Vakıfların gelir ve giderleri bakanlık bütçelerini geçti

Ahmet KIVANÇ/ANKARA

Cumhuriyet döneminde kurulan ve özellikle 1985 sonrası sayıları hızla artan ‘yeni vakıfların’ gelir ve giderlerindeki artışlar dikkat çekici boyutlara ulaştı.

Vakıfların yıllık gelirleri ve giderleri, Maliye, Milli Eğitim ve Çalışma Bakanlığı dışındaki tüm bakanlıkların bütçelerinin üzerinde gerçekleşti.

Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, yaklaşık 800’ü sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarından oluşan Türkiye genelindeki 4 bin 863 yeni vakfın gelirleri her geçen yıl artıyor. 2009 yılında 7.8 milyar lira olan gelirleri, 2010’da 8.4 milyara, 2011’de 11.4 milyara, 2012’de 13.9 milyar liraya çıktı. 2013 yılında ise 13 milyar lira olarak gerçekleşti. Vakıfların 5 yıllık dönemdeki toplam 64.6 milyar liralık gelirlerinin 6.6 milyar lirası kamu kuruluşlarından alınan yardımlardan oluştu. Geri kalan gelirlerin 9.4 milyarı üye ödentileri, 13.1 milyarı bağış ve yardımlardan, 10.7 milyarı faiz gelirlerinden, 746 milyonu işletme gelirlerinden, 433 milyonu yurtdışından alınan yardımlardan, 13.6 milyarı ise diğer gelirlerden elde edildi.

5 YILDA 69 MİLYAR LİRA

Vakıfların ‘amaca yönelik giderleri’ ise 5 yıllık dönemde 68.9 milyar lira olarak gerçekleşti. Ancak, 2013 yılının gelecek sene Vakıflar Genel Müdürlüğü kayıtlarına girecek eksik verilerinin tamamlanmasıyla 2013 yılı giderlerinin en az 10 milyar daha artması bekleniyor. Bu durumda ise 5 yıllık dönemdeki toplam giderler 80 milyar liraya ulaşacak. Yeni vakıfların yıllık giderleri 2009’da 10.6 milyar, 2010’da 10.5 milyar lira olurken, 2011 yılında zirve yaparak 25.8 milyar liraya tırmandı. Bu rakam 2012 yılında 17.5 milyar, 2013 yılında ise 4.5 milyar lira oldu. 5 yıllık dönemdeki giderlerin 55.6 milyarı sosyal hizmetlere, 2.4 milyarı sağlık hizmetlerine, 4.4 milyarı eğitim ve araştırma faaliyetlerine, 1.6 milyarı da ekonomik sosyal ve toplumsal kalkınmaya harcandı