Yabancılar pozisyon azaltıyor

Yılın ilk altı aylık bölümünde 1 milyar dolarlık net satış yapan yabancıların gözde hisseleri...

Giriş: 12.07.2008 - 11:14 Güncelleme: 12.07.2008 - 11:14

Yabancı yatırımcılar Haziran ayında İMKB’de net 117 milyon dolarla alıcı olurken, yılın ilk altı ayındaki toplam yabancı işlemleri 1 milyar 103.8 milyon dolarlık net satışla sonuçlandı. Yabancılar geçen yılın aynı döneminde 4 milyar dolara yakın net alım yapmışlardı.

İMKB, yabancı işlemlerine ilişkin Haziran ayı verilerini açıkladı. Buna göre yabancı yatırımcılar geçen ay Borsa’da 5 milyar 543,1 milyon dolarlık hisse senedi alımına karşılık 5 milyar 426,1 milyon dolarlık satış yaptılar. Böylece Borsa’da geçen ay toplam hacmi 10 milyar 969,2 milyon dolara ulaşan yabancı işlemleri net 117 milyon dolar satışla sonuçlandı.

Yabancılar, 4 milyar 667,5 milyon dolarlık alım ve 4 milyar 605,6 milyon dolarlık satış olmak üzere toplam 9 milyar 273,1 milyon dolarlık işlem hacmine ulaştıkları geçen yılın Haziran ayında, net 61,9 milyon dolarla alıcı olmuşlardı.

Altı ayda 1.1 milyar dolarlık net satış

Yabancı yatırımcıların İMKB’de Ocak-Haziran dönemindeki toplam alım işlemlerinin hacmi 40 milyar 556,6 milyon, satışları ise 41 milyar 660,4 milyon dolara ulaştı. Buna göre yabancıların anılan dönemde İMKB’deki hisse senedi işlemlerinin neti 1 milyar 103,8 milyon dolarlık satışla sonuçlandı.

Yabancılar net olarak Ocak ayında 922.8 milyon dolarlık satış yaparken, Şubat’ta 150 milyon dolarlık alıma gitmişlerdi. Mart ayında 342.7 milyon dolar net satış yapan yabancı yatırımcılar, Nisan’da 81.9 milyon dolarlık net alımın ardından Mayıs’ta 187.2 milyon dolarla net satıcı olmuşlardı.

Yabancı yatırımcıların İMKB’de altı aylık işlem hacmi 82 milyar 217 milyon dolara ulaştı.

Yabancılar geçen yılın aynı döneminde Borsa’da 30 milyar 970,9 milyon doları alım, 27 milyar 287 milyon doları satış olmak üzere toplam 58 milyar 257,7 milyon dolarlık işlem hacmine ulaşmış, 3 milyar 683,7 milyon dolarla net alıcı olmuşlarda.

Altı aylık dönemlere göre yabancıların Borsa’daki alımları yüzde 31, satışları ise yüzde 52.7 arttı. Toplam işlem hacminde yüzde 41.1’lik bir artış yaşanırken, yabancıların yüksek tutardaki net alımdan, net satıcı konumuna geçtikleri dikkati çekti.

Haziran'de en çok Garanti hissesi aldılar

İMKB’de yıllardır en çok banka hisselerine yatırım yapan yabancı yatırımcılar, Haziran ayında da en fazla Garanti Bankası hisselerinde işlem gerçekleştirdiler. Yabancılar Haziran’da Garanti hisselerinde 1 milyar 669 milyon dolarlık alım ve 1 milyar 298 milyon dolarlık satış yaparak toplamda 3 milyar dolara yakın işlem hacmine ulaşırken, net olarak 371 milyon dolar alıma gittiler.

Yabancıların işlem hacminde 1 milyar 10.8 milyon dolarla ikinci sırada yer alan İş Bankası C hisselerinde ise 62 milyon dolarla net satıcı olduğu gözlendi. İşlem hacminde 970.8 milyon dolarla üçüncü sırada yer alan Turkcell hisselerindeki yabancı işlemleri 14 milyon dolarlık net alımla sonuçlandı.

Net alım tutarına göre ise Garanti’yi 44.4 milyon dolarla Türk Telekom, 38.5 milyon dolarla Erdemir, 36.7 milyon dolarla Doğan Holding, 34.8 milyon dolarla Koç Holding izledi.

Yabancıların en çok işlem gerçekleştirdikleri diğer şirket hisseleri arasında Akbank, Tüpraş, Yapı Kredi, Migros, Halkbank, Tefken, Sabancı Holding, Enka, BİM, Kardemir ve Hürriyet Gazetesi yer aldı.

En çok yatırım yapılan ilk 20 hissede alım tutarı 4 milyar 754.2 milyon, satış, 4 milyar 530,3 milyon, toplam işlem hacmi 9 milyar 284,5 milyon dolar oldu, bu işlemlerin neti 223,9 milyon dolarlık satışla sonuçlandı. Yabancılar Haziran ayında Borsa’daki toplam alımlarının yüzde 85,8’ini, toplam satışlarının yüzde 83.5’ini ve toplam işlem hacminin yüzde 84.6’sını bu hisselerde gerçekleştirdiler.

SICAK PARA ERİYOR

Yabancı yatırımcıların Türkiye’de büyük bölümü Borsa ve devlet iç borçlanma senetlerinde (DİBS) tuttukları ve “sıcak para” olarak adlandırılan portföylerinin büyüklüğü, ekonomik göstergelerde kötüleşmenin ve siyasi belirsizliğin arttığı Haziran ayında, 9.4 milyar dolar küçülerek 76.2 milyar dolara kadar geriledi. Olumsuz küresel konjonktür ve artan iç siyasal istikrarsızlığın ekonomide güveni azalttığı yılbaşından bu yana sıcak para hacminde yaşanan küçülme 30.9 milyar dolara ulaştı. Anayasa Mahkemesi’nin türban kararının ardından, AKP’ye açılan kapatma davasında beklenen karar ve “Ergenekon operasyonu” kapsamında yaşanan şok gelişmelerin yarattığı gerilim, Haziran ayındaki rekor küçülmede de etkili oldu. EN BÜYÜK ERİME BORSA’DA ANKA’nın Merkez Bankası, İMKB, Merkezi Kayıt Kuruluşu, BDDK verilerinden yaptığı belirlemelere göre yabancı yatırımcıların Türkiye’de büyük bölümü Borsa ve DİBS’te bir bölümü de mevduatta ve katılım bankaları hesaplarında tutulan portföylerinin Mayıs sonunda 85 milyar 642 milyon dolar olan bakiyesi, Haziran ayında 9 milyar 421.7 milyon dolar azalarak 76 milyar 220 milyon dolara geriledi. Haziran sonu itibariyle sıcak para hacminin 43 milyar 980.8 milyon dolarlık bölümünü İMKB’deki hisse senedi, 26 milyar 604.4 milyon dolarını DİBS portföyü, 5 milyar 450.7 milyon dolarlık bir bölümünü bankalardaki mevduatlar, 184.2 milyon dolarlık bölümünü de katılım bankalarındaki hesaplar oluşturdu. Haziran’da sıcak para hacmindeki erime büyük ölçüde yabancıların Borsa portföyünde gerçekleşti. Haziran ayında yabancı yatırımcıların İMKB’deki hisse senedi portföyünün değeri 7 milyar 850.1 milyon dolarlık bir düşüş gösterdi. Bu erimeyle yabancıların Borsa’daki payı 27 Haziran itibariyle yüzde 69 dolayına kadar gerileyerek uzun süreden bu yana ilk kez yüzde 70’in altına inmiş oldu. Yabancıların DİBS portföylerinde de Haziran’da 1 milyar 476.4 milyon dolarlık küçülme yaşandı. Yabancı yatırımcıların Türk bankalarındaki YTL ve döviz cinsi mevduatlarının toplam hacmi de Haziran ayında 125.3 milyon dolarlık bir düşüş gösterirken, katılım bankalarındaki cari ve katılma hesaplarının bakiyesi ise 30.1 milyon dolar artış kaydetti. ALTI AYDA 30.9 MİLYAR DOLAR ERİME Haziran ayındaki hızlı erimeyle sıcak para hacminde yılbaşından bu yana yaşanan küçülme 30 milyar 909.3 milyon dolara ulaştı. Söz konusu hacim 2007 sonunda 107 milyar 129.4 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu. Anılan altı aylık dönemde yabancıların İMKB’deki hisse senedi portföyü net olarak 26 milyar 328.2 milyon dolar, DİBS portföyü 5 milyar 147.2 milyon dolar azalırken, mevduat hacminde 472.8 milyon, katılım bankası hesaplarında da 93.3 milyon dolarlık net artış yaşandı. YABANCI PORTFÖYÜNÜN SEYRİ Yabancıların 27 Haziran itibariyle 76.2 milyar dolar olan Türkiye’deki toplam portföyü, bir yıl önceki düzeyinin ise 11.2 milyar dolar altında gerçekleşti. Önceki beş yılda küresel sistemdeki likidite bolluğu ve sunulan cazip getiriye bağlı olarak kartopu gibi büyüyen yabancı yatırımcıların Türkiye’deki portföyü Haziran 2007 sonu itibariyle 87.4 milyar dolar dolayında bulunuyordu. “Sıcak para” olarak adlandırılan söz konusu portföy geçen yıl Temmuz’da 96 milyar dolara ulaştıktan sonra, dünya piyasalarında dalgalanma yaşanan Ağustos’ta 5 milyar dolar dolayında küçülmüştü. Eylül’de yeniden büyüyerek 100 milyar doları ve Ekim’de de 107 milyar doları aşan sıcak para hacmi, Kasım’da da 5 milyar dolara yakın bir küçülme kaydetmiş, Aralık ayında ise yaklaşık bu tutarda büyüyerek yılı 107 milyar dolar dolayında kapamıştı. Bu yıl Ocak sonunda 96 milyar doların altına gerileyen sıcak para hacmi, Şubat sonunda da 92.8 milyar dolara, Mart sonunda da 81.5 milyar dolara kadar inmiş, izleyen iki ayda küçük çaplı artışlarla Nisan sonunda 83.7 milyar, Mayıs sonunda da 85.6 milyar dolar olmuştu.

Yabancıların Türkiye portföyü (Milyon dolar)

İMKB DİBS PORTFÖYÜ KATILIM B.H. GENEL

Port. YTL YP TOPL. YTL YP TOP. TOPLAM

30 Ara 2005 33.812 17.719 2.650 20.370 6 40 46 58.206

29 Ara 2006 35.083 23.153 3.004 26.158 4 55 59 65.485

26 Oca 2007 38.962 25.536 3.263 28.800 4 47 51 72.091

23 Şub 2007 41.963 27.957 3.445 31.401 5 45 50 77.639

30 Mar 2007 42.761 26.917 2.333 29.250 5 45 50 76.254

27 Nis 2007 48.220 31.142 1.968 33.110 5 57 62 85.779

25 May 2007 47.972 30.466 2.045 32.511 5 57 62 84.780

29 Haz 2007 50.081 30.535 2.046 32.581 6 61 67 87.447

27 Tem 2007 56.824 32.266 2.021 34.287 7 64 71 96.011