Komisyonda yasak krizi

Esra YAZDIÇ DEMİR-Cemal DOĞAN/ ANKARA

4 eski bakanla ilgili TBMM Soruşturma Komisyonu; Başkan Hakkı Köylü’nün talebiyle Ankara 7. Sulh Ceza Mahkemesi’nce verilen yayın yasağı nedeniyle gerildi. HDP, “Sonucun aklama sürecine dönüşeceği ortadadır” diyerek çekildi, CHP Köylü’yü istifaya çağırdı.

TARTIŞMA TIRMANIYOR

Dört eski bakanla ilgili yolsuzluk iddialarını soruşturan komisyona yasak, kriz çıkardı. HDP’li Yıldız üyelikten çekildi. CHP, Komisyon Başkanı Köylü’nün istifasını istedi. MHP de eleştirdi. Köylü ise “Bilgi sızıyor, bu suç” diye yasağı savundu.

‘ZATEN 24 ARALIK’TA BİTECEK’

Kararı veren Hâkim Yavuz Kökten “Pilavdan dönmem. Zaten 24 Aralık’ta bitecek” derken, hukukçular eleştirdi. Avukat İlkiz “Bu sansür, Anayasa’ya aykırı”, Cindoruk “Karar hükümsüzdür” dedi. Bayraktar’dan sonra eski bakan Bağış da ifade verdi.

Eski bakanlar Muammer Güler, Zafer Çağlayan, Erdoğan Bayraktar ve Egemen Bağış hakkında yolsuzluk iddialarını araştıran TBMM Soruşturma Komisyonu’ndaki görüşmelere ve ifadelere getirilen yayın yasağı, muhalefetin ve pek çok sivil toplum kuruluşunun tepkilerine neden oldu, tek üyesi bulunan HDP dün komisyondan çekildi. 9’u AK Parti, 4’ü CHP, 1’er üyesi de MHP ile HDP’den olan 15 kişilik komisyon, artık 14 vekil ve 3 parti ile yoluna devam edecek. HDP Milletvekili Bengi Yıldız’ın çekildiğini açıklayan HDP Grup Başkanvekili Pervin Buldan, “Geldiğimiz aşama itibarıyla bu komisyonun siyasi bir komisyona dönüştüğü ve buradan çıkacak sonucun aklamaya dönüşeceği apaçık ortadadır” dedi.

‘İSTİFA ETMELİ’

CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, Komisyon Başkanı AK Partili Hakkı Köylü’nün istifasını istedi ve “Komisyon başkanı tarafsız bir soruşturma yapmayacağını ortaya koymuştur” diye konuştu. Komisyonun CHP’li üyeleri ise Köylü’nün görevinden çekilmesi için komisyona başvurdu. Dilekçede “Komisyon çalışmalarını fiilen engelleyerek tarafsızlığını yitirmiş olması ve neticede ihsas-ı rey anlamını taşıyan bir noktaya ulaşan eylemleri nedeniyle...” ifadesi yer aldı. MHP Lideri Bahçeli, Tunceli yolunda yayın yasağı kararını “Karartma operasyonu yapılıyor” diye eleştirdi, MHP’li üyenin görevine devam edeceği mesajını verdi. TBMM Başkanı Cemil Çiçek ise yayın yasağıyla ilgisi olmadığını, komisyona karışamayacaklarını belirterek, “Meclis soruşturması bir yasama faaliyeti değil, adli bir faaliyettir. Gizli yapılmasının bence 2 sebebi var. Birincisi delillerin ortadan kaldırılmasını önlemek, ikincisi insan onurunu korumaktır” ifadesini kullandı.

‘ÇARE KALMADI’

CHP’li üyelerin istifa talebini yanıtlayan Köylü, “Defalarca söyledim, ‘Arkadaşlar, komisyonun çalışmaları dışarı sızıyor, basına bilgi veriliyor. Bu suçtur, doğru değildir. Gizliliğin altında yatan hassasiyetleri korumak görevimizdir’ dedim. Ama bir yere kadar geldik, ondan sonra başka çare kalmadı. Bu kararı mahkemeden istemek zorunda kaldık” dedi. Toplantı çıkışında istifa çağrısıyla ilgili sorular üzerineyse “Ne istifası, nereden çıkmış?” diye konuşan Köylü, “Bu komisyonda ihsas-ı reyden bahsedilmeyecekse, en başta ben gelirim” diye konuştu.

HUKUKÇU GÖRÜŞÜ

‘HÜKÜM YOK’

Prof. Dr. Ersan Şen: ‘Meclis Komisyonu çalışmaları gizlidir’ deniyor yasada. Ancak, yayın yasağı koyabileceği hükmü yok. Kişilerin şöhretlerini korumak, komisyonun işi değildir. Önemli olan soruşturmanın gizliliğinin ihlal edilmemesidir. Hâkimin kararına uymamanın yaptırımı yok.

‘ANAYASA’YA AYKIRI’

Fikret İlkiz-Avukat: Yayın yasağı Anayasa’ya aykırıdır. Olaylar hakkında yayın yasağı koymak yasaktır. Ancak devam eden bir davada, bir mahkeme tarafından karar verilir. Komisyon bir mahkeme değil. Meclis İç Tüzüğü de başvuru yetkisi vermiyor. Yasaya göre, soruşturmanın gizliliği ihlal edilirse ceza davası açılır. Henüz yayın yapılmadan, yayın yasağı koymak sansürdür.

‘GİRIŞİM MEŞRU’

Prof. Dr. İbrahim Ö. Kaboğlu: Yayın yasağı, belli ölçüde yasal ve Anayasal temellere dayansa da bütün toplumu ilgilendiren konularda halkın bilgilenme hakkı açısından kabul edilemez ve meşru değildir. Basınyayın organlarının yasağı aşma girişimi meşrudur; onlara karşı uygulanabilecek olası yaptırımlar, Anayasa Mahkemesi’nden ve/veya AİHM’den büyük bir olasılıkla dönecektir.

İşte ‘Gizli” ibareli o dilekçe

KOMİSYON çalışmalarına “yayın yasağı” koyduran Köylü, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na verdiği dilekçede soruşturma talebinde bulunmadı. 21 Kasım tarihli dilekçede “Gizli-Çok Acele” ibaresi yer aldı. Ankara 7. Sulh Ceza Hâkimi, “bakanların şöhret ve haklarının korunmasını gerekçe göstererek” yayın yasağı kararı vermişti.