Kanuni'nin Hürrem aşkı şarkı oldu

Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselme dönemindeki 3 padişahının şiirleri ilk kez bestelendi. Uğur Işılak, bestelediği Fatih Sultan Mehmed, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman'ın şiirlerine 'Makam-ı Sultan' adlı albümde seslendirdi

HT MAGAZİN / Mehmet ÇALIŞKAN

Fatih Sultan Mehmed, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman bir yandan Osmanlı İmparatorluğu'nun sınırlarını genişletirken diğer yandan sanatla ilgilendiler. Fatih Sultan Memed, 'Avni', Yavuz Sultan Selim 'Selimi' ve Kanui Sultan Süleyman, 'Muribbi' mahlalarıyla bir çok şiir yazdı. Osmalı İmparatorluğu'nun yükselme döneminin üç padişahının şiirleri bugüne kadar hiç bestelenerek şarkı haline getirilmedi. Uğur Işılak, Fatih Sultan Mehmed'in, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman'ın şiirlerini besteleyerek 'Makam-ı Sultan' adlı albümünde seslendirdi. Işılak, padişahlarının ruh dünyalarını tasvir eden şiirleri vezinli ve şiirsel ahenge uygun biçimde bestelediğini dile getirdi.

İşte Hürrem Sultan'ın yaşayan torunları!

Lara Adra Sultan - II. Abdülhamid'in torununun torununun kızı olan Lara 1986 Lübnan doğumlu. Paris'te bir bankada çalışıyor. -

Nilüfer Cem - Sultan Abdülmecid'in torunu Şehzade Burhaneddin Cem Efendi'nin kızı 1953 Amerika doğumlu. Psikoloji okudu İsviçre'de yaşıyor. -

Ayşe Gülnev Osmanoğlu Sutton - V. Murad'ın torununun torunu. 1971'de İngiltere Henley'de doğan Ayşe Gülnev hala İngiltere'de yaşıyor. -

Hanzade Önbaş - Sultan Vahideddin'in kızı Ulviye Sultan'ın torunu 1953'te dünyaya geldi. Tiyatro okudu fakat Türkiye'de Kuşadası'nda bir otel işletiyor. -

Kenize Murad - Sultan V. Murad'ın kızı Hadice Sultan'ın torunu. Gazetecilik yapan Kenize Murad, Fransa'da yaşıyor. -

Fazile İbrahim Bernard - Sultan Vahideddin'in kızının, Halife Abdülmecid Efendi'nin oğlunun torunu. Jean Alphonse Bernard'la evli hala Fransa'da yaşıyor. -

Bala Hodo - 1955 doğumlu Bala Hodo Sultan Reşad'ın torunu Rukiye Sultan'ın torunu.İstanbul Üniversitesi Alman Filolojisi Bölümü'nü bitirdi. İstanbul'da yaşıyor. -

Naciye Sultan ve kızı Mahpeyker - Osmanlı Padişahı Sultan Abdülmecit'in torunu ve Şehzade Süleyman Efendinin kızı olan Naciye Sultan, 1957'de hayatını kaybetti. -

İkbal Moneim Saviç - İkbal Moneim Saviç Neslişah Osmanoğlu'nun kızı. Halen İstanbul'da yaşıyor. -

Emel Nurcihan Hado - 1925 doğumlu Sultan Reşad'ın torunu. Ortaköy'de yaşıyor. -

Resan İris - V. Murad'ın torununun kızı, 1956 yılında Bebek'te doğdu. İstanbul'da yaşıyor antikacıda çalışıyor. -

Perihan Saadeddin - - 1963'te doğan Perihan Saadeddin, Sultan Abdülaziz'in torununun kızı. Beyrut'ta yaşıyor. -

HÜRREM SULTAN - Doğum adı Aleksandra Lisowska olan, ancak Avrupa'da Roxelana olarak bilinen Hürrem Sultan, Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın eşidir. Bir Osmanlı padişahıyla nikahla evlenmiş tek kadın olma ayrıcalığını taşır.

HÜRREM SULTAN - Tarihçiler, Hurrem Sul­tan'ın Rus asıllı olduğunu, Ukrayna'da, 1506 yılında doğduğunu ifade etmektedirler. Saçının kızıla çalan rengi nedeniyle adının Roza, Rossa veya Roxialene olduğu belirtilmektedir.

HÜRREM SULTAN - Hayatı romanlara, tiyatro oyunlarına, opera eserlerine konu olmuştur. Devlet işlerinde etkin rol oynayarak Osmanlı İmparatorluğu'nda "Kadınlar saltanatı" denilen devri başlattığı kabul edilmektedir.

HÜRREM SULTAN - Avrupalılar onu Rutenyalı bakire anlamına gelen Roxelana adıyla kayıtlara geçirmişlerdir.

HÜRREM SULTAN - Tahminen 9 yaşındayken Kırım Türk­leri tarafından esir edilip Kırım Sarayı'nda birkaç yıl tahsil ve terbiye gördükten sonra Kırım Hanı tarafından, Saray-ı Hümayûn'a hediye edildiği belirtilmektedir.

HÜRREM SULTAN - Avrupalılar onu Rutenyalı bakire anlamına gelen Roxelana adıyla kayıtlara geçirmişlerdir.

HÜRREM SULTAN - Hurrem Sultanın Kanuni'nin haremine ne zaman katıldığı kesin olarak bilinmemektedir. 927 yılında (1520-21) Şehzade Mehmed'i dünyaya getirmesi ile birlikte nüfuzu, sarayda ve Kanuni katındaki değeri artmıştır.

HÜRREM SULTAN - Osmanlı sarayına girdikten sonra da İslam ve Türk terbiyesiyle eğitilerek yetiştirlmiş ve sempatik tavırlarından dolayı sarayda kendisine Hürrem adı verilmiştir.

HÜRREM SULTAN - Osmanlı sarayına girdikten sonra da İslam ve Türk terbiyesiyle eğitilerek yetiştirlmiş ve sempatik tavırlarından dolayı sarayda kendisine Hürrem adı verilmiştir.

HÜRREM SULTAN - Hurrem Sultanın Kanuni'nin haremine ne zaman katıldığı kesin olarak bilinmemektedir. 927 yılında (1520-21) Şehzade Mehmed'i dünyaya getirmesi ile birlikte nüfuzu, sarayda ve Kanuni katındaki değeri artmıştır.

HÜRREM SULTAN - Aralarında on bir yaş olan Kanuni ile ev­lendikten sonra Hurrem Sultan'ın yedi ço­cuğu olmuş fakat şehzadelerden ikisi küçük yaşta vefat etmiştir.

HÜRREM SULTAN - Son kışını çok sevdiği Hünkârı Kanuni ile Edirne'de geçirdi. Rahatsızlığı artınca İstanbul'a dönerek içinde bir de hastanenin bulunduğu Eski Saray'a yerleşti. Yakalandığı kulunç hastalığından kurtulamayarak, 52 yaşında yaşamını yitirdi.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Külliyesi - 1551'de Haseki Hürrem Sultan, Mimar Sinan'a yaptırmıştır. Mimar Sinan'ın hassa başmimarı ol­duktan sonra yaptığı ilk eserdir. XIX. Yüz­yıldan itibaren Haseki adıyla anılan Avratpazarı semtinde kurulmuştur. Cami Haseki cad­desinin bir yanında, medrese, sıbyan mektebi, imaret ve dârüşşifâ ise diğer ya­nında yer almaktadır.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Osmanlı ailesinde güzel bir gelenek vardı. Küçük yaşta ölenler de dâhil, hane­dan mensuplarından geride kalan eşyalar titizlikle saklanırdı. Yalnız hanımların ve kız ço­cuklarının eşyaları bu geleneğin dışında bırakılırdı. İşte bu adet Hurrem Sultan'ın vefatında değişikliğe uğradı. Merhumenin özel eşyaları sarayda ve türbesinde muhafaza altına alındı. Ara­larında zarif işlemeli örtüler, kaşbastılar ve mücevherlerin de bulunduğu bu şahsi eşyalar, halen Topkapı Sarayı Müzesi ile Türk İslâm Eserleri Müzesi'nde sergilenmektedir.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Külliyesi - 1551'de Haseki Hürrem Sultan, Mimar Sinan'a yaptırmıştır. Mimar Sinan'ın hassa başmimarı ol­duktan sonra yaptığı ilk eserdir. XIX. Yüz­yıldan itibaren Haseki adıyla anılan Avratpazarı semtinde kurulmuştur. Cami Haseki cad­desinin bir yanında, medrese, sıbyan mektebi, imaret ve dârüşşifâ ise diğer ya­nında yer almaktadır.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Hürrem Sultan Cami - 945 (1538-39) yılında inşa edilen cami kare mekânlı ve tek kubbeli ve tek minarelidir. Daha sonra cemaate yeterli gelmemesi nedeniyle 1612 yılında Sultan I. Ahmed zamanında iki sütun ve bir kubbe daha ilave edilerek büyütülmüştür. Günümüzde de cami olarak hizmet vermektedir.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Hürrem Sultan Medresesi - Klasik tipte bir yapı olan medrese caminin karşısında bulunmaktadır. 946 (1539-40) yılında inşa edil­miştir. Dershanesi kapının karşısındaki revakın or­tasında yer almaktadır. Dershanenin iki yanına altı, avlunun iki yanına ise on oda yerleştirilmiştir. Müderrislere günde elli akçe, on altı talebeye günlük ikişer akçe, muide ise beş akçe verilmesi şart koşulmuştur. Bugün odaları yatakhane, dershanesi ise mescid olarak kullanılmaktadır.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Sıbyen Mektebi - Medresenin doğusun­da yer alan Sıbyan Mektebi, yanyana iki birimden meydana gelmektedir. Bi­rinci kısmı iki cephesi sütunlu açık ders­hane, ikinci kısmı ise kapalı dershanedir. Binanın önünde bulunan havuzlu alanın oyun bahçesi olarak düzenlendiği düşünülüyor.Yapılış tarihi bilinmeyen mekteb sadece Müslüman çocukları için vakfedilmiş olup dini eğitim şart koşulmuştur.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Külliyesi İmareti - Haseki Caddesi üzerinde külli­yeye girişi sağlayan üçüncü kapı imarete aittir. Kitabesinde 1550 (h.957) yılında yaptırıldığı belirtilen İmaret, kuzey­de üç, doğu ve batı yönlerinde beş ke­merli bir revakla çevrilmiş ve revaklar baklava başlıklı sütunlara oturtulan pandantifli kubbelerle örtülmüştür. Günümüzde imarethanede yemek pişirilip yenmekte bir bölümü ise kütüphane olarak hizmet vermektedir.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Darüşşifâ - Osmanlı mimarî tarihin­de bir benzeri daha bulunmayan orijinal bir yapı olan Haseki Darüşşifası giriş kapısındaki kitabeye göre, 1550 (h. 950) yılında bitiril­miştir. Mimar Sinan'ın, yaptığı eserler içinde en mükemmel mekân dü­zenlemesini gerçekleştirdiği yapı olarak bilinmektedir. Giriş kapısından sonra sekizgen plan­lı açık bir avlu ve bu avluya bakan yüksek kemerli muayene bölümleri yer almaktadır. Po­likliniklerden sonra ise iç kısımlardaki kubbeli doktor ve hasta odaları bulunmaktadır.

Hürrem Sultan darüşşifada çalışacak başhekim dahil, bütün personelin güzel cümlelerle hitap etmelerini ve has­taların sorularına hoşa gidecek şekilde ce­vap vermelerini şart koşmuştur. Hastanede çalışanlara dolgun üc­ret verilmesi, fakir hastalardan doktor muayenesi ve ilâç için para alınmamasını da şart koşmuştur. - Halen külliyenin medresesi yatakhane, kapalı dershanesi mescid, imareti yemekhane, sıbyan mektebi top­lantı salonu, dârüşşifâsı eğitim ve idare binası olarak kullanılmaktadır.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Cihangir Cami - Kanuni Sultan Süleyman tarafından oğlu Şehzade Cihangir için yaptırılmıştır. Tophaneye hakim olan büyük tepe üzerindeki mübarek camidir. - Bir rivayete göre Şehzade Cihangir, üvey abisi Mustafa'nın ,annesi Hürrem Sultan tarafından düzenlenen bir komplo sonucu öldürülmesinden sonra üzüntüsünden,22 yaşında intihar etmiştir.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Kudüs İmareti - Hürrem'in en önemli vakıflarından birisinin bütün dinlerce önem verilen Kudüs'ün Osmanlı Devleti'nin fethinden sonra yapılan ilk büyük Osmanlı hayrı olan Kudüs Haseki Sultan İmareti ve imarete bağlı vakıf tesisleri olduğu bilinmektedir. Kudüs'ün ilk önemli yapısıdır.

HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Hamamı - Ayasofya Haseki Hamamı, Hürrem Haseki Sultan tarafından, 1556 yılında, hayrat olması amacıyla Mimar Sinan a yaptırılmıştır. Klasik devir Osmanlı hamamları uslubundaki yapı, çifte hamam şeklinde ve 75 m uzunluğundadır. Bu hamamda, Türk hamam mimarisinde bir yenilik olmak üzere ilk defa kadınlar ve erkekler kısmı aynı eksen üzerinde yapılmıştır. - Erkeler kısmı cephesinde diğer hamamlardan farklı olarak ortasında bir kubbe olan sütunlu bir revak yer alır. Kubbe ve revak tavanı tuğla dekor ile süslüdür. - Kadınlar tarafı da erkekler tarafıyla aynı plandadır. Fakat bu kısımda soyunmalık erkekler tarafındakinden daha küçüktür.

Altın kaplama hamam tası.

Şehzade Cihangir Cami: Tophaneye hakim olan büyük tepe üzerindeki mübarek camidir. - Bağdat'ta: İmamı âzam hazretlerinin nurlu mezarı üzerine sağlam bir kale, bir cami, güzel bir imaret, yüksek bir türbe ve akıl hastanesi inşa edilmiştir. - Yine Bağdat'ta Şeyh Abdülkadir-i Geylanînin mübarek mezarı üzerindeki yüksek kubbe yenilenmiş, cami yeniden onarılmış, imaret ve daha başka hayratlar yenile­nmiştir. - Konya'da: Mevlana Celaleddin hazretlerinin türbeleri yakınında iki minareli yüksek bir cami, güzel bir mes­cit, imaret ve dervişler için odalar ve benzerleri yapılmıştır. - Şam'da: Yüksek bir cami, medrese, imaret... - Mekke'de: Dört mezhep için ayrı ayrı dört büyük medrese bina ettirdi ve Rum ülkesinde uygulanan ku­rallara göre on beşer öğrenci ve birer müderris yardımcısı ta­yin etti.

'AMACIM ŞİİRLERİ GÜN YÜZÜNE ÇIKARMAK'

Uğur Işılak, amacının siyasi ve askeri başarılarıyla Osmanlı İmparatorluğu'nu zirveye çıkarmış padişahların sanat ve edebiyattaki dehalarına dikkat çekerken 'Makam-ı Sultan' ile edebi değer olarak dönemine damgasını vurmuş şiirleri gün yüzüne çıkarmak olduğunu söyledi. Kanuni Sultan Süleyman'ın Hürrem Sultan'a yazdığı 'Sanat-ı Aşk' adlı şiirinin şarkısına Yerebatan Sarnıcı'nda klip çekildi. Klipte Şebnem Şebnem Schaefer. 'Hürrem Sultan'ı Mehmet Baran Erdoğan ise Kanuni Sultan'ı canlandırdı.

Hangi Padişah'ın hangi şiirleri şarkı Oldu?

Fatih Sultan Mehmed (Avni)

'Derdi Derman Ederiz'

'Cananını Kasteder'

'Elden Gider'

Yavuz Sultan Selim (Selimi)

'Ayrı Düştüm'

'Ne Güzel Olur'

Kanuni Sultan Süleyman (Muribbi)

Sanat-ı Aşk

'Bir Nefes Sıhhat Gibi'

'Bin Türlü Derdim Vardır'

'Mâh-ı Tâbânım'