Antalya zirvesinin perde arkası: Ortak hareket için anlık bilgi paylaşımı

Türkiye, ABD ve Rusya Federasyonu Genelkurmay Başkanları’nın Antalya’da gerçekleştirdikleri iki gün süren zirvede; askeri ve teknik düzeyde önemli kararlar alındı ve risk değerlendirmeleri yapıldı. Suriye’deki askeri güçlerin birbirleriyle çatışmasını önleme amaçlı yeni mekanizmalar, yeni kontrol noktalarının kurulması ve buraların güvenliği, sahadaki milis güçlerin sınırlanması ana başlıklardı.

Orgeneral Hulusi Akar, Orgeneral Joseph Dunford ve Orgeneral Valery Gerasimov’un bir araya geldiği görüşme, sahadaki duruma ilişkin tamamen askeri ve teknik düzeyde bir toplantıydı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun verdiği bilgiler doğrultusunda askerlerin Antalya’da neler konuştuklarına bakınca askeri ve teknik düzeyde önemli başlıkların gündeme geldiğini ve önemli kararlar alındığını söyleyebiliriz. İşte detaylar:

- Türkiye’nin talebiyle Suriye’de PKK/ YPG’nin hareketlerini kontrol amaçlı, sınırlanmış askeri sahalar tespit edilerek muhataplara iletildi.

- Suriye’de dost ve müttefik güçler arasında çatışma olmaması, dost ateşine maruz kalınmaması için anlık bilgi paylaşımına ilişkin mekanizma kurulması kararlaştırıldı.

- Türkiye, PKK/YPG’nin Münbiç’ten çıkmasını istiyor. ‘Buraya girdiğimde PKK/ YPG karşıma çıkarsa vururum’ diyor. Diğer kuvvetlerin ayrılması sorun alanı. Dost kuvvetler arasında çatışma riskini önleyici mekanizma oluşturulacak.

- Suriye’deki dost/düşman bölge ve ateş hatları güncellenip, ani olaylara müdahale edebilecek mekanizma kurulacak.

- Barışı koruma kuvvetlerinin ihdası ve görev paylaşımına ilişkin adımlar atılacak.

- Suriye’de sınırlanmış askeri sahalar, kontrol ve geçiş noktaları konusunda bazı adımlar atılacak. Askeri birliklerin yerleri, konumları, kuvvet profilleri önceden belirlenerek haritalandırılacak.

- Kontrol ve geçiş noktalarından kimlerin nasıl geçeceği, yetki verilecekler karara bağlanıp; güzergâh ve devriyeler, yollar ve yol kontrollerinin nasıl yapılacağı belirlenecek. TSK, 23 kontrol noktası ve 17 güzergâh belirledi, bunlar karşı tarafa iletildi.

- Yerleşim yerlerinin eski sakinleri, yurtlarına yerleşmek istediklerinde bunun nasıl yapılacağının teknik detayları konuşuldu. Bu insanların güvenliği, zorunlu ihtiyaçlarının karşılanması ve sorumlularının kim olacağı da değerlendirildi.

- Terör örgütü DEAŞ dışında, hangi gruplarla karşılaşıldığında nasıl müdahale edileceği ele alındı.

- Sahada şu anda protokollere dayalı olarak ya da de-facto şekilde konuşlanmış birliklerin sorumluluk alanları yeniden gözden geçirildi. Hava operasyonlarında bir olumsuz yaşanmaması için uçuş güzergâhları mekanizması da konuşuldu.

- DEAŞ dışındaki radikal unsurların İdlib-Atme’de toplanması, Hatay sınırında dağlardaki gruplara ilişkin değerlendirmeler yapıldı.

- İran’ın Suriye’deki milislerinin kontrol edilecekleri alanlar, DEAŞ’la mücadelede ne kadar iştirakçi olacakları ve durumları gözden geçirildi. Bu gruplarla karşılaşılması halinde nasıl pozisyon alınacağı değerlendirildi. Rejimin ya da İran milislerinin sahada hasmane tutum sergilemesi durumunda nasıl karşılık verileceği de konuşuldu.

ÇAVUŞOĞLU NE DEMİŞTİ?

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, önceki gün gazetecilerle buluşmasında toplantının içeriğine ilişkin “Şu anda Suriye’de çatışmaların, kazaların olmaması için de ortak tedbirler almak gerekiyor. Anlık bilgi paylaşımının olması şarttı” demişti. “Rakka konusunda henüz siyasi bir karar verilmediğini ve ABD’nin de kafasının karışık olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, Münbiç konusunda Türkiye’nin hassasiyetlerinin ABD’li muhataplarına iletildiğini söyledi. PKK/ YPG’nin girdiği yerlerden çekilmediğini, etnik temizliğe kalkıştığını vurgulayan Çavuşoğlu, YPG’nin batıya doğru ilerleyerek terör kantonlarını birleştirmek istediğini anlattı. Şimdi Rusya ve rejimin de Münbiç çevresinde olduğunu belirten Çavuşoğlu, burada yarın başka gruplar arasındaki çatışmaların kaçınılmaz olduğunu kaydetti.

Bülent AYDEMİR / GAZETE HABERTÜRK