Eşme Köyü’ndeki yeni karakol ve türbe 15 dönüm arazi üzerine inşa edilecek

Murat GÜRGEN-Ahmet YUKUŞ/HABERTÜRK

Tasarım aşamasında olan yapı ile ilgili tüm çalışmalar Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yürütülüyor. Tahliye edilen Karakozak’taki türbe 10 dönüm arazi üzerine kuruluydu. Eşme Köyü’ndeki yeni karakol ve türbeyse 15 dönüm arazi üzerine inşa edilecek.

SINIRA 200 METRE UZAKLIKTA

İstihkam birliklerinin çalışmaları sürüyor. Süleyman Şah ile iki askerin naaşının bulunduğu sandukalar, Eşme Köyü’ndeki alana 1 kilometre uzaklıktaki Eşmeler Hudut Karakolu’nda oluşturulan geçici türbede muhafaza altına alındı. Sınırın Suriye tarafındaki türbe inşaatının birkaç gün içinde tamamlanması durumunda, sandukalar, yeni türbeye taşınacak. Eşme’de inşa edilen yeni türbe ve karakolun da ‘geçici’ statüde olması ve Suriye’de istikrarın sağlanmasının ardından, türbenin ilk yerine yani Caber Kalesi bölgesine taşınması planlanıyor. Eşme’de kurulan geçici alan Türkiye sınırına 200 metre mesafede. İkmal ve güvenlik sorunu yaşanma olasılığı düşük olduğu için Özel Kuvvetler’in karakoldaki görevinin son bulacağı, burada 5. Zırhlı Tugay Komutanlığı’na bağlı askerlerin görev yapacağı öğrenildi.

Süleyman Şah Türbesi'nin ve Caber Kalesi'nin tarihi!

İslamiyet'in başlangıcı sırasında "Davsara" olarak bilinen yer Müslüman coğrafya âlimleri tarafından "Davsen" olarak adlandırılmıştır. Hicri 5. asırda Benî Kuşeyrli Ca'ber tarafından zaptedildiği için, bu isimle şöhret bulmuştu.

Bu kale, 1087'de Sultan Celâleddîn Melikşah tarafından zapt edilmiş ve Halep'teki Ukaylilerin sonuncusu Sâlim'e verilmişti. 1146'da Musul Emîri Atabeg Zengi tarafından kuşatılmış ise de, ölümü üzerine zapt edilememişti.

Ancak daha sonra bu kale, Ukayliler tarafından Atabeg Zengi'nin oğlu Nûreddîn Zengi'ye teslim edilmiştir. - - 1206'da Harzemşâhların istilâsına, 1260'ta da zâlim Hülagü'nün yağmasına ve tahribâtına maruz kalmıştı.

Memluklüler zamanında Haleb'e bağlanan kale, Kılavun'un hükümdarlığının son zamanlarında tamir edilmiş sonra da Döğer adlı Türkmen Boyu'nun eline geçmişti.

Bugünkü Rakka şehrinin 50 km. batısında ve Halep'in 110 km. güneydoğusunda bulunan Caber Kalesi, Yavuz Sultan Selim devrinde Osmanlı topraklarına katılmıştı. Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Bey'in dedesi Süleyman Bin Kaya Alp'ın mezarı da buradadır.

Süleyman Bin Kaya Alp, Malazgirt Zaferi'nden sonra 1071'de Ahlat, Erzurum ve Erzincan bölgesinde 7 sene kalıp bu bölgeden güneye inmeye karar vermiştir.

Fırat kıyılarından ilerleyip Elbistan ve Halep üzerinden Caber Kalesi önlerine geldiklerinde, 05 Haziran 1086 tarihinde yollarına devam etmek için Fırat nehrinin karşısına geçerken Süleyman Bin Kaya Alp atından düştü.

Savaş zırhlarının ağırlığı nedeniyle yüzemeyerek boğulup hayatını kaybetti. - Süleyman Bin Kaya Alp'ın naaşı, sudan çıkarılarak Caber Kalesinin önüne defnedilmiştir -

Osmanlı Devleti zamanında Rakka kazasına bağlı bir nahiye olan Caber Kalesi, 1. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin yenilmesi üzerine, 1918 yılı sonlarına doğru İngiliz Kuvvetleri tarafından işgal edilmişti.

Daha sonra, Birleşmiş Milletler Cemiyeti kararı ile Fransız mandası altına giren Suriye Devleti sınırları içerisinde kalmıştır.

Türkiye için büyük manevi değer taşıyan Caber Kalesi, 20 Ekim 1921 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Fransız Hükümeti arasında imzalanan Ankara Anlaşmasının 9. maddesi gereğince...

Osmanlı Devletinin kurucusu Sultan Osman'ın büyük babası Süleyman Bin Kaya Alp'ın Caber kalesindeki, Türk Mezarı adı altında tanınan kabri, müştemilatı ile beraber, Türkiye'nin malı sayılmış.

ve Türkiye'ye orada muhafızlar bulundurma ve Türk bayrağını çekme hakkı tanınmıştır. - Atatürk'ün mezarında da bu çok önem verdiği kaleden alınan toprak bulunduğu söylenmektedir. -

Türbenin muhafazasını sağlamakla görevli olan Jandarma İhtiram kıtasının ikameti için 30 Mayıs 1938 tarihinde modern bir karakol yaptırılmış

Eski türbenin tamiri imkansız hale geldiğinden tarihi önem ve özelliğine uygun olarak, 1939 yılında da karakolun yanında yeni bir türbe inşa ettirilerek Süleyman Bin Kaya Alp'ın mezarı buraya nakledilmiştir

Türkiye ile Suriye heyetleri arasında 1956 yılında Halep'te yapılan üst seviyede bir toplantıda düzenlenen tutanağın 13 ve 14 ncü maddelerinde türbe için gönderilecek ihtiram kıtasının her ayın 7'sinde değiştirilmesi kabul edilmiştir.

Günümüzde her ayın 7 ve 20 sinde karakolun ikmali sağlanmakta ve personel değişimi yapılmaktadır - - Caber Kalesi, Türkiye Cumhuriyeti 20. Zırhlı Tugayı 3.Hudut Alay Komutanlığı 2. Hudut Taburuna bağlı bir manga asker tarafından korunmaktadır. -

Suriye Hükûmeti, Fırat Nehri üzerinde 1966'da başlattığı Tabka barajının 1973'te inşaatını bitireceğini ve Caber Kalesinin baraj suları altında kalacağını ileri sürdü. Türk hükûmetinden türbenin yerini değiştirmesi veya Türkiye'ye naklini talep etti.

Yeni ortaya çıkan durum üzerine Türkiye ve Suriye hükûmetleri arasında yapılan görüşmeler sonucunda imzalanan antlaşmaya göre; Türbe, müştemilatı ile birlikte Karakozak köyü yakınındaki yeni yerine nakledilmiştir.

8797 m2 lik bir alan üzerinde yer alan Caber Kalesini, bu defa yeni inşa edilmekte Teşin Barajının suları tehdit etmektedir.

Süleyman Şah Türbesi'nin bulunduğu bölgenin kontrolü geçen yılın mart aylarında Özgür Suriye Ordusu'ndan (ÖSO) çıkıp Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) güçlerine geçmişti.

Bu gelişme üzerine o dönemde Dışişleri Bakanlığı görevini yürüten Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Orası uluslararası hukuk çerçevesinde Türkiye toprağıdır. Her türlü saldırı karşılık bulur, Türkiye hiçbir tereddüt göstermeden korur" açıklamasını yapmıştı.

Davutoğlu, "Suriye'deki gelişmeleri büyük bir kaygı ile takip ediyoruz. Suriye'deki o topraklar uluslararası hukuk nezdinde Türk topraklarıdır. Dolayısıyla güvenliği için her türlü tedbiri alma hakkına sahibiz...

Her türlü saldırı karşılık bulur. Türkiye hiçbir tereddüt göstermeden koruyacak. Toprağımızın güvenliği için her türlü ihtimali göz önünde bulunduruyoruz.

Zaten Suriye'deki gelişmelerden dolayı silahlı kuvvetlerimiz teyakkuz halinde. Konuyla ilgili Genelkurmay, MİT ve Dışişleri Bakanlığı olarak Ankara'da görüşmeler yaptık.

Bunlardan, Başbakanımız ile Cumhurbaşkanımız da bilgilendirildi. Şu anda ihlal söz konusu değil. Her türlü tedbir alınacak şekilde hazırlıklıyız. Her ihtimali göz önünde bulundurarak tedbirimizi aldık" demişti.

Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz da "Süleyman Şah Karakolu'nun bulunduğu yer, Türkiye toprağıdır. Türk bayrağımız dalgalanır, askerlerimiz tarafından korunur.

Buraya karşı herhangi bir saldırı ihtimaline karşı silahlı kuvvetlerimiz teyakkuz halindedir. Hatta çok net, uçaklarımız bile havadadır" demişti.

Türbenin yeni yeri

Nakli kubur caiz mi?

EŞMELER KÖYÜNDE MUTLULUK VAR

Süleyman Şah Türbesi’nin konuşlanacağı alanın karşısındaki Birecik İlçesi’ne bağlı Eşmeler Köyü’nde, mutluluk yaşanıyor. Tel örgülerle çevrilen arazideki çalışmaları meraklı gözlerle izleyen köylüler, türbe sayesinde elektrik, su, yol ve güvenlik sıkıntılarının ortadan kalkacağı umudunu taşıyor. HANE SAYISI: 120 NÜFUS: 800 İki günlük geçici askeri yasak bölge ilan edilen 120 haneli ve 800 nüfuslu Eşmeler Köyü’nde, 60 gencin IŞİD’e karşı YPG’ye katıldığı ve 25’inin hayatını kaybettiği belirtiliyor. Eşmeler Köyü Muhtarı Suphi Yavuz, Süleyman Şah Türbesi’nin kendilerine adeta bir piyango olduğunu söyledi. Büyükşehir yasası çıkınca Şanlıurfa Belediyesi’ne bağlandıklarını ancak kente 90 km uzakta oldukları için çok fazla hizmet alamadıklarını belirten Yavuz, “Süleyman Şah Türbesi’nin buraya gelmesiyle Şanlıurfa’ya değil de Ankara’ya yaklaştık. Ankara’nın gözü artık burada” diye konuştu. Yavuz, “Su, elektrik ve yol problemimiz giderilmiş değil. Türbe sayesinde artık bu hizmetleri alacağımızı umut ediyoruz. Türbenin bizim köye getirilmesiyle ziyaretçiler gelecek. Bu ekonomimizin canlanmasına ve köyümüzün dünyaca tanınmasına vesile olacak. Köyümüz artık eski ismiyle değil Süleyman Şah olarak bilinecek” diye konuştu. “Süleyman Şah’ı Yaşatma Derneği” kurmak için çalışma başlatacaklarını dile getiren Yavuz, Ankara’dan yardım beklediklerini söyledi. Yavuz türbeye geçiş için bir sınır kapısı yapılmasını da istedi.

IŞİD ‘KÂFİRLER’ DİYORDU’

4 çocuk annesi Aysel Tekin ise “IŞİD köyümüze kadar gelip ‘kâfirler’ diye hakaret ediyordu. Askeri karakolun kurulmasıyla artık kendimizi daha güvende görüyoruz” dedi.