Elazığ'daki soğuk hava deposu 1945 yılından itibaren hizmet veriyor

İşletmeyi 1945 yılından büyük babasının kurduğunu belirten Gökhan Bardakçı, şu açıklamalarda bulundu:

"Ben 4'üncü nesilim. Burayı benim dedemin babası kurmuş. Dedem geliştirmiş, babam devam ettirmiş ve bizde çalışıyoruz. O zamanlar teknolojinin ilerlememesinden dolayı fazla buz dolabı imkanı yoktu. Dolayısıyla buz satışı ve imalatı önemliydi. İhtiyaçları olanlar, buzla karşılıyorlardı. Şimdi öyle değil buzdolapları, derin dondurucular var. Biz de sektörün sonuna gelmiş bulunuyoruz. Bizim işte 3 aylık bir pazar söz konusu. Ağustos ayı yoğun olmak üzere buz satışı biraz artıyor. 3 ay sonunda buz imalatı ve talep de olmuyor"

Nesilden nesle gelen işletmeyi sembolik olarak devam ettirdiklerini aktaran Bardakçı, "Biz bu işi sembolik olarak yapıyoruz. 1945 yılında kurulmuş olan tezgahı sürdürüyoruz. Kapatmak kolay ama ilde böyle bir buza ihtiyaç var. Doğuda çok fazla soğuk hava deposu yok. Biz de kapatırsak Elazığ halkı ihtiyacını nasıl karşılar" diye konuştu.

"SICAKLAR NEDENİYLE SATIŞLAR ARTTI"

Buzu genelde fırıncıların aldığını dile getiren ve tesis hakkında bilgi veren Bardakçı, şöyle konuştu.

Hamurun ekşimemesi için fırınlar alıyor. Düğün yemeği falan olanlar suları soğutmak amaçlı da alıyorlar. Geçen ay havalar biraz daha serindi fazla bir satış olmadı ama bu ay daha sıcak olduğundan dolayı satışlarımız arttı. Kalıplara suları dolduruyoruz.

Daha sonra içi tuzlu su ile dolu depoya indiriyoruz. Suyun sıcaklığını eksi 18 dereceye kadar düşürüp, kalıp içerisindeki suların donmasını sağlıyoruz. 50 yıl önce kurulduğu sistem üzerine devam ediyoruz.

Bunun dışında kalıplar saçtı ve şuan krom yaptık. Teknik ve sistem aynı. Buzun kalıbını 8 liradan satıyoruz. Bir kalıp yaklaşık 12 kilogram geliyor. Suyu şehir şebekesinden kullanıyoruz.

BUZ HAMURDA VE TEREYAĞI YIKAMASINDA DA KULLANILIYOR

Her gün buz aldığını ifade eden yağ üretimi yapan Nevzat Altun, "Özellikle yaz ayları sıcak olduğu için tereyağı yıkamasında kullanıyoruz. Yazın sıcak olduğu için tereyağı eriyor. Ama biz buzları suya koyup, buzlu su ile yıkamak zorunda kalıyoruz. Günlük ihtiyaca göre 50 veya 100 kilo alıyoruz" diye aktardı.

Her gün gelip 2 kalıp buz aldığını dile getiren fırıncı Yunus Altungök ise, sıcaklardan dolayı aldıkları buzu hamurda kullandıklarını ifade etti.

SIFIRIN ALTINDA 45 DERECEDE ÇALIŞIYORLAR

Hava sıcaklığının 50 dereceyi aşarak mevsim normallerinin üstüne çıktığı, vatandaşların dışarıda nefes almakta bile zorlandığı şu günlerde buz üretimi tesislerinde çalışanlar, hemen herkesin bulunmak istediği serin ortamda mesleğini icra ediyor. Buz üreten tesislerde çalışanlar bir yandan üretim yaparken, diğer yandan da kavurucu sıcaklarda serin ortamda çalışmanın keyfini yaşıyor.

Buz üretim tesisi sahibi Şükrü Akay, sıcaklığın artması nedeniyle yazın, kışa oranla buz üretiminin daha da zorlaştığını ifade etti. Akay, yaklaşık 3 tonluk buz kalıplarının yazın 18 saatte, kışın ise 8 saatte oluştuğunu anlattı

Sıcaklığın dayanılmaz hale geldiği yaz aylarında günde 20 tonun üzerinde buz satışı gerçekleştirdiklerini belirten Şükrü Akay, kışın ise günlük satış miktarının 5 tona kadar düştüğünü bildirdi.

Çalışanların sıcaklığın düşük olduğu depolara mont ve yelek giyerek girdiğini ifade eden Akay, soğuk hava depolarının içerisinde çalışma sistemi olmadığını, buz kalıplarının naklini yapan çalışanların da depolarda en fazla 5 dakika durabildiğini dile getirdi.

Buz kalıplarının su ile doldurulduğu, buzların paketlendiği yerlerde ise sıcaklığın en fazla 20 derece olduğunu aktaran Şükrü Akay, üretime katılanların serin ortamda çalıştığını belirtti.

Akay, "Buz üretiminde çalışmak yazın bir avantaj sağlıyor. Diğer mesleklere oranla buzhanede üretime katılanlar rahat ortamda çalışıyor, serinliğin tadını çıkarıyor. Aşırı sıcakların yaşandığı yazın, 20 ile sıfırın altında 45 derece arasında çalışmak kendimizi şanslı hissettiriyor." ifadesini kullandı.

Yaklaşık 3 yıldır buz üretim tesisinde çalıştığını anlatan İbrahim Coşkuner ise önceden inşaat sektöründe çalıştığını, şimdiki işinde ise yazın sıcağını unuttuğunu söyledi. Coşkuner, aşırı sıcakları hiç hissetmediklerini, zaman zaman soğuk hava depolarına girerek belirli süreler beklediklerini kaydetti.

Buz üretimde çalışanların beslenmelerine dikkat etmesi gerektiğini, düzenli bir yemek programları olduğunu dile getiren İbrahim Coşkuner, bol miktarda da su tüketmeye çalıştıklarını anlattı. Tesiste görev alan Yunus Emre Ercan da dışarıda çalışanların aşırı sıcaklara dayanmak zorunda kaldığını ifade etti.

AFRİKA SICAKLARI BUZ SATIŞLARINI ARTIRDI

Adana'da 3 tesisle faaliyet gösteren işletmede, özel kalıplara doldurulan suyun amonyak gazıyla sıfırın altında 13 derecede 4 saat süreyle dondurulmasıyla elde edilen buzlara, vatandaşlar, fabrikalar ve gıda sektöründe hizmet veren iş yerleri yoğun talep gösteriyor.

Perakende ve toptan olarak alınabilen 13 kilogramlık buz kalıplarının adedi 5-6 liradan satılıyor.

Özellikle yaz aylarında sıcak havadan bunalan vatandaşların tercih ettiği rendelenmiş buzdan hazırlanan yöresel bir tat olan "bicibici" yapan işletmeler, buz fabrikalarının en iyi müşterileri arasında yer alıyor.

Çukurova'da 42 dereceye ulaşan sıcaklık ve yoğun nemden bunalan tarım işçileri ise aldıkları buzları tarla kenarlarında özel kaplarda muhafaza ederek gün boyu içeceklerini soğuk tutuyorlar.

Kuzey Afrika üzerinden gelen sıcak hava dalgasının etkisinin yoğun olarak hissettirdiği Adana'da, son günlerde sabahın ilk saatlerinden itibaren fabrikaya gelenler ile özel sipariş verenler, buz kalıplarını kısa sürede tüketiyor.

"GÜNDE 30 TON BUZ SATIŞIMIZ VAR"

İşletme sahibi Reşat Karaca yaptığı açıklamada, baba mesleği olan buz işletmeciliğini 1967'den bu yana yaptığını söyledi.

Adana ve Çukurova bölgesine hitap ettiklerini aktaran Karaca, soğuk havalı araçlarla şehir dışına da buz gönderebildiklerini belirtti. Karaca, suları kompresör makineleri aracılığıyla havuzlarda dondurduklarını belirterek şu açıklamalarda bulundu:

"Elde ettiğimiz buzları depomuzda stoklayıp satışa sunuyoruz. Bizim günün her saati, yaz kış satışlarımız var. Perakende ve toplu satışlarda bulunuyoruz. Bölgede 3 tesisimiz var. 2 tesisimizde kalıp, bir tesisimizde küp ve kristal buz üretiyoruz. Günde,100 tona yakın kalıp buz, 3 tona yakın da kristal buz üretme kapasitesine sahibiz"

Bölgedeki hava sıcaklığı nedeniyle buza rağbet olduğunu anlatan Karaca, "Çöl sıcaklarında yüzde 100 kapasiteye ulaşmaya çalışıyoruz. Özellikle 3-4 gündür satışlarımızdan yüzde 100’ün üzerinde bir artış yaşanıyor. Sıcaklardan dolayı günde 30 tona yakın perakende ve toptan satışımız var" ifadesini kullandı.

"BUZ DA OLMASA VAY HALİMİZE"

Sabah saatlerinde fabrikanın önüne gelen tarım işçilerinden Erkan Bayık, tarlaya gitmeden önce buz aldıklarını belirterek, “Sabahtan akşama kadar çalışıyoruz. Buz olmazsa gün boyu sıcak su içeriz” diye konuştu.

Bir başka tarım işçisi Ahmet Kaş ise 40 derecenin altında çalıştıklarını vurgulayarak “Buz da olmazsa vay halimize” dedi.

Ali Kişif ise kentte deniz kenarına, pikniğe ya da balığa giderken yanlarında muhakkak buz kalıbı götürdüklerini kaydetti.