'Demokratikleşme Paketi'ne ilk tepkiler

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı demokratikleşme paketi yıllardır tartışma konusu olan uygulamalar konusunda radikal adımların atılmasını sağlıyor. Peki gazete ve düşünürler paketin içeriğini nasıl yorumluyor. İşte tarihi açıklamaya gelen ilk tepkiler...

Fatih Altaylı: PAKETTE SÜRPRİZ YOK

Paketle ilgili bir sürpriz yok. Bunların hepsini geçtiğimiz haftalarda hükümete yakın isimlerden bölük pörçük de olsa dinlemiştik. Heybeliada Ruhban Okulu ile ilgili bir açıklama yapılmadı. Çok heyecanlandıracak bir şey duymadım. Yeni bir şey yoktu.

BDP açısından somut heyecan verici bir şey olmadığını düşünüyorum. BDP bu işten çok memnun kalmayacak. Seçim barajı ile ilgili Başbakan Erdoğan net konuşmadı. Üç alternatif sundu. Oradan benim anladığım barajı indirmeyi düşünmedikleri yolunda. Hazine yardımları konusu önemliydi. Ama BDP seçime parti olarak girmeyecekse bu da yaramayacak. Diyarbakır'da daha az heyecan uyandırmıştır bu açıklamalar.

Bana göre en somut şey kamuda türban yasağının kalkması oldu. En sonunda gerçekleşti bu talep.

Roman enstitisü açılacak dediler.

Özel okullara dil serbestliği getirildi. Paralıya dil serbest mi denilebilir.

Demokrasiye adım adım gidiliyor. Bugün buraya gelirkken devrim mi bekliyorduk hayır. Ben kendi beklentilerimi aldım. Kamuda türban biraz sürpriz oldu. Milletvekilleri için de başörtüsü serbestliği sağlanmış olur böylece.

İzzettin Doğan: ARTIK ÇEKİLİYORUM

Cem Vakfı Başkanı İzzettin Doğan, Başbakan Erdoğan'ın açıkladığı demokratikleşme paketinin Aleviler'i tatmin etmeyeceğini söyledi.

Türkiye'de çoğulcu demokrasinin olmadığını kaydeden Doğan, "Türkiye tatsız günlere gebe olabilir. Hükümet stratejik bir hata yaptı. Aylarca milyonlarca insanı televizyona kilitleyip ardından tek kelime söylemezseniz bunun sonuçları olur. Hatalarını umarım telafi ederler. Ben 22 yıldır bu işin içindeyim. Her seferinde projeler, açılımlar hazırlanıyor ama Alevilerin statüsünde bir değişiklik olmuyor. Aleviler bunu kabul etmeyecektir. Ben de bu işlerden çekileceğim. Çünkü Sayın Başbakan savaş adamı arıyor, barış adamı aramıyor" diye konuştu.

Ruşen Çakır:ALEVİLİK KONUSUNDA EKSİKLER VAR

Özellikle Alevilik konusunda çok eksik olduğu görülüyor. Hacıbektaş adı dışında Aleviler için bir madde yok. Ruhban Okulu konmamış. Özellikle KCK tutukluları için terörle mücadele kanununda değişliklik büyük beklentiydi. Ana dilde eğitimin en azından özel okullarda başlaması, harfler, Kürtçe propagandanın serbest olması paketteki olumlu adımlar.Kamuda başörtüsü yasağının kalkmasına denk gelecek yenilik pek yok. Bu sorun aşıldı ama bunun dışındaki sorunlara pek çözüm yok.

Kurtuluş Tayiz: YAŞAM TARZINA MÜDAHALEYE CEVAP

Kapsayıcı bir paket. Kürtler de var. Romanlar da var. Yaşam tarzına ilişkin düzenlemeler var. Bir kısmı yasal düzenlemelerle bir kısmı idari düzenlemelerle olacak. Yaşam tarzına müdahale ediliyor eleştirilerine bir cevap olmuş oldu. Endişeler için de önemli bir düzenleme. Andımızın kaldırılması da önemli bir gelişme. Hacıbektaş isiminin verilmesi de çok önemli. Köprü isminin ardından Aleviler dışlanıyor mu denimişti. Cemevleri ile ilgili daha kapsamlı bir çalışma yapılacağı söyleniyor. Ruhban Okulu meselesi daha önce de gündeme gelmişti. Yunanistan'daki uygulama ile birlikte değerlendiriliyor galiba

Ana dilde eğitim için anayasal bir engel var. Partiler uzlaşsaydı belki olurdu. Fakat böyle bir formül bulundu. Bence şu görürülmeli; Türkiye adım adım oraya doğru, ana dilde eğitime doğru, gidiyor. Esas vurgu, artık devletin kimliklere takılmaması. Böyle bir asimilasyon politikası yok. Beklentiler belki çok fazla yüksekti ama bunlar küçük adımlar değil.

Orhan Miroğlu: BARAJIN YARATTIĞI MAĞDURİYETLERİ TELAFİ ETMEZ

Daraltılmış bölgede barajı koruduğunuz zaman temsilde adaleti sağlayamayabilirsiniz. Barajın yarattığı mağduriyetleri telafi decek bir uygulama olmaz. Üçüncü alternatif bence yani barajın tamamen ortadan kalktığı sistemi BDP ve CHP de benimseyebilir. Partilerin hazine yardımından yararlanması da bence çok önemli.

Bugün Başbakan'ın konuşmasının Kürtçe'ye de çevrilerek verilmesi de önemlidir. Devletin resmi ajansı iki lehçeden yayın yapıyor. Lehçeler arasındaki bu paylaşmayı da devletin resmi organı normalleştirmeye çalışıyor. Bu adımların Kürt siyasetinde bir karşılığı olmalı. Bir sevinç belirtisi görebilmeli hükümet.

İzmir Romanlar Derneği Başkanı Abdullah Cıstır: PAKETİ ÖNEMSİYORUM

Paketi önemsiyoruz. Sayın Başbakan'ın Romanlarla ilgili maddeyi pakete son anda koyması bile anlamlıdır. Bildiğiniz üzere Roman açılımı da yapıldı ama altı doldurulamadı. Demokratik paketteki kucaklayıcı söylemin karşılığını uygulamada göremeyeceğimiz endişeleri var.

Utku Çakırözer: EKSİKLERİ AĞIR BASIYOR

Tek sürpriz pakete girmeyenler oldu. Cemevleri konusunda ve terörle mücadele kanununda adımlar bekliyordum. Gayrimüslimlere yönelik adımlar da göremedim. Onun dışında paketle ilgili kamuoyunda tartışmalar olmuştu. Eksikleri ağır basan bir adım gibi gördüm.

Deniz Zeyrek:ALEVİLERLE İLGİLİ YETERLİ ADIM YOK

Baraj konusunda tek bir öneri bekliyordum. Ama üç alternatifi sundu. O başlı başına tartışılması gereken konu. Çok farklı sonuçlar doğuracak seçenekler var. Bu sistemlerin hepsinde ayrı sonuç ortaya çıkıyor. Hangisini seçecek başlı başına konuşmak lazım. Cemevlerine statü için ciddi bir beklenti yaratılmıştı. Onun son anda çıkarıldığını görüyoruz. Hacıbektaş artık bütün Müslümanlara mal olmuş bir isim çok tatmin edici bir düzenleme değil. Ana dil özel kuruluşlara bırakıldı. O nedenle tatmin edici bulunmayabilir. CHP'nin destek vermeyeceğini tahmin ettiğim yardım toplamadaki tekelin kaldırılması. O çok tartışma çıkarır. Ayrımcılık maddesinin istismar edilmemesi gerekir. 14 yasal değişiklik içinde partileri çok rahatsız edecek bir düzenleme yok. Genel olarak sürpriz olmayan bir paketle karşı karşıyayız.

Balçiçek İlter: ÖNEMLİ BİR ADIM AMA DEVAMI GELMELİ

Demokratikleşme paketini son derece olumlu buldum. Yıllardır çeşitli platformlarda üzerine konuştuğumuz, mücadele ettiğimiz, üzerinde tartıştığımız, sesimizi çıkardığız hemen her konuya değinilmiş. Pakette iki sürpriz vardı benim için. Seçim barajı ve hayat tarzına müdahalenin yasayla korunması… Bunları çok önemli ve olumlu gelişmeler olarak nitelendiriyorum. Başbakan’ın paketi açıklarkenki üslubu, tavrı ve kucaklayıcı cümleleri ne olumluydu. Beni şaşırtan en önemli nokta Ruhban Okulu ile ilgili düzenlemenin pakette yer almayışı oldu. Alevilerin sorunlarının, Cemevlerinin statüsünün bu pakette yer almamasına karşı eleştirilerimi,- daha kapsamlı yeni bir paketle açıklanacak denildiği için- saklı tutuyorum, Kürt sorununa gelince, içerdeki tutuklulara yönelik, düşünceyi suç olmaktan çıkaracak, Terörle Mücadele Kanunu’nda bazı değişiklikler bekleniyordu, olmadı. Kısaca Türkiye için çok önemli bir adım atıldı. Ama kuşkusuz yetmez, devamı gelmeli…