İşte konutta üretimi durduran enflasyon

Pandemi ile emtia fiyatlarında yaşanan yükseliş konut fiyatlarında ciddi artışlara neden oldu. Maliyet artışından şikayet eden müteahhitler çimento fiyatlarını protesto için inşaatları durdurdu. Müteahhitlere çimentoculardan yanıt gecikmedi. Sektör temsilcileri, dünyanın en ucuz çimentosunun Türkiye'de olduğunu, müteahhitler konut fiyatlarını yüzde 50 indirirse çimentoyu bedava vereceklerini söyledi. Tartışmalar devam ederken, tahminler konut fiyatlarının yüzde 100'e varan oranlarda artacağı yönünde. Zira geçen seneki maliyetlerle ev satan bir üretici bugun yeniden inşaat için kolları sıvadığında yükselen fiyatlarla yüz yüze geliyor ve hesaplar altüst oluyor. Hem yeni üretimin önü kesiliyor hem de arsadan satılan inşaat daha bitirilmeden zararla karşı karşıya kalınıyor. Bu durum lüks konut üreticilerinden çok orta ve altı segmentte ev inşa etmeye çalışan üreticiyi en çok vuruyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre inşaat maliyet endeksi Temmuz ayında yüzde 44.76 arttı. Malzeme endeksindeki artış yüzde 56.4 oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan Konut Fiyat Endeksi ise temmuzda yüzde 31 arttı. Ama piyasada iş yapanların muhasebe defterlerindeki oranlar hiç de böyle değil. Habertürk'ün önde gelen üreticilerden edindiği maliyet kalemlerindeki artışlara göre maliyetler yüzde 100'ü çoktan aşmış. Üstelik arsa, işçilik pazarlama vs giderleri hiç hesap edilmeden bu artışlar doğrudan hammadde fiyatlarındaki tablo.

Peki konut üreticisinin maliyet enflasyonu ne kadar?

Konut maliyetini oluşturan ana kalemlerin çoğunda yıllık fiyat artışları enflasyonun ve endeks artışının üzerinde. Konut maliyetini oluşturan ana kalemler; arsa, işçilik, çimento, demir-çelik, seramik kaplama malzemeleri, mermer, boya, alçı, plastik doğrama, ahşap inşaat gereçleri ve cam. Bu maliyetler arasında özellikle büyükşehirlerde en büyük payı arsa alıyor. Türkiye’de arsa maliyetinin toplam konut maliyeti içindeki payı yüzde 40’lara, hatta bazı bölgelerde yüzde 60’lara kadar çıkıyor. Bina inşaat maliyetleri içinde arsa payını genel inşaat malzemeleri, işçilik ve tesisat malzemeleri izliyor.

İnşaat malzeme fiyatları, konut fiyatlarındaki artışı belirleyen en önemli unsur. İnşaat malzemelerinin fiyatı yükseldikçe inşaat yapım maliyetleri de artıyor. Bu da konut fiyatlarına yansıyor.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 11 Mart 2020'de Covid 19'u pandemi ilan etmişti. Mayıs 2020'de emtia fiyatları artışa geçti. Yükselişin başladığı Mayıs 2020'den Eylül 2021'e kadar dolar /TL yüzde 21.97 yükselirken, TL bazında inşaat demiri yüzde 102, hazır beton yüzde 69, çimento yüzde 52 arttı.

Dolar bazında ise inşaat demirindeki artış yüzde 66, hazır betondaki artış yüzde 38, çimentodaki artış yüzde 25 oldu.

İŞTE SEKTÖRDE ELDEN ELE DOLAŞAN O TABLO!

Söz konusu dönemde PVC'deki artış TL bazında yüzde 258 dolar bazında yüzde 193 oldu. Alüminyumdaki artış TL bazında yüzde 126 dolar bazında yüzde 85, bakırdaki artış TL bazında yüzde 115, dolar bazında yüzde 76. Brent petroldeki artış ise TL bazında yüzde 171'i dolar bazında ise yüzde 122'yi buldu.

İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ 1 YILDA YÜZDE 44.76 ARTTI

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre inşaat maliyet endeksi, 2021 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 2.56, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 44.76 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 3.13, işçilik endeksi yüzde 1.06 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 56.41, işçilik endeksi yüzde 21.01 arttı.

İnşaat maliyetlerindeki artış, döviz kurundaki değişim sonucu inşaat malzemesi fiyatlarındaki artıştan ve de özellikle inşaat demiri fiyatlarındaki artıştan kaynaklanıyor. Mayıs 2020'den Eylül 2021'e kadar dolar /TL yüzde 21.97 artarken, inşaat maliyeti yüzde 44.76 arttı. Tam 2 kat. Temmuz 2020'de ortalama dolar kurunu 6.85 aldığımızda da artış yüzde 23.21.