Kıştan ilkbahara geçişte her 2 kişiden 1'i halsizlik yaşıyor!

Bahar ayları geldi. Bu mevsim kimileri için enerji kaynağı, kimileri içinse yorgunluk nedeni. Ceyda Erenoğlu, HT Magazin'de bahar yorgunluğu konusunu ele aldı.

Kendinizi sürekli yorgun, halsiz hissediyor ve uykulu halinizden bir türlü kurtulamıyorsanız, beslenmenizde ve yaşam tarzınızda yapacağınız ufak değişikliklerle enerji kazanabilirsiniz.

Özel bir hastaneninİç Hastalıkları Bölümü’nden Dr. Mehmet Karaca, “Havaların ısınmasıyla birlikte birçok kişi eklem ağrılarından, halsizlikten, sürekli uyku isteğinden bahsediyor ve bu da ‘bahar yorgunluğu’ olarak adlandırılıyor. Bahar aylarında genelde sıkça karşılaşılan bir durum olan yorgunluğun nedeni, insan metabolizmasında gerçekleşen bazı değişikliklerden kaynaklanabilir” diyor.

DEĞİŞİMİN NEDENİ NE?

Doğanın ritmi ve mevsimlerin değişimi genel iyilik halimizi pek çok açıdan tahmin edebileceğimizden fazla etkiliyor. Isıtma, havalandırma, aydınlatma gibi modern kazanımlarımız mevsim değişikliklerinin üzerimizdeki etkisini sınırlasa da, bahar kendimizi daha enerjik ve neşeli hissettiğimiz bir mevsim olarak dikkat çekiyor. Bahar aylarında pek çoğumuzun kalp atışları hızlanıyor, uyku gereksinimimiz ve iştahımızda bir miktar azalma oluyor. Bu fiziksel değişikliklerin önemli nedenleri arasında, günlerin uzaması ve daha fazla doğal gün ışığına maruz kalmamız bulunuyor.

Mevsim dönümlerinde her 2 kişiden 1’i halsizlikten yakınıyor. Omurgalıların beyninde, ‘epifiz’ adında, mercimek büyüklüğünde bir salgı bezibulunuyor. Epifiz bezi uyku uyanıklık düzenimizi ayarlayan melatonin hormonunu üretmekten sorumlu oluyor. Bu bez, ne kadar çok ışığa maruz kalırsa, o kadar az melatonin üretiyor. Daha fazla ışığa maruz kalmak aynı zamanda mutluluk hormonu diye bilinen seratonin salgısını da artırıyor.

Hem melatonin düzeyindeki azalma hem de seratonin düzeyindeki artış bahar aylarında çoğumuzun daha neşeli, daha uyanık ve daha aktif olmasının başlıca nedeni olarak görülüyor.

BİTKİN HİSSETTİRİYOR

Diğer yandan, bir kısmımız bahar geldiğinde kendimizi daha bitkin ve yorgun hissetmeye başlıyoruz. Araştırmalar kıştan bahara geçişte halsizlik hissetmeye başlayanların oranının oldukça yüksek olduğunu, neredeyse 2 kişiden 1’inin bu dönemde halsizlikten yakındığını gösteriyor. ‘Bahar yorgunluğu’ olarak adlandırılan bu durum; yaşlılar, ergenler ve genç erişkinlerde daha sık görülüyor.

UYUM SÜRECİ 2-3 HAFTADA TAMAMLANIYOR

Bahar yorgunluğuna yakalanan kişiler, mevsim geçişlerinde yaşanan ani ısı ve ışık dalgalanmalarına daha zor ve geç uyum sağlıyor. Ancak bu kişilerde bile uyum sağlama süresi 2-3 hafta içerisinde tamamlanıyor ve genel iyilik hali normal düzeyine dönüyor.

Bu dönem optimizm, mutluluk ve olumlu diğer tüm çağrışımlarına rağmen, dünya genelinde depresyon ve duygu durum problemlerinin de yoğunlaşmaya başladığı periyot olarak dikkat çekiyor.

Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bahar yorgunluğuna neden olan değişikliklerin benzer şekilde ruh halimizi de etkileyebileceği düşünülüyor.

BU ÖNERİLERE KULAK VERİN

İşte 2-3 hafta süren bahar yorgunluğu dönemini daha kolay atlatmak için öneriler:

- DAHA FAZLA UYUMAYIN!

Kıştan yaza geçişte sabahları yataktan kalkmakta zorlanıyor ve daha çok uyumak istiyor olabilirsiniz. Daha fazla uyumaktansa alarmınızı her zaman uyandığınız saatten yarım saat öncesine kurun. Gereğinden fazla uyumak enerji seviyenizi ve ruh halini olumsuz etkileyebiliyor.

- SABAH DUŞUNUZU SOĞUK SUYLA BİTİRİN!

Sabahları sıcak duşunuzu bitirirken kısa bir süre soğuk suyla duş yapmak vücudunuzun değişen hava sıcaklıklarına uyumunu kolaylaştırmak için iyi bir egzersiz olabilir.

- PENCERELERİ AÇIN!

Evinizdeki pencereleri açın ve pencere önünde küçüksolunum egzersizleri yapmayı deneyin. Derin nefesler alın ve aldığınız nefesleri daha yavaş bir şekilde geri verin. Bu sırada size mutluluk veren şeyler düşünmeye çalışın.

- AÇIK HAVADA EGZERSİZ YAPIN!

Egzersiz, temiz hava ve gün ışığı, vücudunuzun yeni mevsime uyumunu sağlamasını kolaylaştırır. Özellikle sabah saatlerinde açık havada tempolu yürüyüşyapmak, ideal bir aktivitedir.

- GÜNEŞE ÇIKIN!

Her fırsatta güneş ışınlarından faydalanmak için dışarı çıkın. Doğal güneş ışığı size hem mutluluk hem de enerji verecektir.

- FAZLALIKLARDAN KURTULUN!

Evinizde bahar temizliği yapın. İhtiyacınız olmayan, kullanmadığınız ve yaşadığınız ortamı karmaşıklaştıran, olumsuz anılarla ilişkilendirdiğiniz, kötü çağrışımları olan gereksiz eşyalarınızdan kurtulun.

- ÇOK ERKEN UYUMAYIN!

Akşam uyku bastırmaya başladığında hemen teslim olmayın. Saat 21.00’de televizyon karşısında uyuklamak yerine arkadaşlarınızla buluşun, dışarı çıkın, spor yapın, hobilerinizle ilgilenin.

- KISA ÖĞLE UYKUSUYLA ENERJİNİZİ GERİ KAZANIN!

Bazen yorgunluğa teslim olup biraz uyumak da kabul edilebilir bir durumdur. Uyku bastırdığında bunu gün içinde ve kısıtlı sürelerle yapın. Çok yorgun hissediyorsanız ve fırsatınız da varsa, kısa bir öğle uykusu iyi gelecektir. Öğlen uykunuz 30 dakikayı aşmasın. Daha uzun öğle uykuları melatonin salımının artmasına ve buna bağlı olarak bahar yorgunluğu belirtilerinin yoğunlaşmasına neden olabilir. Kısa öğle uykularıysa size günün geri kalanını zinde ve uyanık geçirmeniz için yeterli enerjiyi verecektir.