'Saidi Nursi'nin mezarı bulunsun'

Saliha ÇOLAK/ANKARA

TBMM Darbeleri Araştırma Komisyonu, alt komisyonların raporlarını birleştirip ana raporun ‘öneriler’ bölümünü kesinleştirdi. Başlıklar altında yer alan öneriler şöyle sıralandı:

YENİ ANAYASA:

Yeni bir Anayasa yapılmalıdır. Bu Anayasa uluslararası demokrasi standartlarına uygun olmalıdır.

EN UFAK BİR İMA BİLE KALMASIN:

Askerin görev tanımı, yetkileri ve sınırları net bir şekilde belirlenmelidir. Darbeler için yasal dayanak olan, özellikle Askeri İç Hizmet Kanunu ve buna dayalı alt mevzuat yeniden düzenlenmeli, en ufak bir ima bile olsa halkın iradesinin önüne geçebilecek hiçbir madde barındırılmamalıdır.

ASKER AYNI HİZADA DURMASIN:

Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı’na bağlanmalıdır. Yakın bir döneme kadar bazı toplantı ve merasimlerde sembolik de olsa askerin halkın temsilcisi olan Başbakan, Meclis Başkanı vs ile aynı protokol seviyesinde olduğu görülmüştür. Bu, demokrasi kültürünü zedelemektedir.

MGK DIŞ SAVUNMAYA BAKSIN:

MGK, 1933-1960 arasında olduğu gibi, dış savunma ve seferberlik konularında görüşlerine başvurulan bir kurul haline dönüştürülsün.

ASKER LOJMANDAN ÇIKSIN:

Askerlere lojman, sosyal alan ve hastane vb gibi ayrı mekânların oluşturulması uygulamaları kaldırılmalıdır.

PAŞALARIN MAL VARLIĞI:

Darbelerde aktif rol almış kişilerin mal varlıkları araştırılmalı, haksız kazanımların tespiti halinde Hazine’ye devri sağlanmalıdır.

ÖVME DE SUÇ OLSUN:

Darbeye teşebbüs suçunun nitelikleri, iştirak halleri, darbe yapmayı övme-teşvik etme vb suçlara ağır cezai yaptırımlar öngörülmelidir.

TAZMİNAT ÖDENSİN:

Darbe süreçlerinde mağdur olan kişilere maddi/manevi tüm hakları iade edilmelidir. Menderes’in “vatana ihanetten yargılanması ve alınan ceza” ile Bediüzzaman Saidi Nursi’nin mezarının bulunması da dahil olmak üzere tüm mağduriyetlerin giderilmesi ve hakların iadesi sağlanmalıdır.

FİŞLEMELER İMHA EDİLSİN:

Darbe süreçlerinde yapılan fişlemeler imha edilmelidir.

ASKERİ YARGITAY KALKSIN:

Hukuk alanındaki ikilik kaldırılsın.

ŞİRKET DE ARAŞTIRILSIN:

Darbe öncesi ve sonrası askerlere ve asker-sivil ortaklıklara ait şirketlerin kazançları araştırılsın.

JANDARMA KALKSIN:

Jandarma sistemi kaldırılarak görevleri polise devredilmelidir.

İLKOKULDA FORMA KALKSIN:

İlk ve ortaöğretimdeki kıyafet rejimi değiştirilmeli; tıpkı Batı’da olduğu gibi kıyafetler serbest bırakılmalıdır.

8 ay çalıştı, 132 kişiyi dinledi

TBMM Darbeleri ve Muhtıraları Araştırma Komisyonu, 11 Nisan 2012’de kuruldu, 2 Mayıs 2012’de çalışmaya başladı. Toplamda 307 saat çalışan komisyon, 132 kişiyi dinledi. Çalışmalar sırasında toplam 4 bin 242 sayfa tutanak tutuldu. Komisyon çalışmalarını, “1960 darbesi ve 1971 muhtırası”, “12 Eylül 1980 darbesi” ile “28 Şubat ve 27 Nisan bildirisi” adlı başlıklar altında yürüttü.

İŞTE 17 VEKİLDEN OLUŞAN KOMİSYON

- Nimet Baş (Başkan-AK Parti)

- Naci Bostancı (BaşkanvekiliAK Parti)

- İdris Şahin (Sözcü-AK Parti)

- Cengiz Yavilioğlu (AK Parti)

- Ahmet Toptaş (CHP)

- Özcan Yeniçeri (MHP)

- Mehmet Şeker (CHP)

- Süleyman Çelebi (CHP)

- Atilla Kaya (MHP)

- Feyzullah Kıyıklık (AK Parti)

- Sırrı Süreyya Önder (BDP)

- Enver Yılmaz (AK Parti)

- Şirin Ünal (AK Parti)

- Yaşar Karayel (AK Parti)

- İdris Bal (AK Parti)

- Selçuk Özdağ (AK Parti)

- Ali Rıza Öztürk (CHP)

Mağdurların yaşadıklarından film yapılsın

Darbecilerin cadde, okul, sokak ve benzeri mekânlara verilen adlarının kaldırılması istendi.

‘HAZIR OL’ YOK:

Askeri okullara öğrenciler, ÖSYM sistemi ile alınsın. Sivil okullardaki askeri yanaşık düzen eğitimlerine benzer merasimler kaldırılmalıdır. Okul müdürlerinin verdikleri komutlar, “Rahat”lar, “Hazır ol”lar, dikkat çekmeler terk edilmelidir.

DARBE DERSİ:

Orta ve liselerin ders kitaplarında darbelerin olumsuz etkileri anlatılmalıdır.

HEYKELİ DE ADI DA KALDIRILSIN:

Darbecilerin okul, sokak, cadde, amfi, spor tesisleri gibi mekânlarla varsa kurum ve kuruluşlardaki isimleri ve heykelleri kaldırılmalıdır.

DARBE BAKANLIĞI KURULSUN:

Demokrasiyi kesintiye uğratan tüm darbe, muhtıra ve müdahalelere karşı alınması gereken tedbirler için müsteşarlık düzeyinde yapılanmaya gidilmelidir. Sorumlu bir devlet bakanlığı, iyi bir başlangıç olabilir.

FİLM YAPILSIN:

Darbeler sonrasında mağdur olanların TBMM’ye, yaşadıklarını sözlü veya yazılı olarak aktarmaları istenmelidir. Anlatılanlar gerektiği takdirde senaryolaştırılmalı, demokratik duyarlılıkları bilinen yapımcı ve yönetmenlerle işbirliği yapılarak filme ya da belgesellere konu edilmeleri sağlanmalıdır.

ASKERİ CEZAEVİ DE KAPANSIN:

Askeri cezaevleri, tıpkı diğerleri gibi Adalet Bakanlığı’na bağlanmalıdır.

11 MİLYON KİŞİ FİŞLENMİŞ

MİT’e görev listesi verildi

“TÜRKİYE’de 11 milyon insan fişlenmiştir. Bu fişler de halen Milli İstihbarat Teşkilatı’nda tutulmaktadır denilen raporda, MİT’in aydınlatması gereken faili meçhul cinayetlerin de bir listesi yer aldı, işte o listedeki satırbaşları:

- 6-7 Eylül 1955 olayları

- 1970 Kültür Sarayı yangını

- 1972 Marmara yolcu gemisi yangını

- 1972 Eminönü araba vapurunun batırılması

- 1 Mayıs 1977 Taksim katliamı

- Hamit Fendoğlu suikastı

- Maraş katliamı

- Çorum olayları

- Turgut Özal’a suikast girişimi

- Muammer Aksoy suikastı

- Çetin Emeç suikastı

- Turan Dursun suikastı

- Bahriye Üçok suikastı

- Emekli Korgeneral Hulusi Sayın suikastı

- Tuğgeneral Temel Cingöz suikastı

- HEP Diyarbakır İl Başkanı Vedat Aydın suikastı

- Emekli Oramiral Kemal Kayacan suikastı

- Musa Anter suikastı

- Uğur Mumcu suikastı

- Jandarma Genel Komutanı Eşref Bitlis’in şüpheli ölümü

- DEP milletvekili Mehmet Sincar suikastı

- Tuğ ge ne ral Bahtiyar Aydın suikastı

- Sivas Madımak olayı

- Emekli Binbaşı Ahmet Cem Ersever suikastı

- Tunceli Jandarma Alay Komutanı Kazım Çillioğlu cinayeti

- Kürt işadamları suikastları

- Gazi Mahallesi olayları

- Mardin Jandarma Alay Komutanı Rıdvan Özden suikastı

- Özdemir Sabancı suikastı

- Ahmet Taner Kışlalı suikastı

- Necip Hablemitoğlu suikastı

- Hrant Dink suikastı

- Zirve Yayınevi atliamı

‘Darbe merkezi’ denilen adreste, bu bina var!

DARBELERİ Araştırma Komisyonu Raporu’nda Türkiye’de darbelerin ardındaki derin örgüt olarak gösterilen Özel Harp Dairesi’nin tohumunun atıldığı Ankara’daki Adakale Sokak 36 Numara, bugün hem sokağı hem numarasıyla ortadan kalkmış durumda. Adakale Sokak, sonradan adı değiştirilerek Mediha Eldem Sokağı oldu. Bu sokakta da 36 numaranın bulunması gereken yerde, çok katlı yeni bir apartman yer alıyor. Bu sokaktaki numaralar da, 36 ile başlaması gerekirken, 38 ile başlıyor. Sokağın bu bölümü, Rahşan Ecevit’in anılarında da önemli yer tutuyor. Ecevit, ailesiyle birlikte bu sokakta oturduğunu, bahçe içinde küçük bir evlerinin bulunduğunu, bahçede oynadıklarını anlatmıştı.

SAİDİ NURSİ KİMDİR?

NUR Cemaati’nin ilk lideri olan, 15 yaşındayken, ‘zamanın en iyisi’ anlamına gelen Bediüzzaman lakabını alan Saidi Nursi, 1925 ila 1952 yıllarında sürgün ve hapis cezaları aldı. 23 Mart 1960’ta Şanlıurfa’da vefat etti. Şanlıurfa’daki Halil-ur Rahman Dergâhı’na defnedildi. Ancak 1960’ta, 27 Mayıs darbesi hükümetinin emriyle mezarı yıktırıldı ve bilinmeyen bir yere nakledildi.