Türk-Rus krizini bitiren gizli diplomasi

Türkiye ve Rusya arasında yeni bir dönemi başlangıcı olarak kabul edilen Erdoğan'ın St Petersburg ziyareti öncesinde Rusya ve Türkiye arasındaki 'jet krizi'ni bitiren süreçle ilgili de çarpıcı ayrıntılar ortaya çıktı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e gönderdiği mektupla sona eren kriz öncesinde Ankara-Moskova arasında oldukça gizli bir diplomasi yürütüldüğü ve baş döndüren o gecede rol alan aktörler, Sabah gazetesinden Yahya Bostan tarafından kaleme alındı...

İşte o gece olanlar...

Yahya Bostan-Normalleşme için baş döndüren trafik

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Putin’e gönderdiği, Rusya ile uçak krizini bitiren mektubun perde arkası ortaya çıktı.

Uçak krizinin ardından Rusya ile yürütülen uzun ve gizli diplomatik trafik sonucu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Putin'e göndereceği bir mektupla ilişkilerin yumuşatılması kararı alınmıştı. Putin, düşürülen uçak nedeniyle mektupta özür ifadesinin yer almasını istiyor ve tazminat bekliyordu. Türkiye ise mektupta bu ifadelerin yer almasına karşı çıkıyordu. Türkiye'nin hazırladığı taslak mektup Putin'e gönderildi. Mektupta özür yerine 'kusura bakmasınlar' ifadesi yer alıyordu. Tazminat yerine ise 'pilotun ailesinin acısını hafifletmek için adım atmaya hazırız' vurgusu yapıldı.

Rus tarafı imzasız mektubu incelerken 22 Haziran'da Ankara'ya Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev'in mesajı geldi. Nazarbayev, "Putin'le Taşkent'te beraberiz. Putin, imzasız ve taslak olarak giden mektubu onayladığını söylüyor. Siz de uygun görürseniz imzalı olarak gönderin. Putin hazır" diyordu. Bu mesaj üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan Putin'e gidecek mektuba son şeklini vermek için Cumhurbakanlığı sözcüsü ve özel temsilcisi İbrahim Kalın ve Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar'ı çağırdı. Akar Rusya ile normalleşme trafiğinin içerisindeydi. Mektuba 23 Haziran akşamı son şekli bu toplantıda verildi. Erdoğan imzaladığı mektubun Putin'e elden teslim etmesi için özel temsilcisi Kalın'a talimat verdi.

Şangay İşbirliği toplantısı için Taşkent'te bulunan Putin mektubu bekliyordu. Sabaha karşı 03.00'te Kalın'ı taşıyan jet Ankara'dan İstanbul'a hareket ederek yolculuğa katılacak sürpriz ismi, işadamı Cavit Çağlar'ı aldı ve Taşkent serüveni başladı. Çağlar eski dostu Dağıstan Cumhurbaşkanı Ramazanov ile sık sık görüşerek Putin'e 'Türkiye ile ilişkileri yumuşatın' telkini yapılmasını sağlamış ve normalleşmeye katkıda bulunmuştu.