Doların yükselişi Türk turizmini vurdu!

TYD'den yapılan yazılı açıklamaya göre, avro/dolar paritesinin turizme etkisi konusunun araştırıldığı bildirildi. Avrupa Birliği (AB) üyesi 11 ülkenin 1 Ocak 2002 tarihinde ortak para birimi olarak avro kullanmaya başladığı anımsatılan açıklamada, şu anda 16 AB ülkesinin kendilerine ait para birimi olduğuna dikkat çekildi.

AB Para Birliği'ne katılmamasına rağmen, AB üyesi olan Çek Cumhuriyeti, Polonya, Macaristan, Baltık ülkeleri, Bulgaristan, Romanya gibi ülkelerin de döviz işlemlerinin hemen hemen tümünü Euro ile gerçekleştirdiği vurgulandı. İngiltere, İsviçre, İsveç, Danimarka, Norveç gibi ulusal paralarını kullanan ülkelerin de Türkiye ile olan turizm ilişkilerini avro bazında yürüttüğü ifade edilen açıklamada, şöyle denildi:

''Bu ülkeler dışında kalan Rusya, BDT, Ortadoğu, Asya, Afrika, Amerika kıtası ülkeleri ile Türkiye'nin turizm ilişkilerinin ve satışları dolar ile yapılmaktadır. Türkiye'ye gelen turistlerin yüzde 60'ı Euro, yüzde 40'ı da dolar kullanıyor.

Gerek Dünya Turizm Örgütü'nün açıkladığı dünyada turizm geliri, gerekse TÜİK ve Merkez Bankası tarafından açıklanan Türkiye'nin turizm geliri, dolar bazında hesaplanmakta ve yayınlanmaktadır. Bu durum, doların diğer döviz kurları karşısındaki değeri, turizm gelirimizin düzeyini belirlemekte önemli rol oynamaktadır. Avrupalı turistten elde edilen Euro, dolara çevrilerek Merkez Bankası'nın ödemeler dengesi tablosunda yer almaktadır. Euro'nun dolar karşısındaki yüksek değeri, turizm gelirlerimizi yüksek göstermektedir. Euro, dolar karşısında değerlendikçe turizm gelirimiz kağıt üzerinde doğal olarak artmaktadır.''

Türkiye'nin turizm gelirinin yüzde 60'ının Euro, yüzde 40'ının da dolardan oluştuğu belirtilen açıklamada, Euronun dolar karşısında değer kazandığı yıllarda, turizm gelirinin dolar bazında yükseldiği vurgulandı. TYD'nin açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

''Örneğin 2003 yılında 2002 yılına göre yüzde 18,9 değer kazanan Euro, turizm gelirlerimizin 1 milyar 497 milyon dolar artmasını sağlamış. 2008 yılında da pariteden kaynaklanan bu fiktif artış 961 milyon dolar. Ancak bu rakamlar, kağıt üzerindeki artışları ifade etmekte. 2003 ile 2008 arasında dolar karşısında sürekli değerlenen Euro, turizm gelirimiz için (bazı yıllarda az, bazı yıllarda çok) bir kaldıraç rolü oynamıştır.

2009 yılında tablo tersine dönmüştür. Doların Euro karşısında değer kazanmasıyla turizm gelirinde (kağıt üzerinde) 688 milyon dolarlık bir gerileme yaşanmış. AB ülkeleri ekonomilerindeki yavaş toparlanma, 2010 yılı içinde Euro'nun değerlenmesini zorlaştırmaktadır. Avro, sadece dolar karşısında değil, TL karşısında da değer kaybetmektedir. Bu durum, Avrupa ülkeleriyle kontrat yapan tesisleri doğal olarak zora sokmaktadır. Tahminimize göre, önümüzdeki dönemde dolar bazında çalışan tesisler daha kazançlı olabilecektir. 2010 yılında da Euro/Dolar paritesinin bu şekilde devam etmesi halinde Avro/dolar paritesini yıllık ortalamada 1,25 civarında beklemekteyiz. Bu durum, 2009 yılına göre yüzde 10 düşüş anlamına gelmektedir. Bu da turizm gelirlerimizde sadece pariteden kaynaklanan en az 1 milyar dolarlık bir gerilemeyi işaret etmektedir.''

AA