Bakanların hepsi liste başı oldu

Volkan YANARDAĞ / HT GAZETE

AK Parti, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’sız ilk seçimine giriyor. Üç dönem kuralını ilk kez bu seçimde hayata geçirecek olan AK Parti’de, 2002’den beri Meclis’te bulunan 70 isim liste dışı kaldı. 2013’teki demokratikleşme paketiyle kamuda başörtüsü yasağının kalkmasının ardından AK Parti listelerinde ilk kez seçilebilecek sıralarda başörtülü kadın adaylar yer aldı.

Bakanların hepsi liste başı oldu; MYK üyelerinin tamamı seçilebilecek yerlerden aday gösterildi. Bazı bakanlar ile MYK üyeleri muhalefetin güçlü olduğu bölgelere kaydırıldı.

3 DÖNEME TAKILANLAR

Başbakan Ahmet Davutoğlu, geçen dönem olduğu gibi Konya birinci sıradan aday oldu. Üç dönem kuralı nedeniyle Başbakan Yardımcıları Bülent Arınç, Ali Babacan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Bakanı Mehdi Eker, Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik ile seçim nedeniyle görevi bırakan eski Adalet Bakanı Bekir Bozdağ listelere giremedi.

Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, Ankara 1’nci Bölge 1’inci sırada yer aldı. Dışarıdan bakan olan Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, memleketi Ordu’dan liste başı oldu.

YERİNİ KORUYANLAR

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam, Sakarya’da; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık Kocaeli’nde, Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce İstanbul’da, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci Denizli’de, Gençlik ve Spor Bakanı Çağatay Kılıç Samsun’da yerlerini korudu. Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı Eskişehir’de, İsmet Yılmaz Sivas’ta, AB Bakanı Volkan Bozkır ise İstanbul’da yeniden aday oldu.

BAKANLARA ROTASYON

Kabinede yer alan bazı bakanlar ise muhalefetin güçlü olduğu büyükşehirlere kaydırıldı. Bingöl Milletvekili Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz bu kez Diyarbakır’dan aday gösterildi. Aday adaylığı başvurusu sırasında Ankara veya İzmir’i isteyen Batman Milletvekili Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, eski bölgesi Gaziantep’e kaydırıldı. Afyon Milletvekili, Orman Bakanı Veysel Eroğlu İzmir’den, Edirne Milletvekili Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, Bursa’dan aday oldu.

Anayasa gereği seçime üç ay kala görevlerinden ayrılan eski Ulaştırma Bakanı Karaman Milletvekili Lütfi Elvan, Antalya’dan birinci sıraya konuldu. Dışarıdan kabineye giren eski İçişleri Bakanı Efkan Âlâ Erzurum birinci sıradan aday oldu.

39 İLDE 70 İSİM TAKILDI

AK Parti’nin TBMM’de 312 milletvekili bulunuyor. Bunlardan 70’i üç dönemlik, 9’u kendi isteğiyle adaylık başvurusu yapmadı. Yeniden adaylık için başvuru yapan vekil sayısı 233 oldu.

BAŞKANLIKTAN VEKİLLİĞE

AK Parti MYK, belediye başkanlarının milletvekili adaylığı için istifa etmemeleri ile ilgili prensip kararı almıştı. MYK yine bu kararını iki istisna ile revize etmişti. Buna göre, Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Özhaseki ile Sakarya Hendek Belediye Başkanı Ali İnci belediye başkanlığından istifa etti. Özhaseki, Kayseri’den, İnci de Sakarya’dan milletvekili listesine girdi.

MYK ÜYELERİ 1. SIRADA

MYK üyeleri Mehmet Ali Şahin, Beşir Atalay, Haluk İpek, 3 dönemlik olduğu için listede yer almadı. Milletvekili olmayan Süleyman Soylu, Trabzon birinci sıra, Nükhet Hotar, İzmir Birinci Bölge ikinci sırada yer buldu.

Üç dönem kuralına takılmayan MYK üyelerinden Mustafa Şentop, İstanbul Üçüncü Bölge birinci sıraya konuldu. İstanbul vekili olan Nureddin Nebati, Şanlıurfa birinci sıraya kaydırıldı. Ekrem Erdem, İstanbul İkinci Bölge üçüncü sırada yer buldu.

550 adayın 99’u kadınlardan oluştu. 2011’de başvuruların 78’i kadındı. AK Parti’nin şu anda 45 kadın milletvekili bulunuyor.

ANALİZ - FARUK ACAR

YENİ İSİMLERİN KABULÜ KOLAY DEĞİL; KOZ ERDOĞAN

AK Parti listelerinde, 3 dönemdir kamuoyunun tanıdığı simaların yerini yeni isimler aldı. Bu, seçimde AK Parti adaylarının parti tabanı ve seçmeni nezdinde kabulünü zorlaştıracak. Ayrıca listelerde kapatılan Has Parti izini de görmezden gelmemeliyiz. Kemik taban olan Milli Görüş’ün yeterince temsil edilememiş olması parti tabanında rahatsızlığa sebep olabilir. Bu çerçevede, 3 dönem kuralına takılan partinin ağabeyi konumundaki isimler seçimde sahaya inerlerse, partilerine katkıları olur.

Listeyi ayrıntılı incelediğimizde Güneydoğu’da önemli ölçüde bölgede etkin konuma sahip, tanınmış bazı adayların ön sıralarda olduğunu görebiliyoruz. Bu seçimin önemli başlıklarından biri çözüm süreci olacağından bu hamlenin karşılığı olabilir. Aynı zamanda geçen döneme göre daha fazla seçilebilecek yerde olan kadın adayların varlığı, özellikle “kadın hakları, eşitlik vs” gibi son dönemdeki ciddi tartışmalara cevap niteliğinde bir yaklaşımın, politikanın uygulandığı ve kucaklayıcı bir mesaj verildiğine işaret ediyor.

Ahmet Davuoğlu’nun genel başkan olarak gireceği ilk seçim olması nedeniyle başarı hedefi AK Parti ve Başbakan için kaçınılmaz. Bu nedenle eleme ve kriter değerlendirmelerinin çıtasının yüksek ve başarıya dönük olduğunu öngörebiliriz. Ancak her şeye rağmen, AK Parti’nin en önemli kozu Tayyip Erdoğan’dır. Seçmen 9 seçimdir genel olarak böyle baktı ve bugün de yaptığımız araştırmalar, durumun böyle olduğunu gösteriyor.