Dünyanın tek kartonpiyer müzesi Tophane’de

NAGİHAN ALAN - GAZETE HABERTÜRK

Tophane’de 131 yıldır gizli kalmış, henüz keşfedilmemiş bir bahçe var. Bahçe, sebzelerin yetiştiği, tavukların gezindiği bir bostan kafe. Sizi girer girmez samimi ortamı, doğayla ve tarihle iç içe olan yapısı cezbediyor.

İstanbul’un göbeğinde, Tophane’de belki ama kapılarını kapatınca şehrin keşmekeşinden soyutluyor kendini. Dünya’nın tek kartonpiyer müzesi olma özelliği taşıyan bu tarihi müze de işte bu bahçede yer alıyor.

Müze 1868’de Fransız Yetimhanesi olarak bilinen St. Eugene Sarayı’nda bulunuyor. Tarihe tanıklık eden kartonpiyerlerin bulunduğu müzede ise yok yok.

Pera Müzesi’nden Dolmabahçe Sarayı’na kentin önemli tarihi yapılarının orijinal kartonpiyer modelleri burada görülebiliyor.

58 yıllık kartonpiyer ustası Kemal Cinbiz’e ait olan bu müze ise dünyada tek ama değeri pek de biliniyor denemez. Çünkü eminim bu haberi okuyana dek birçoğunuzun bu müzeden haberi bile yoktu.

Boğazkesen Caddesi son yıllarda dükkânları, sanat galerileri, cafeleri ve Çukurcuma’ya bağlantısı ile çok işlek ve popüler bir yer haline gelse de bu müze hâlâ oldukça yalnız.

İçeriye girdiğinizde sizi karşılayan sessizlik ve huzur başka bir dünyanın kapılarını açıyor belki ama gönül, ziyaretçilerinin çok daha fazla olmasından yana.

SAHİBİ GEZDİRİYOR

10 TL’ye gezilebilen bu müze diğerlerine nazaran oldukça farklı bir konsepte sahip. Heykellerin, alçı ve kartonpiyerlerin bulunduğu, kapıda Zanaat Atelyesi adıyla sizi karşılayan bu sanat müzesinde her kartonpiyerin ayrı bir hikâyesi var.

Çünkü hemen hemen kentteki tüm tarihi yapıların kartonpiyer modelleri zamanında atölye de olan bu müzeden çıkma. Sahibi mesleğine titizlikle sahip çıkan ve nesillere aktaran Kemal Cinbiz, gittiğinizde müzede bizzat size eşlik ediyor, kartonpiyerlerin hikâyelerini paylaşıyor. Kemal Bey 58 yıllık birikimini işte burada size sunuyor. Biz de bu gizemli yeri ziyaret ettik Kemal Bey ile konuştuk, bakın bize neler anlattı...

MECLİS LOCASININ KARTONPİYERLERİ

Müzeyi Emek Sineması, Yıldız Sarayı, Mısır Apartmanı, Sait Halim Paşa Yalısı gibi yapılara, süslemeleriyle imzasını atan Garabet Cezayirliyan’dan devralan ve 1885’ten beri tarihi yapıların tüm kartonpiyerleri biriktirerek günümüze getiren Kemal Cinbiz, 3 asırdır Tophaneli. “Beyoğlu’ndaki bütün sinemaların orijinal kartonpiyerleri bu müzede” diyen Cinbiz, “Adile Sultan Sarayı, Sait Halim Paşa Yalısı, Vilayet Binası, Vali Konağı, Atatürk’ün ilk Meclis’teki locasının kartonpiyerleri, aynı zamanda bir atölye olan işte bu müzeden çıkma. Dünyada bu müze tek” diyor.

‘PERA MERMER DEĞİL’

“Eskikartonpiyerler artık yok” diyen Cinbiz, “Kartonpiyer ile alçı karıştırılmamalı. Parmağını ıslatıp kartonpiyere sürdüğün zaman bir süre sonra yapış yapış olur çünkü içinde tutkal olduğu için er-i meye başlar. Alçıda böyle olmaz. Dolmabahçe Sarayı’ndaki bütün kolonlar kartonpiyerdir. O kolonlar ahşap görünür ama ahşabın üstüne kaplamadır” ifadesini kullanıyor ve ekliyor: “Pera Palace Hotel girişindeki iki büyük kolon da mermer sanılıyor ama tamamı kartonpiyerdir”

KAFE MÜZE

Müzenin bir diğer özelliği de yemyeşil bir bostan kafeye sahip olması. İçinde tavukların gezindiği, marulların, domateslerin yetiştiği bu bahçe o kadar sessiz ki sanki İstanbul’da değilsiniz. Yıllardır kendini huzuruyla ve sessizliğiyle muhafaza eden bu nadide yerin sahibi Kemal Bey, sanatseverlerin müzesine sahip çıkmasını ve ilgi göstermesini bekliyor.