12 vekili olan ‘Güneydoğu’nun Paris’i Gaziantep’te, 4 parti kıyasıya yarışta

Muharrem SARIKAYA / YAZI DİZİSİ 1 / HT GAZETE

Ege’de olduğu gibi Güneydoğu’da da siyaset Amerikanvarileşmiş... Ekranda varsanız varsınız, yoksanız yoksunuz... Dolayısıyla siyasetçi de sokak sokak gezmek yerine, herkesin bir araya toplandığı bölgeler toplantısını yeğlemiş. Bazıları yerel televizyonlarda uzun süren reklam tanıtım filmleriyle, kendine güvenenler de ulusal kanalların bir süredir terk ettiği yerel televizyonlardaki sert tartışma programlarıyla propaganda yöntemini benimsemiş. Hatta bazı adaylar radyo ve televizyon kanalını sezonluk kiralamış... Vatandaş da akşamları bir tas çekirdek alıp, eğlencelik hale dönüşen haber, siyaset ve reklamı izlemek için ekran karşısına geçmiş. Bütün bunlara karşın Güneydoğu’nun hemen her sokağında, mahallesinde, ilinde seçmen üç sacayağına acil çözüm üretene daha fazla oy akıtacağını açıktan söylüyor:

1- Dağıtım şirketi DEDAŞ odaklı elektrik sorunu.

2- Suriyelilerden kaynaklı kira, zanaatkârlar, trafik ve suç sorunu.

3- İşsizlik; Habertürk’ün ortaya çıkardığı kentsel dönüşüm odaklı arsa spekülasyonu ve dolardaki yükselişin yarattığı şirket batmaları da rakamı katlamış.

Güneydoğu’da Diyarbakır, Hakkâri, Batman’da partilerin ağırlığı biliniyor. Bu nedenle bugüne kadar yapılan seçimlerde partilerin ağırlıklarına göre bölgedeki dağılımı göstermesi açısından Gaziantep ve Şanlıurfa’yı seçtim. Her iki ildeki oy dağılımına bakıldığında Türkiye genelini de bir anlamda okuyabilmek olası.

Örneğin Gaziantep 2007 genel seçiminde AK Parti’ye 7, CHP’ye 2, MHP’ye 1 milletvekilliğini vermiş. 2011 genel seçiminde milletvekili sayısı 12’ye çıkan ilde, AK Parti 9 çıkarırken, CHP 2, MHP de 1 milletvekilini korumuş. Gaziantep açısından seçmenin beklentileri, tepkileri ve partilere bakışına gelirsem...

AK PARTİ’NİN FORESİ

İl Başkan Yardımcısı Serhat Karslıgil, sahada HDP ve MHP’nin birbirini yükseltmesinin kendilerini olumsuz etkilediğini gizlemedi. Gaziantep’in tarihi kahvehanesi Tahmis’te sohbet ettiğimiz yaşları ilerlemiş seçmenler de benzer görüşü dile getirdi.

Gaziantep’e özgü kullandıkları dille, Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’e övgüyü de eksik etmedi. İçlerinden biri Gaziantep’in sevilen ismi, eski bakanlar merhum Mehmet Batallı ve Mustafa Taşar’ı anarken, başkanlık sistemi ve son dönem çözüm sürecine dönük söylemlerden dolayı hükümetin bölgede biraz kaybı olacağını da şu cümleyle aktardı: “Biraz havalandı azıcık aşağı çekelim diyen olabilir, ama ölçüsünde kalır.”

Gaziantep’te partililer dahil kime sorsanız eski sayıda milletvekili çıkaramayacağını, ama yine de sayının çok düşmeyeceği görüşünü dile getiriyor.

AK PARTİ’NİN AVANTAJLARI

1- “Önce kazancımıza bakarız” algısının hâkim olduğu kentte Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in birinci sıraya gelmiş olması ve Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in çabası seçmeni etkiliyor. Şahin için “Oyların önüne fore kazık gibi dikildi” yorumu yapılıyor.

2- Muhafazakâr seçmen “istikrarın bozulmasını” istemiyor.

3- AK Parti dışında bir iktidar alternatifi görmüyor.

AK PARTİ’NİN DEZAVANTAJLARI

1- Suriyelilerden kaynaklı işsizlikten hırsızlığa, trafik sorununa kadar uzanan sıkıntılar. Zanaatkârların işlerini kaybetmeye başlaması.

2- Sanayide iflaslar ve işten çıkarmaların yükselmesine ilave olarak MHP’den Ümit Özdağ, HDP’den Celal Doğan ve önseçimle tabandan çıkıp gelmiş CHP’li adayların hemen hepsinin AK Parti algısını bozan propagandalarının tabanda yer buluyor olması.

3- Büyükşehir yasasıyla kapanan beldelere hizmetin gitmesinde gecikmeler yaşanması ve DEDAŞ’ın elektrik kesintisi.

HDP’NİN DOĞAN’I...

İktidar partisi temsilcilerinin de kabul ettiği bir gerçek var ki HDP barajı aşarsa 9 milletvekili çıkarmak zor. Çünkü, bölgedeki HDP rüzgârına birinci sıra adaylığı verilen, Belediye Başkanlığı dönemindeki hizmetleri hâlâ anımsanan CHP kökenli Celal Doğan eklenmiş. Doğan’ın sohbetimizde “Ben MHP’den de oy alacağım” iddiasını HDP İl Eş Başkanı Dilan Çetinkaya da destekledi. Doğan, gerekçesini de şöyle dile getirdi:

“Halk HDP parlamentoda olursa barışın daha çabuk geleceğine inanıyor. Ayrıca dikta rejimi başkanlık sistemi gelmesinin önünün de HDP’nin barajı aşmasıyla kapanacağına inanıyor. Onun için biz her evden en az bir oy alacağız.”

Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez ile aynı köyden hemşeri olan Doğan’a göre, Kürtlerin yaşadığı memleketi Nizip’in Çanakçı Köyü’nde oylar bu kez HDP’ye gidecek. Cevval, hareketli bir yapısı olan Çetinkaya ise Doğan’ın halk nezdindeki önemine dikkat çekti, “Gaziantepli iki kişinin hizmetini unutmuyor; Mustafa Taşar ve Celal Doğan. Ulu Cami’yi yaptıran da Celal Doğan’dır” dedi.

HDP’NİN AVANTAJLARI

1- Bölgede esen HDP ve Demirtaş rüzgârına eklenmiş Doğan faktörü bir milletvekilliğini garantiliyor.

2- Çözüm sürecinin artıları HDP’ye yazılmış, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son dönem söylemleri de bunu artırmış.

3- Kürt kimliği nedeniyle barajı aşması için HDP siyasetini benimsemese bile oy vermek isteyen seçmen. MHP ve HDP birbirini büyütüyor.

HDP’NİN DEZAVANTAJLARI

1- Yakın geçmişte AK Parti ile yakınlığının seçim sonrası da koalisyonla devam edeceği kaygısı.

2- Doğan’ın CHP’den gelmiş olması.

3- HDP ile PKK arasındaki bağ.

MHP İKİ İÇİN ÇABALIYOR

Gaziantepli Prof. Dr. Ümit Özdağ, MHP’nin kalıplaşmış oylarını yukarı doğru hareketlendirmiş. İl Başkanı Muhittin Taşdöven’e göre hedeflerinde sayıyı dörde katlamak var. Prof. Özdağ ise kentteki AK Parti gerçeğini kabul ederek, “Kentsel dönüşümün terörün önüne geçtiği ilimizde şirketler batıyor. Suriyeliler de esnafın, zanaatkârın elinden işini kapıyor” dedi.

Nitekim, kalaycı Cahit Çalık, bakırcı Meftun Çarlı ve elek ustası Davut Cikcikoğlu da benzer yakınmaları dile getirdi, “Geldiler zanaatımızı elimizden kaptılar” diye yakındı.

MHP’NİN AVANTAJLARI

1- Prof. Dr. Ümit Özdağ’ın televizyonlardaki ikna edici konuşmaları ve Gaziantepli olması seçmene sempatik geliyor.

2- HDP’nın tırmanışı taşrada milliyetçiliği yükselttiği için MHP’yi yukarı çekiyor.

3- Suriyeliler, işsizlik, trafik, şirket batması, büyükşehir yasası ile beldelerin kapatılması nedeniyle hizmetlerin aksamasına tepki gösterip, Erdoğan’ın başkanlık sistemi talebine karşı duran, CHP ve HDP’ye de oy vermeyecek seçmen MHP’ye yöneliyor.

MHP’NİN DEZAVANTAJLARI:

1- Her şeyden önce işine ve kazancına bakan Gaziantepli MHP’nin iktidar şansını düşük görüyor.

2- Genel merkezin sahaya çıkmakta geç kalması ve propaganda için diğerlerinden çok daha kısıtlı bir bütçeyle çalışması.

3- Prof. Özdağ ile bir nebze kırılmış olmasına karşın MHP algısının bölgedeki karşılığı.

CHP’NİN ÜÇ UĞRAŞI

Yıllardır 2 milletvekili sayısını artıramayan CHP ise “Bu kez olacak” inancında. CHP İl Başkanı Sait Köse 4’ü zorladıkları inancında, gerekçesiyse şöyle: “Kentteki mülteci sayısı 460 bine çıktı, 200 bini Gazianteplinin işini elinden aldı. Son dönem KOBİ’lere ilave olarak orta boy sanayi tesislerinin de kapanması sonucu işsizliğin artması AKP’ye tepkiyi yükseltti.”

Köse, buna karşın seçim beyannamelerinde vaat ettiklerinin yanında adaylarını geçen dönemden farklı olarak ithal yerine bizzat yerli teşkilat mensuplarıyla önseçimle belirlemiş olmalarının da kendilerine olan teveccühü yükselttiğini vurguladı, “Biz parti olarak da aday olarak da yerliyiz” dedi.

CHP’NİN AVANTAJLARI

1- Geçen dönem ithal adaylarla yola çıkan CHP’nin önseçim yapmasına, seçim beyannamesi ile vaat ettikleri eklenince, özellikle emekliler olmak üzere beğeni toplamış.

2- HDP ve MHP’ye gitmek istemeyen, AK Parti’ye de bu kez uyarıda bulunmayı aklına koymuş, daha çok eski DYP ve ANAP tandanslı seçmen de CHP’ye yönelmiş.

3- Büyükşehir yasasından kaynaklı beldelere zamanında hizmet akışının sağlanamamış olması da CHP’ye yaramış.

CHP’NİN DEZAVANTAJLARI

1- Vaatleri beğeni topluyor olsa da inandırıcılık sorununu henüz aşamamış.

2- Bir zamanlar bölgedeki en önemli kalesi olan Gaziantep’e ilgisiz kalması tabanını da uzaklaştırmış.

3- HDP’nin kendi içinden gelen Celal Doğan’ı aday göstermiş olması CHP’yi de etkilemiş. Güneydoğu’nun hem sanayi, hem yaşam, hem de insanının eğitimi açısından en önemli merkezlerinden biri olan, “Güneydoğu’nun Paris’i” diye anılan Gaziantep’te durum böyle...

YARIN: ‘PEYGAMBERLER ŞEHRİ’ OLARAK DA BİLİNEN ŞANLIURFA’DA SEÇMEN NE DİYOR? AŞİRETLER VE CEMAATLER NE YAPIYOR, ÜÇÜNCÜ HATTA DÖRDÜNCÜ PARTİYE ŞANS NE KADAR TANINIYOR?