BM'deki oylamada Bosna Hersek neden çekimser kaldı?
BM Genel Kurulunda yapılan Kudüs oylamasında çekimser oyu kullanan Bosna Hersek şaşırttı ancak bu kararın arkasında ülkedeki 'üçlü başkanlık sistemi' var
BM Genel Kurulunda yapılan Kudüs oylamasında ABD'nin tehditlerine boyun eğen 8 ülke 'hayır' oyu kullanırken, 35 ülke de çekimser oyu kullandı.Ancak çekimser oyu kullanan ülkeler arasında en dikkat çekeni, Bosna Hersek oldu.
İZZETBEGOVİÇ'E KARŞI İKİ ÜYE
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs kararını eleştiren karar tasarısının oylamasında çekimser kalan Bosna Hersek'in Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak üyesi Bakir İzzetbegovic'in, "evet" oyu kullanmayı önerdiği ancak diğer iki üyenin çekimser kalma kararı aldıkları belirtildi.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığından alınan bilgiye göre, BM Genel Kurulundaki oylamada Dışişleri Bakanlığının tasarıyı destekleme önerisinde bulunmasına rağmen Devlet Başkanlığı Konseyinin üç üyesinden ikisi çekimser kalma yönünde görüş bildirdi.
Boşnak üye İzzetbegovic'in tasarıyı desteklediği ancak Konsey Başkanı Dragan Covic ile Sırp üye Mladen İvanic'in öneriyi reddederek oylamada çekimser kalma kararı aldıkları kaydedildi.
Boşnak liderin tek başına "evet"i desteklemesine rağmen, konseyin diğer iki üyesinin çekimser oy kullanma yönündeki kararı yönetimin son sözünü belirlemiş oldu.
ÜÇLÜ BAŞKANLIK SİSTEMİ
1992-1995 yıllarındaki Bosna Savaşı'nın ardından imzalanan Dayton Barış Antlaşması çerçevesinde kurucu halkların (Boşnak, Hırvat ve Sırp) temsilcileriyle Üçlü Başkanlık Sistemi'ne göre yönetilen Bosna Hersek'in çekimser oy kullanmasına, Devlet Başkanlığı Konseyi üyelerinin "fikir ayrılığının" neden olduğu bildirildi.
"BOSNA HERSEK'E BAŞKA ÇARE KALMADI"
Bağımsız Bosna Hersek'in ilk cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç'in kurduğu Demokratik Eylem Partisi'nin (SDA) Genel Kurul Başkanı Halid Genjac, ülkenin, yönetim biçimi itibarıyla oy birliğiyle karar vermekte zorlandığını ve fikir ayrılıkları nedeniyle BM Genel Kurulu'nda çekimser oy kullanmak zorunda kaldığını söyledi.
Dış politika ile alakalı tüm kararların, Konsey'in tüm üyeleri tarafından uzlaşma ortamı içinde verilmesi gerektiğine dikkati çeken Genjac, "Bosna Hersek, farklı görüşlerle zincirlenmiş bir ülke. Bu koşullar altında Bosna Hersek'e çekimser oy kullanmaktan başka çare kalmadı." dedi.
Genjac, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak, Hırvat ve Sırp üyelerden oluştuğunu anımsattı.
SIRP BAŞKANDAN "İSRAİL" MEKTUBU
Öte yandan, Bosna Hersek'in çekimser oy kullanmasına ülkedeki iki "entite"den biri olan Sırp Cumhuriyeti (RS) Başkanı Milorad Dodik'in, konseyin Sırp üyesi Ivanic'e gönderdiği "İsrail" konulu talep mektubunun da etkili olduğu belirtildi.
Dodik'in, Ivanic'e gönderdiği mektupta "İsrail ve Sırp Cumhuriyeti arasında dostluk ilişkileri var. Bosna Hersek de bu diplomatik ilişkileri bozacak her türlü gelişmeye engel olmalı." ifadelerini kullandığı, İsrail ve Filistin arasındaki gerginliğin sakin bir ortamda çözülmesi gerektiğini anlattığı bildirildi.
HANGİ ÜLKELER NE YÖNDE OY KULLANDI?
ABD ve İsrail'in yanı sıra Guatemala, Honduras, Marshall Adaları, Mikronezya, Nauru, Togo ve Palau tasarıya karşı oy kullanmıştı.
Bunun yanı sıra Avustralya, Antigua-Barbuda, Arjantin, Bahama Adaları, Benin, Butan,BosnaHersek, Kanada, Hırvatistan, Çekya, Dominikler, Ekvator Ginesi, Fiji, Haiti, Jamaika, Letonya, Lesoto, Kamerun, Kolombiya, Kiribati, Malavi, Macaristan, Meksika, Panama, Paraguay, Filipinler, Polonya, Romanya, Ruanda, Solomon Adaları, Güney Sudan, Trinidad Tobago, Tuvalu, Uganda ve Vanuatu ise oylamada çekimser kalmıştı.
