SponZORLU KRİZ!
18 takımlı süper ligde 6 takımın göğsü bomboş. 11 takımın kolu kanadı kırık. 3 takım ise sırtından yaralı. Peki sponsorluk harcamaları bile dört büyüklere odaklı lig bu haliyle Süper olur mu?
Pasta, çilek...
Bu sıralar futbolun içinde çok duyar olduk bu tabirleri, Galatasaray Başkanı Ünal Aysal sayesinde. Literatür lafta 'tatlı' bir hal alsa da, futbol pastasının tadında 2011-2012 sezonuyla birlikte bir ekşime var.
Belki doğuştan şanslı dört büyükler pastadan halen aynı tadı alıyor fakat Anadolu kulüplerinin başkanları, bu sıralar o pastayı zehir niyetine yiyor.
Spor Toto Süper Lig'de ikinci hafta geride kaldı. Futbola bakarsanız Anadolu kulüpleri dört büyüklerin kafasını gözünü yarmaya kaldığı yerden devam ediyor. Ama bu külüplerde oynayan futbolculara biraz daha dikkatli bakarsanız, o acı tadı ve eksik görüntüyü görmemek için de kör olmak gerekiyor.
Daha lig başlamadan zaten uyarısı yapılmıştı. Lig takımları sponsorluk krizi yaşıyor diye. Ve korkunun ecele her zamanki gibi faydası olmadı, 18 takımlı Spor Toto Süper Lig'de 6 takım, formasında reklamsız maça çıktı. Kayserispor, Medical Park Antalyaspor, Gençlerbirliği, Mersin İdmanyurdu, Sivasspor, Akhisar Belediye Gençlikspor forma göğüs sponsoru bulamadı. Zehir göğüsten kollara, sırtlara ve şortlara kadar yayıldı.
İşte size süper lig takımlarının ilk iki maç sonundaki acı görüntüsü:
Formasına reklam yağan takım,son şampiyon Galatasaray oldu. Formalarının göğsünde Türk Telekom markasını taşıyan Galatasaray, koluna Avea, arkasına Ülker, şortuna Nikon'un desteğini aldı.
Şampiyonluğu geçen hafta son maçta Galatasaray'a teslim eden Fenerbahçe'de de şort dışındaki manzara aynı. Göğüste Türk Telekom, kolda Avea, sırtta Ülker. Fenerbahçe şortuna ise reklam almadı.
Trabzonspor'un ise bu yıl kolu kanadı kırıldı. Göğüs reklamı olarak Türk Telekom'u taşıyan 'fırtına', sırtta ise Ülker ile yetindi. Trabzonspor forma kolunda ise hiçbir markayla anlaşamadı.
Dört büyükler içerisinde Türk Telekom hakimiyetini kıran tek marka ise Toyota. Beşiktaş'ın göğsünde yerini alan otomotiv devine, sırtta Ülker, kolda ise Avea eşlik etti.
Dört büyüklerin sırtına damga vuran Ülker, Bursaspor'un da sırtında yerini aldı. Bursaspor'un göğsünde yine Intercity yer alırken, timsahın kolu boş kaldı.
6 takım formalarının göğsüne sponsor bulamadı.
Geçen yıl hiçbir süper lig takımı göğüs sponsoru olmadan sahaya çıkmamıştı. Bu yıl Süper Lig'e en büyük darbe Spor Toto'dan geldi. Geçen yıl 6 takımın göğüs sponsorluğuna imza atan Spor Toto, bu yıl sadece Orduspor'la anlaşabildi.
Forma sırtlarında ise geçen yıl sadece 1 takım sponsorsuz kalmışken bu yıl bu rakam üçe çıktı.
ZARAR 10 MİLYON LİRA
Bu rakamlar, süper lig takımlarının marka bazında durumunu gösteriyor. Şimdi işin finansal boyutuna geçelim. Bu yıl belki de bu konuyla ilgili en dramatik çıkışı Orduspor Başkanı Nedim Türkmen yaptı. Göğüs sponsoru bulamadıklarından yakınan Türkmen, Sarelle'den (Sunset Gıda) formanın kol ve şort bölümleri için yıllık 350 bin lira, sırt bölümü için ise Aksa'dan 300 bin lira aldıklarını söylüyor.
Hiç şampiyon olmamış, ortalama bir Anadolu takımı içinse markaların kapıyı açtıkları para (ki o da açarsa) 800-850 bin lira. Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor'un ise aldığı rakam da düşünüldüğünde Süper Lig takımlarının bu yıl aldığı göğüs forma reklamlarının toplam büyüklüğü yaklaşık 41.8 milyon lira. Reklamsız kalan kulüplerin uğradığı kayıp ise yaklaşık 5 milyon lira.
Formaların kol bölümleri reklamsız kalan kulüplerin kaybı ilave 3.5 milyon lira, sırt bölümleri reklamsız kalan takımların kaybı ise ilave 1 milyon lira yapar. Yani toplamda bu yıl Süper Lig'in formadan aldığı darbe 10 milyon liraya yakın.
Dönelim tekrar Orduspor Başkanı Türkmen'in açıklamalarına. Sponsorluk için kapı kapı dolaştıkları büyük markalardan, "Şampiyon olmamış takıma sponsorluk vermiyoruz. Size verirsek, herkes ister" cevabını aldıklarını söylüyor.
ALMANLAR BU İŞİ BİLMİYOR MU?
Bu durumda "Türkiye'de markaların futbol pazarına bakış açısından bir gariplik mi var" sorusu geliyor akıllara. Neden mi? Dünyada futbol endüstrisi denince akla gelen kaç ülke sayılabilir? İngiltere, İspanya, İtalya, Almanya... Futbolu hem ekol anlamında geliştiren, hem de etinden sütünden faydalanan ülkeler olarak bakarsak bu ülkeler tartışmasız başa oynar. Dolayısıyla futbol ekonomisini en mantıklı uygulayan ülkeler de bunlardır. Hem kulüpler, hem markalar, hem de sponsorlar bazında... İşte bunlardan size örnekler.
ALMANYA
Takım Şampiyonluk Sayısı Forma Sponsoru Yıllık Forma Sponsorluk Geliri
Augsburg 0 AL-KO 1 milyon Euro
Bayer Leverkusen 0 SunPower 6 milyon Euro
Hoffenheim 0 Suntech 4.5 milyon Euro
Mainz 05 0 Entega 4 milyon Euro
LİG TOPLAMI 140 MİLYON EURO
İNGİLTERE
Stoke City 0 bet365 4 milyon Sterlin (Tahmini)
FC Reading 0 Waitrose 1.5 milyon Sterlin
Fulham 0 FXPro 5 milyon Sterlin (Tahmini)
Queens Park Rang. 0 AirAsia 2.5 milyon Sterlin
FC Southampton 0 AAP3 300 bin dolar
West Ham United 0 SBOBET 2 milyon Sterlin
Norwich City 0 Aviva 350 bin Sterlin
Swansea City 0 32RED 1 milyon Sterlin
LİG TOPLAMI 117.5 MİLYON STERLİN
İSPANYA
Espanyol 0 CanCun 600 bin Euro
Real Mallorca 0 bet at Home 800 bin Euro
Granada 0 Caja Granada Açıklanmadı
Levante 0 Comunitat Valencia 1.5 milyon Euro
Getafe 0 Burger King 1 milyon Euro
LİG TOPLAMI 66 MİLYON EURO
İtalya ligi bu türden anlaşmaların boyutlarının çok büyük kulüpler dışında pek açıklanmadığı bir lig. Fakat orada da sıfır şampiyonlukla büyük sponsorları tavlamış çok sayıda kulüp var.
Bu durumda sormak gerekiyor: Bu futbol ülkelerindeki sponsorlar mı bu işten anlamıyor, yoksa bizim müstakbel sponsorlarımız mı elini taşın altına sokmak istemiyor?
ŞAMPİYON OLMAK MI ZOR, SPONSOR BULMAK MI?
Türk futbolu giderek bir yumurta-tavuk polemiğinin içerisine doğru sürükleniyor. Sponsor bulamayan kulüplerin şampiyon olması mı daha zordur, yoksa şampiyon olamayan bir kulübün sponsor bulması mı? Ki bu ülkede Bursaspor'un şampiyonluk yaşadığı yılın ardından bu şampiyonluğun meyvesini rekor sponsorluk bütçeleriyle süsleyemediği, daha doğrusu sponsorların yine de yüzüne bakmadığı bir dönem de yaşandı.