Havada rekor kokusu var!

Mahmut SANCAK / HABERTÜRK

Küresel havacılık sektörü yeniden hareketleniyor. ABD’li Wall Street Journal’ın haberine göre dünyanın en büyük sivil havacılık şirketlerinden ABD’li US Airways (UA) ve American Airlines (AA) birleşmek için kolları sıvadı. Operasyon planladığı gibi sonuçlanacak olursa 10 milyar dolarlık piyasa değeriyle dünyanın en büyük havacılık şirketlerinden biri kurulmuş olacak.

‘American’ adıyla yoluna devam etmesi beklenen şirketin CEO’luğunu halen US Airways’in CEO’su olan Doug Parker üstlenecek. 15 Şubat’ta resmi olarak açıklanması beklenen şirket birleşmesinde kârlı çıkan taraf ise büyük ölçüde AA olacak.

Finansal kriz sürecinde iflasını açıklayan şirket 2011’den beri devlet kontrolünde. Yeni kurulacak şirket bu anlamda Türk Hava Yolları’nın (THY) da en büyük rakiplerinden biri olacak. THY halen yıllık 39 milyonluk yolcu taşıma kapasitesiyle küresel havacılık liginde ilk 10’a girmek üzere.

THY LİDERLİĞİ ALDI

Piyasa değeri bakımdan ise şirket 4.6 milyar dolarla ilk 20 içerisinde. 229 farklı noktaya uçan THY bu performansıyla da devler liginde ilk beşe girmeyi başardı. Diğer yandan toplam 91 ülkeye uçan şirket bu özelliği ile dünya sıralamasında ilk basamakta yer alıyor.

Ancak zirveye yaklaşmak ayrı, zirvede tutunmak ise tamamen farklı bir konu. Özellikle Ortadoğu ve Asya’dan gelen yoğun rekabet THY için yakın ve orta vadede üstesinden gelinmesi gereken büyük sorunların başında gelecek.

BİRLEŞME KESİN DEĞİL

ABD’li US Airways ve American Airlines birleşme kararlarını en geç 15 Şubat’a kadar resmi olarak açıklamaya hazırlanıyor. Uzmanlar ABD ve AB’li kartel kuruluşlarının birleşme planlarını mercek altına alacaklarını ve veto riskinin bulunduğunu belirtiyor.

ASYALI ŞİRKETLER ZİRVEYİ DEVRALMAYA HAZIRLANIYOR

Son 10 yılda adeta evrim geçiren küresel havacılık sektöründe yolcuların da öncelikleri zaman içerisinde değişime uğradı. Önceleri yalnızca belirli bir kısım yolcu için geçerli olan “lüks” beklentisi son dönemlerde daha geniş kitlelere yayılarak ekonomi sınıfının yeniden tanımlanmasına neden oldu.

Bu değişime ayak uyduran ve çıtayı daha da yükselten Asyalı şirketler rekabet ortamında arayı açmayı başardı. Marka gücüne güvenen Avrupa ve ABD’li şirketler ise hızla kan kaybetti ve kaybetmeye devam ediyor.

DÜNYA TÜRBÜLANSTAN ÇIKMAYA ÇALIŞIYOR

Dünya havacılık sektörünü önce 11 Eylül 2001’de New York’ta yaşanan terör olayları, ardından da küresel ekonomik kriz vurdu. Özellikle güvenlik endişeleri havacılık şirketlerini ya iflasa ya da birleşmelere zorladı.

TÜRKİYE ZİRVEYE HİÇ BU KADAR YAKLAŞMADI

THY’nin kendi sektöründe küresel zirveyi zorlaması bir ilk oldu. Türkiye’nin en büyük perakende zinciri BİM’in piyasa değeri 7.5 milyar dolar seviyesindeyken küresel rakibi WalMart’ın piyasa değeri 238 milyar dolar seviyesinde. Bankacılıkta da Akbank’ın piyasa değeri 20 milyar dolarken dünyanın bir numarası Wells Fargo’nun piyasa değeri 185 milyar dolar.