Efsane Nokia 3310 geri döndü ama Google’daki fiyatlar kafa karıştırıyor

Geçtiğimiz günlerde Google’a kesilen Avrupa Birliği cezasının bir kısmının alışveriş bölümüyle ilgili olduğunu biliyoruz. Şimdiki konumuz Google’ın ceza yemesine sebep olan hizmetlerinden olan alışveriş sayfalarıyla ilgili. Daha doğrusu Türkiye'de ortaya çıkan alışveriş sonuçlarındaki kandırmacalar.

Bugünkü kandırmacanın başrolünde Nokia’nın meşhur 3310 cep telefonu var. Bugün mevzu bahis Nokia 3310 ama yarın bakmışsınız iPhone 8 başrole geçmiş, yeni internet oyunları onun fiyatları üzerine kurulmuş.

Google’da “Nokia 3310” veya “Nokia 3310 fiyat, satın al” şeklinde arama yaptığınızda karşınıza (haber sitelerine giden adreslerin üstünde) “Nokia 3310 için Google alışveriş sonuçları” çıkıyor. Ülkemizde en çok kullanılan arama motoru unvanına sahip Google’da her gün gerek mobilden gerek masaüstünden çok sayıda kategoride ürün araması yapılıyor. Bunlar arasında teknolojik ürünlerin hatırı sayılır bir yeri var.

Hele ki Nokia 3310 gibi popüler bir telefonsa bahsettiğimiz hemen e-ticaret sitelerinin radarına giriyor. Ve bir de bakıyorsunuz Google aramalarında tepede ürün ve fiyatıyla ilgili cazip rakamlar belirivermiş. Nokia 3310’un Hepsiburada’da Nokia Türkiye garantisiyle satışa koyulduğu fiyat 549 TL. Bu fiyat Nokia Türkiye’nin resmi satış fiyatı. (Bu fiyata itirazımız var ama bu yazının konusu değil, bkz. şu yazının konusu

Fiyatı 549 TL olan Nokia 3310’u Google’da arattığınızda ise sponsorlu alışveriş sonuçlarında sayfanın en üstünde, en çok baktığınız ve tıkladığınız yerde 199 TL’ye mis gibi sıfır kutusunda yeni Nokia 3310’lar cirit atıyor.

“Efsane 3310 Radyolu 195.51 TL”, “Kral geri döndü! Nokia 3310 229 TL”, “Yeni nesil Nokia 3310 Kameralı Fenerli Radyolu Flaşlı 204.01 TL” “Efsane geri döndü, Nokia 3310! Üstelik adınıza faturalı KDV avantaj 205.01 TL”, “2017 Yeni Nokia 3310 evinize drone ile özel teslimat 224.02TL” *Bu son örnek hariç hepsi gerçek. Yarın bir gün daha uçuk reklamlar çıkarsa şaşırmam(!)

Demek HepsiBurada’da pahalı satıyorlarmış! Hayır. Pahalı da olabilirdi ama bu örnekte öyle değil. Durumun öyle olmadığını, ucuz fiyatların Google sonuçlarında gözünüze girer gibi bangır bangır bağırdığı bağlantılara tıklayınca fark etmeniz mümkün!

Çünkü rakiplerinden 300-350 TL daha düşük fiyatla sattığını reklam eden sitelerden n11.com’da bırakın ucuz Nokia 3310’u, yazıyı yazdığımız 30 Haziran’da ürünün kendisi dahi yok.

Gittigidiyor.com’da ise 650 TL’ye var. Gerçi eBay girişimi olan GittiGidiyor’da 100 TL’ye de 3310 var. Ama hangi 3310? Orijinal yani 17 sene önce çıkan 3310 modeli var. n11’de ise 3310 sadece Google'da arattığınızda reklamlarda var.

Ne var ki özel olarak n11’de Nokia 3310 araması yaparsanız “gerçekten” bu ürünle ilgili bazı fiyatlara erişmeniz mümkün. 5 TL’den 29,99 TL’ye uzanan fiyatlarla yine 17 sene önceki orijinal 3310’un batarya, tuş takımı ve envaı çeşit parçalarına ve 2017 model 3310’un standart USB kablosuna ulaşabilirsiniz.

Her iki e-ticaret sitesinde Nokia 3310 alışveriş sonuçlarından gittiğimiz sitede gerçekten var olan 2017 model bir Nokia 3310’u Google alışveriş sonuçlarındaki gibi göremiyoruz. Gerek n11 gerekse GittiGidiyor pazaryeri mantığında çalışan devasa alışveriş siteleri arasında yer alıyor. Reklamlardan bulamayacağımız ama yine site dışından satışların yapılabildiği Sahibinden.com’da (-ki onların Google’da ultra cazip fiyatlarla verilmiş reklamlarına rast gelmedik) Nokia 3310 araması yaptığımızda karşımıza gerçekten 199 TL’ye yeni nesil 3310 satan bir ilan çıktı!

Satıcı bilgilerini fotoğraflarda kapattığımız ilanda görebileceğiniz üzere Nokia 3310’un yeni modeli 199 TL’ye satılıyor. Tahtakale esnaflarından birinin satışa koyduğu ürünün fiyatını ve gerçekliğini teyit etmek için aradığımızda, ürünü tam da bahsedilen fiyata alabileceğimizi belirtti. Nokia’nın duyurduğu 4 renkten birini seçerek alabileceğimiz ürünün orijinal olup olmadığını da sorduk.

Maalesef gerçek olamayacak kadar ucuzmuş. Yeni Nokia 3310’un replikasını yani birebir Çin işi diyebileceğimiz kopyası olduğunu açık yüreklilikle belirten satıcı, bu cihazların orijinallerinin henüz çıkmadığını belirtti. Bu tıpkı yapımlardan birini hemen almanız mümkün. Üstelik bunlar Nokia’nın satışa çıkan 3310’undan çift SIM kart desteğiyle bir SIM daha üstün.

Fiyatı ucuz ve 1 SIM kart fazla takılabilir ama orijinal olmadığı için risk içerebileceğini hatırlatalım. Bu arada diğer haberimizde yer aldığı üzere 2017 model 3310’un İngiltere satış fiyatı 230 TL civarı, Hindistan’da açıklanan fiyatı ise 196 TL. Yani sahtesini alana kadar yurtdışından orijinali bu fiyata geliyor. Ancak pasaport masrafını eklediğimizde fiyat yine 300-400 TL civarına çıkıyor. Bu durumda sadece yurtdışında 1 yıl garantili bir Nokia’yı 400 TL’ye almak yerine, Türkiye’den iki yıl garantili 549 TL’ye almak daha makul gelebilir.

Sahibinden’deki diğer ilanlar ise daha çok 17 yıl önceki orijinal 3310’larla ilgili. Bunlar arasında 50 TL’ye eski kaya Nokia 3310’u bulmak mümkün. Tıpkı eski otomobiller gibi “orijinal-değişensiz-ilk sahibinden temiz” olanları bile var(!)

Sorun o ki Google’daki alışveriş sonuçlarında çıkan yanıltıcı fiyatlar bir ürünün gerçek fiyatıyla ilgili ciddi bir yanılsama oluşturuyor. Bu durum fiyat karmaşasından etkilenen müşterinin satın alımdan vazgeçmesine neden olabiliyor. Daha önemlisi ise e-ticaret sitelerine güvenin azalmasına neden olabiliyor. Bu maalesef e-ticaret siteleri açısından kullanıcılar için olduğundan daha kötü bir durum.

Google’daki bu yanıltıcı sonuçlar fiziki bir mağazaya gidip bir ürün bakan kullanıcılar için de sorun teşkil ediyor. Nasıl mı? Nokia 3310 veya benzeri başka bir ürünü gidip Teknosa, Mediamarkt veya benzeri mağazada gören kişi, hızlıca bir fiyat karşılaştırması yapmak için Google’a başvuruyor. Ezkaza bu sonuçlara görüp “neyse burada pahalıymış, ben sonra internetten alırım” dese, mağaza için ayrı sıkıntı, vazgeçen müşteri için ayrı sıkıntı.

Araştırmalara göre tüketiciler fiziksel bir mağazaya girdiğinde mobilden hemen fiyat karşılaştırması yapıyor ama alışverişi mobilden değil, bilgisayarından yapıyor. Bu senaryoda evine veya işine bilgisayar karşısına geçen kişi, Nokia 3310 arayıp Google’daki bu fiyatlardan ürün almaya çalışınca böyle bir dünya olmadığını kısa sürede fark edecek.

Bir ara bu gibi cazip fiyatlı ürünleri farklı e-ticaret sitelerinde satışta görüyorduk. O zamanlar yapılan ali-cengiz oyununun yapısı farklıydı. Ya sitede ürün var ama stok bitmiş oluyordu ya da alabiliyor ama kısa süre sonra “stok bitti, size başka ürün verelim” diye bilgilendiriliyordunuz. Bu durum elbette fiziki mağazalarda hiç numara yapılamayacağı anlamına gelmiyor. Gerek fiziki gerekse sanal alışverişlerde daima –özellikle teknolojik olanlarda- son derece titiz ve dikkatli olmak şart.

Güncel bir ürün olan Nokia 3310 üzerinden verdiğimiz örneklerdeki konulara, daha çok satış baskısı altında saldıran e-ticaret sitelerinin, bu sitelerde pazaryeri mantığında satış yapanların dikkat etmesi, sektörün geleceği açısından önem taşıyor. Bugün Nokia 3310 için sahte fiyatlarla manipüle edilen Google alışveriş sonuçları yarın çeşitli yasal düzenlemelerle ilgili siteler veya kişiler için yaptırımlara dönüşmeli. Aksi halde cezasını müşteriler e-ticaretin kendisine kesebilir -ki bu teknoloji çağında hiç iyi olmaz.

Tüm bu örneklerde herhangi bir ürün almayı düşünen okurlara e-ticaret sitelerinden alışveriş yaparken dikkatli olmaları gerektiğini hatırlatmak isteriz. Bu konuda daha önce Haberturk.com canlı yayınında Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği Başkanı Hakan Orhun ile yaptığımız röportajı izleyerek daha detaylı bilgi edinebilirsiniz.

Google’ın alışveriş sonuçlarını sponsorlu olarak gösterdiği bu alanlarla ilgili olarak ayrıca bir çalışma yapması, sonuçlarına olan güvenilirliğin kaybedilmemesi adına önem taşıyor. Teknoloji devinin, olmayan ürünleri varmış gibi sahte fiyatlarla koyan şirketlere yaptırımlarda bulunması ya da reklamı yapılan ürünün ilgili sitede olup olmadığını, verilen fiyatın doğru olup olmadığını kontrol edebilecek bir denetim sistemi geliştirmesi gerek.

Yoksa Avrupa Komisyonu'nun Google'a arama sonuçlarını kendi lehine çevirerek yeni Google alışveriş servisleri doğrultusunda manipüle etmesi ve pazar hakimiyetini kötüye kullanması olarak gösterilmesinin yanında başka sorunlar yaşaması beklenebilir.

Bilindiği üzere Google, 7 yıldır süren araştırmanın sonucunda Avrupa Komisyonu’nun verdiği kararı reddetmişti. Google'a arama sonuçlarıyla ilgili söz konusu manipülasyonu durdurması için 90 günlük süre tanındı. Aksi takdirde bağlı olduğu Alphabet'in dünya genelindeki günlük cirosunun yüzde 5'i oranında ek cezalarla yüzleşebilir.

Google alışveriş sonuçlarıyla ilgili her sonucun yanında yer alan açıklaması ise şu şekilde: