığını belirtirken, büyük kentlerde kilosunun 15 liradan satılmasını da eleştirdi.

'ÇİLEK İÇİN ÇOK İDEAL MEVSİM'

Kadriye'de, örtü altında yaklaşık 10 yıldır çilek üreten Şaban Aksoy (44), burada yetiştirilen çileğin aromasının çok güzel olduğunu söyledi. Bölgedeki birçok çiftçinin son 10 yılda çilek üretimine yöneldiğini belirten Aksoy, yaz meyvesi olarak bilinen çileğin, bu mevsimde daha güzel olduğunu aktardı.

Aksoy, "Antalya, kışı bile sıcak geçiren bir şehir. Bir de bunu seralarla desteklediğimiz zaman yeterli sıcağı elde ediyoruz. Şu anki iklim, çilek yetiştirmek için çok ideal" dedi.

'HORMON YOK'

Çileğin düzgün ve iri olması dolayısıyla birçok insanın aklına hormon geldiğini belirten Şaban Aksoy, şöyle konuştu:

"Meyve ve sebzede hormon kullanımı yok. Devlet, bu konuda sıkı denetim yapıyor. Hormon verildiği tespit edilirse 7 yıla kadar serayı kapatma cezası verebiliyor. Atılan gübre ve ilaçlar tek tek kontrol ediliyor. Eğer ilaç kalıntısı tespit edilirse ihraç hiç olmuyor. Çileklerin büyük ve düzgün şekilde olması düzenli sulama ve fidelemeden dolayı. Ortamın derecesi hep aynı. Bu nedenle iri ve düzgün oluyor."

MALİYET 4, SATIŞ 4,5 LİRA

Çiftçi Aksoy, çileğin çok fazla dayanan bir ürün olmadığını belirterek, domates veya biber gibi günlerce satılmayı beklemediğini söyledi. Yenecek duruma ulaştığı zaman hemen piyasaya çıkarılması gerektiğini belirten Aksoy, şöyle devam etti:

Özenle üstünde durulması gerekiyor, sık toplanması lazım. İşçi maliyetleri, paketleme, sera giderleri fazla olan meyve. Serik Hali'nde en iyi çilek şu anda 4,5 liradan alıcı buluyor. 1 kilo çilek zaten 4 liraya yetişiyor. Ürün çıktı, bekletme gibi şansımız yok, 3 lira olsa da satmak durumundayız. Büyük şehirlerde satıldığı fiyatın yarısı çiftçinin eline geçse bizim için çok iyi bir gelir olur.

Çocuk gibi ilgileniyoruz. Aradaki tüccar fiyat belirliyor. Benim bildiğim İstanbul'da marketlerde 15 lira dolayında satılıyor. Bizim sattığımız çilek tam 3 katına alıcı buluyor. Her zaman olduğu gibi arada kazanan yine tüccar. Nakliye pahalı deniyor ama Antalya'dan İstanbul'a nakliye son derece ucuz. Bir kamyon İstanbul'a buradan 2 bin 500 liraya gidiyor.

740 TON ÜRETİLİYOR, 5 MİLYON TL GELİR SAĞLANIYOR

Ordu'da yaklaşık 7 yıl önce 11 dekar alanda tarlada üretimine başlanılan çilek, üreticinin ilgi göstermesiyle, İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'nün destekleriyle 350 dekar alana çıkarıldı.

Üreticiye dekarda yaklaşık 20-25 bin TL arasında gelir getiren çilek, il ekonomisine de yıllık 5 milyon TL'ye yakın katkı sağlıyor. Çilek üretiminin her yıl katlanarak arttığını, fındık üreticilerinin ek gelir sağlamak amacıyla üretime büyük önem verdiğini belirten İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Kemal Yılmaz, sahil kesiminden itibaren 2 bin rakımlı Çambaşı Yaylası'na kadar çilek üretimi yapıldığını söyledi.

Turnalık ve Çambaşı Yaylası'nın yerli ve yabancı turistler tarafından özellikle yaz mevsiminde yoğun olarak ziyaret edildiğini, bu bölgede yetişen çileğin büyük bölümünün tarlada turistler tarafından tüketildiğini belirten Kemal Yılmaz, şöyle dedi:

Çilek üretimi sahilden yüksek rakımlı bölgelere ve ilçelere doğru yayılıyor. Özellikle sahil kesiminde Altınordu, Perşembe, Kabadüz ve Ulubey'de üretim öne çıkıyor. Çileğe talep çok var ve iyi yetişiyor, pazar problemi de yok. Üretildiğinde anında tarlada alıcı buluyor.

Üretime her geçen yıl yeni üreticilerimiz katılıyor. Müdürlük olarak çilek üretimini teşvik ediyoruz. Arazisi uygun olan üreticilerimiz üretim yapıyor. Hem açık alanda, hem de serada çilek üretimi, fındık üreticimize de ciddi ek gelir sağlıyor.

Müdür Kemal Yılmaz ayrıca, Bakanlık bütçesi ve yerel kaynaklardan sağlanan bütçelerle son 3 yılda çilek yetiştiriciliği yapmak isteyen üreticilere 860 bin çilek fidesi, 60 bin metre malç naylonu, 120 bin metre damla sulama sistemi dağıtıldığını da söyledi.

ÇİLEĞİN KİLOGRAM FİYATI 12 TL'DEN ALICI BULUYOR

Türkiye'de çilek yetiştiriciliğinin en önemli yerlerinden birisi olan Aydın'ın Sultanhisar ilçesi, son 3 yıldır kışın ortasında da çilek üreterek bir ilki başardı. Bahar ve yaz aylarının en lezzetli meyvelerinden biri olan çilek, kışın üreticisine daha fazla kazandırdı.

Yaklaşık 3 ay önce hazırlıklarını tamamladıkları çilek dikim işlerinin ardından geçtiğimiz 29 Ekim'de ilk hasadını yapan Atçalı çilek üreticisi, ürününü kilosu 10-12 TL'den satıyor.

Çilek hasadını zor şartlarda yapan çilek üreticisi kış üretimi ile birlikte yılın on iki ayına yaydıkları çilek üretiminden oldukça memnun. Sezon dışında da para kazanmayı başaran üreticisi yaz aylarına oranla 3-4 kat daha fazlaya sattığı çilekten artık daha çok para kazanıyor.

Yaklaşık 100 dönüm çilek serası olan ama sadece 10 dönümünde 'plak' denilen çilekten yetiştiren üretici ve çalışanlar dışarıda soğuk havaya rağmen sera içerisinde çalışırken terliyor.

KIŞ ÇİLEĞİ YÜZLERİNİ GÜLDÜRDÜ

Sultanhisar'a bağlı Atça Mahallesi'ndeki çilek serası sahibi Mustafa Ergen, 10 yıldır çilek üretimi ile uğraştıklarını ifade ederek, şu açıklamalarda bulundu:

Babamla birlikte yaklaşık 100 dönüm arazinin 10 dönümünü kış çileğine, 90 dönümünü ise yaz çileğine ayırdık. 3 yıldır da kış çileği üretiyoruz. Aile çiftçiliği yapıyoruz. Çilek daha çok nisan, mayıs, haziran aylarında hasada gelir ve toplanırdı.

Biz bunu 12 aya yaymak istedik. Ve plak denen bu çeşidi ürettik. Bu sayede meyvemiz biraz daha kaliteli, dolgun ve renkli oldu. Kış çileğini haftada bir topladığımız için tonaj az oluyor.

Ama yaz çileğine oranla daha iyi kazandırıyor. Biz ilk hasada 29 Ekim'de başladık. O tarihten itibaren haftada bir kez topluyoruz. Pazarımız iyi. Fiyatlarımız güzel. Çileklerimiz de iyi.

İzmir'den, İstanbul'dan, Antalya'dan ve çevre illerden pazarcılar gelip bizden çilek alıyor. Bu şekilde tüketiciye ulaştırıyoruz. Çileği normal şartlarda yaz aylarında 3-4 günde bir toplamak gerekir.

Güneş ışınları çileğe erken vurduğundan kızarma yapar. Ancak kış çileği güneşi geç aldığı için bir haftada bir toplanabiliyor. Bu nedenle de tadını iyice kendi içine alıyor ve daha tatlı oluyor.

"EGE'DEN AKDENİZ BÖLGESİNE ÇİLEK YOLLUYORUZ"

Sultanhisar Belediye Başkanı Osman Yıldırımkaya, kış çileği sayesinde yerel ekonomiye canlılık geldiğini ifade ederek, sözlerine şöyle devam etti:

Sultanhisar ilçemiz Aydın'ın polikültür tarım yapan tek ilçesi. Dolayısıyla yıllardan beri burada aşağı yukarı 25 yıl önce başlayan demonstrasyon çalışması başlatılan çilek bitkisi bolca üretildi. Daha önceden temmuz, ağustos aylarında diktiğimiz ve mart sonu nisan başında hasadına başladığımız cinslerin yanı sıra çiftçimizin kendisini geliştirmesiyle kış çileği üretimini de başardı.

Neredeyse yılın on iki ayına yayılan çilek üretimi sayesinde ekonomiye de canlılık geldi. Ağustosta dikilip kasım veya aralık aylarında hasadına başlanan çilek sayesinde bölgemiz ve ülkemiz katma değer kazandı.

Kış çileği ayrıca çiftçimizin gelirlerini artırmak adına müthiş bir buluş oldu. İnşallah jeotermal kaynaklardan yararlanmak veya kömür kullanmak suretiyle seralarımızı ısıtarak bunu yılın 12 ayına yaymaya çalışacağız.

Bu ürünümüzü şu anda Ege'den Akdeniz'e gönderiyoruz. Eskiden Akdeniz'den Ege'ye ve tüm Türkiye'ye dağılan bu ürün şimdi tam tersine Ege'den Akdeniz'e gidiyor. Şu anda bu malımız bizim Antalya'ya gidiyor. Fiyat konusunda da 10-12 TL bandında seyrediyor.

Sultanhisar'da şu anda 20 bin dekar arazide bu çilek üretimi yapılıyor. Bundan sonra Ukrayna başta olmak üzere Rusya ve Avrupa ülkelerine ve Arap ülkelerine inşallah Ortadoğu'ya da çilek göndermeye devam edeceğiz.

ÇİLEĞİN ORDU'YA YILLIK GETİRİSİ 5 MİLYON LİRA

Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünün çalışmaları sonucu kentte ürün çeşitlendirme çalışmaları kapsamında üreticiler teşvik edilerek çilek üretiminin artması sağlandı. Ordu Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Kemal Yılmaz yaptığı açıklamada, kentte çilek üretiminin her geçen yıl yaygınlaştığına dikkati çekti.

Çileğin en çok Altınordu, Perşembe, Kabadüz, Gülyalı, Ulubey, Kabataş, Ünye ve Fatsa ilçelerinde üretildiğini belirten Yılmaz, "İlimize yıllık getirisi ise yaklaşık 5 milyon lira. İnşallah çilek üretimi yaygınlaştırılacak ve kentteki ürün çeşitliliğinin artırılması sağlanacak" dedi.

Altınordu ilçesi Kayabaşı Mahallesi'nde 65 dönüm arazide çilek üreten Selçuk Şahin de ilk defa 2014 yılında deneme amacıyla başladığı çilek üretiminden oldukça memnun olduğunu söyledi.

Çilekten istediği verimi aldıkça araziyi büyüttüğünü belirten Şahin, "Her yılın nisan ayında ilk hasada başlıyoruz ve kasım ayının ortalarına kadar sürdürüyoruz. Eylül ayı içindeyiz ve hasadımız sürüyor. Geçen yıllarda olduğu gibi çilek hasadını imece usulü sürdürüyoruz" dedi.

Ürettikleri çileğin pazarlama sorununun bulunmadığı bilgisini veren Şahin, "Ordu merkezin yanı sıra Karadeniz'deki tüm illere ürünümüzü rahatlıkla pazarlayabiliyoruz. Çileğin kilogramı 5-6 liradan kasası ise 25-30 liradan satışa sunuluyor" diye konuştu.

Ordu çileğinin manav ve marketlerdeki satışının yanı sıra pasta ve çikolata sanayisinde de sıkça tercih edildiği dile getiren Şahin, çileğin aroma ve tadının oldukça yerinde olduğunu, bunun için günlük talep bulunduğunu, kendilerinin de günübirlik topladıkları çilekleri yine günübirlik satışa çıkarttıklarını kaydetti.

Çilekten elde edilen verim ve gelirinden memnun olduklarını söyleyen Şahin, "Biz çilek üretmekten memnunuz ama çilek çok hassas bir ürün olduğu için çalışmak ve onunla sürekli ilgilenmek lazım. Aksi durumunda çilekten beklediğiniz verim ve kaliteyi asla alamazsınız" değerlendirmesinde bulundu.

Gökhan Yurdakul ise 60 dönüm arazide üreticilik yaptığını bu yılki çilek hasadının iyi geçtiğini ifade etti.

Hava şartlarının iyi gittiği sürece çilek hasadının da iyi olduğunu belirten Yurdakul, özellikle son günlerde havaların yeniden ısınmasının kendilerini mutlu ettiğini, çünkü çileğin yağmurdan ziyade güneşi seven bir meyve olduğunu kaydetti.

PAZARLAMA SORUNU YAŞAMIYORLAR

Ürettikleri çilekte pazarlama sorunu yaşamadıklarını anlatan Yurdakul, "Allah'a şükürler olsun böyle bir sıkıntımız yok. Bu işinde en önemli ayağı pazarlama. Çünkü böylesine hassas bir ürünün pazarlanmasının günübirlik yapılması gerekmektedir. Çok şükür memnunuz, bir sıkıntımız yok" diye konuştu.

Çilek üretiminden sadece kendilerinin faydalanmadığını aktaran Yurdakul, "Mahallede bulunan kadınlar da ürünün hasadından ekmek kazanıyor. Tarlada günlük 30 kişi çalışıyor. Çileğin bölgemizde yetişmesi açıkçası tüm çiftçilere kazanç sağlıyor" şeklinde konuştu.

Mehmet Ali Turan da nisan ayında başladıkları çilek hasadının bugünlerde de devam ettiğini ifade ederek, "Açıkçası Karadeniz'de çilek üretimi tuttu. İlk zamanlarda hava şartlarından yana endişelerimiz vardı. Çok şükür bir sorun yaşamadık. Özellikle Ordu çileğinin aroması ve tadı da gün geçtikçe daha iyiye gidiyor" ifadelerini kullandı.

Çilek üretimi için düz arazilerin tercih edilmesi gerektiğini söyleyen Turan, çileğin bakımına göre bir dönümün araziden 3-4 ton ürün alabildiklerini, bundan dolayı çilek üretiminden çok memnun olduklarını söyledi. Turan, çilek üretiminin ilgi istediğini, ürünle yerinde ve zamanında ilgilenmek gerektiğini de belirtti.

KİLOSU 50 LİRADAN SATILAN ÇİLEK EL YAKIYOR

Doğada ve fındık bahçelerinde kendiliğinden yetişen, kokusuyla olduğu kadar lezzetiyle de insanı cezbeden "organik dağ çileği", halk pazarındaki tezgahları süslemeye devam ediyor.

Kentte yaz aylarıyla birlikte fındık bahçelerinde vatandaşlar tarafından büyük bir özveri ve zahmetle toplanan organik dağ çileği, kilogramı 50 liradan satılmasına rağmen yoğun talep görüyor.

Sağlık açısından birçok faydası olduğu bilinen organik dağ çileği, genellikle reçel, komposto ve marmelat yapımında kullanılıyor.

"GÜNDE 1-2 KİLO TOPLANABİLİYOR"

Altınordu ilçesindeki çarşamba pazarında çilek satan Emine Yıldız, 50 liradan kilosunu satışa sundukları çileğin toplanmasının çok zahmetli olduğunu söyledi.

Bir günde ancak 1-2 kilogram civarında çilek toplanabildiğini dile getiren Yıldız, "Birçok bahçede ot altlarında olan çilek el yardımıyla aranarak bulunuyor ancak bu çileğin taliplisi de çok. Bu aylarda toplanan çileği alanlar genellikle reçel yapımında kullanıyor" dedi.

"SAĞLIK İÇİN ÇOK FAYDALI"

Ordu Üniversitesi (ODÜ) Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Özgür Enginyurt, dağ çileğinin A ve C vitamini içerdiğini belirterek, yüksek tansiyon ve kolesterolü düşürdüğünü de ifade etti.

Çileğin mesane yollarını temizlediğinin bilindiğini aktaran Enginyurt, "Çilek ayrıca susuzluğu giderir ve hazmı kolaylaştırdığı gibi böbrek taşlarının düşürülmesinde çok faydalıdır. İdrar söktürücü özelliği vardır ve romatizma hastalıklarına iyi gelir" dedi.