'En uygunu metrobüs'

Aslı ÖZTÜRK / HT GAZETE

Son bir aydır ‘metrobüs’ kelimesinin içerikte yer aldığı trafik kazalarını sıkça duyar olduk. Fakat bunlar sadece metrobüslerin sebep olduğu kazalar değil. Haberleri şöyle bir tarayınca metrobüs yoluna giren otomobiller, metrobüs durağına dalan TIR’lar ve daha nicelerine rastlamak mümkün. Tabii kendilerine ayrılan özel yolda birbirlerine çarpan ve genelde rampalarda bozulan metrobüslerin de hakkını yememek lazım. Neticede son günlerde metrobüsle ilgili yaşanan sorunların artması akıllara “İstanbullunun kurtarıcısı metrobüste neler oluyor?” sorusunu getiriyor.

MMO’DAN AÇIKLAMA

En son 5 Haziran günü Ayvansaray durağında iki metrobüsün çarpışması ve birçok yolcunun yaralanması hepimizin olduğu kadar Makine Mühendisleri Odası’nın da ilgisini celbetmiş olacak ki konuyla ilgili MMO yetkilileri “Metrobüs gibi yetersiz ve yapım aşamasından bugüne birçok problemli durumun üstüne, yeterli güvenlik önlemleri alınmadı ve bu konuda yapılan bütün uyarılar görmezden gelindi. Sonuçta da yaşanan kazalar devam ediyor. Her yönüyle planlanmış özel araçlara alternatif ve yenilikçi bir kent içi toplu ulaşım sistemi yerine, İstanbul’un nüfusundan çok daha az Avrupa ülkelerinin kentimize göre minyatür ölçekteki şehirlerinde kullanılan demode bir sistem İstanbul’a uydurulmaya çalışıldı. Bu yapılırken de insanların can güvenliği göz ardı edildi, yeterli önlemler alınmadı” açıklamısını yaptı.

‘2008’DE SÖYLEMİŞTİK’

MMO tarafından yapılan açıklamada, oda tarafından daha önce yapılan açıklamaya da değinilerek “7 Kasım 2008’de yaptığımız açıklamada; ‘E-5 Karayolu’nun bir bölümü metrobüse tahsis edildiğinden, E-5 Karayolu’nda motorlu araç sıkışıklığı büyük ölçüde artmıştır/artacaktır. Sistem yüklendikçe araçların nafi yükü aşırı derecede artacak, tekerleklere binen statik ve frenlemeden dolayı çarpma yükleri ve tekerleklere binen aksiyal yükler nedeniyle aşırı tekerlek yatak yükleri oluşacak, bunlar, normal otobüslerinkini kat kat aşacaktır. Direksiyon donanımı, motor, şanzıman, diferansiyel gibi araç ana elemanları, otobüsün nafi yükünün aşırı derecede artması nedeniyle her an elden çıkma riski ile karşı karşıya kalınacaktır. Hatta, yetkililerin değindiği 50 otobüsle günde 170.000 ila 350.000 yolcu taşınması durumunda dahi ağırlıklı pik saatlerde sefer aralıkları aşırı derecede küçülecek ve aşırı nafi yük, dizayn nâfi yükünün üstünde olacaktır, bu durumda yapımcı firmaların otobüs için işletme garantisi vermeleri olanaksızdır veya gerçeği yansıtmamaktadır’ demiştik. Çok açıktır ki araçlara ve sisteme dair uyarılarımız geçerliliğini korumaktadır” denildi.

‘İSTANBUL’A EN UYGUN SİSTEM METROBÜS’

Peki Makine Mühendisleri Odası’nın bu iddialarına İETT yetkilileri ne diyor? Metrobüs Yönetim Müdürü Zeynep Pınar Mutlu, hatta meydana gelen ciddi kazaların büyük bir çoğunluğunun E-5 üzerinden hatta giren sivil araçlardan kaynaklandığını söyleyerek metrobüs sisteminin günde yaklaşık 850 bin yolcu taşıdığını ve insanların kalabalıktan dolayı yoğun stres altında olduğunu ve bu sebeple yaşanan gerginliğin normal karşılanması gerektiğini belirtti. Zeynep Pınar Mutlu metrobüsün İstanbul şartlarına uygun olmadığına dair yapılan yorumlarla ilgili de şunları söyledi: “Metrobüs sistemleri tüm dünyada nüfusun yoğun olduğu şehirlerde tercih edilmektedir. Bununla ilgili gerekli fizibilite çalışmaları tüm detaylar hesaplanarak yapıldı. Kısa sürede uygulamaya alınabilmesi nedeniyle tercih edilen bir sistem ve İstanbul’un fiziki şartları nedeniyle metrodan daha kullanışlı bir yatırım. Boğaz Köprüsü ve Haliç gibi denizin üzerinden bağlantı yapılabilecek 52 km kesintisiz başka bir sistem mevcut fiziki yapıyla mümkün değil.”

Metrobüs yolunda son bir ayda yaşanan kazalar

Ayvansaray metrobüs durağında yolcu indirmek için bekleyen metrobüse, seyir halindeki başka bir metrobüs çarptı. 16 kişinin yaralandığı kazaya, şoförün yolcu ile tartışmasının yol açtığı belirtildi.

Küçükçekmece E-5 Karayolu, yanyolda kontrolden çıkan dorsesiz TIR, önce yol kenarındaki metrobüs bariyerlerine ardından da benzin istasyonu önünde park halindeki İETT otobüsüne çarparak durabildi. Kazada TIR’ın sürücüsü yaralandı.

Küçükçekmece’de kontrolden çıkan otomobil, seyir halindeki başka bir otomobile çarptı. Çarpmanın etkisiyle, kazaya karışan iki araç da metrobüs yoluna girdi. Kazada bir otomobil sürücüsü ile metrobüsteki 3 yolcu yaralandı.

Söğütlüçeşme-Avcılar hattında çalışan metrobüsün seyir halindeyken arka tekerleği fırladı. Önce metrobüsün camını kıran tekerlek D-100 karayolundaki 4 araca zarar verdi.

Bahçeşehir Üniversitesi Ulaştırma Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr Mustafa Ilıcalı

‘Sorun metrobüs değil, trafik kültürü’

“METROBÜS önerisini ilk olarak Yıldız Teknik Üniversitesi’nde öğretim görevlisiyken, dönemin İstanbul Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunmuştum. Fakat projemiz Ankara’dan onay almadı. Sonrasında bu proje Kadir Topbaş ile hayata geçti. Metrobüs şu anda 776 km’lik bir hatta toplam 500 araçla günde 1 milyon insan taşıyor. Yerine yapılacak raylı sistem ise 150 km’lik bir hatta günde 2 milyon yolcu taşıyacak. Demek ki metrobüs tek başına bütün raylı sistemin yarısı kadar katkı sağlamış. Metrobüs sayesinde trafikten günde 80 bin araç eksiliyor. Genel olarak Türkiye’de lastik tekerli ulaşımda Avrupa’ya kıyasla kaza oranımız çok yoğun. Araçlarımızda ya da yollarımızda hiçbir sıkıntı yok. Ben sadece şoförlerimize daha donanımlı eğitim verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Sorun metrobüs meselesi değil, trafik kültürü meselesi.”