Türkiye'de kadınlar cephede savaşır mı?

Tülay ŞUBATLI / GAZETE HABERTÜRK

Dünya kadın istihdamını artırmanın yollarını tartışıyor. Coca-Cola'nın CEO'su Muhtar Kent, Davos'ta yaptığı konuşmada kadınların dünya genelinde işgücünün yüzde 66'sını oluşturduğunu ama gelirin sadece yüzde 10'unun alabildiğini söyledi. Bu durumu sosyal sistemdeki devasa hata olarak yorumlayan Kent; kadın girişimciliğin önünün açılması gerektiğini kaydetti. Dünya ekonomilerine yön veren uzmanların yanı sıra ülkeler de kadın istihdamını artıracak düzenlemelere gidiyor. Bu arada ABD'nin, kadın askerlerin muharip yani savaşa katılan pozisyonda çalışması için yeni bir düzenlemeye gitmesi tartışma yarattı. ABD'deki uygulama hayata geçtiğinde artık kadın askerler sadece cephe gerisinde değil bizzat cephede de görev alacak. Peki acaba benzer bir uygulama bizim ülkemiz için de söz konusu olabilir mi? Uzmanlara sorduk.

'İsterse cephede olmalı savaşlar durur'

KAGİDER Başkanı Gülden TÜRKTAN:

BEN her zaman kadına imkan verilmesinden yanayım. Kısıtlamaların yanlış olduğuna inanıyorum. Kadın cephede görev almak istiyorsa önce bunu mümkün kılmalıyız. Kim hangi işi yapabiliyorsa onun önünü kesmemek lazım. Kadınlar askerlik yapamaz dendiğinde önleri kesilmiş oluyor. Ama böyle bir fırsat verilirse ve kadın askerler cephede yer alırsa belki o zaman savaşlar durur. Çünkü kadın barıştan yanadır.

'Profesyonel orduya geçilirse kadın da görev almalı'

USAK uzmanı Mehmet YEGİN:

TÜRKİYE'de profesyonel askerliğe geçilmesi gerektiğini düşünenlerdenim. Bu çerçevede profesyonel olarak görev almak, eğitim alan kadınların görev yapmasıyla ilgili sorun olacağını düşünmüyorum. Fakat Türkiye'deki askeri yapı ile ABD'de aynı değil. ABD'de zorunlu askerlik gibi bir yapı söz konusu değil. İnsanlar kendi istekleriyle görev yapıyorlar. Zorunlu askerlik çerçevesinde zaten halihazırdaki sistemin doğru olduğunu düşünümüyorum. Bir de kadınların zorunlu bir şekilde silah altına alınması doğru değil. Türkiye'de istihdam için büyüyen bir ekonomi var. Devletin farklı bir biriminin kapısını aralayarak bu istihdamı sağlamaya çalışmak ne kadar doğrudur bilmiyorum.

'Kadınları buna alet etmeyelim'

19 Mayıs Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Doç. Dr. Kezban ÇELİK:

MESLEKİ eşitlenme anlamında kadın askerlerin cephede olması iyi gibi gözükebilir ama biz savaşa karşı olmalıyız. Evrensel bir dünya barışı üzerine kafa yorulmalı. Savaş mantığını üreten erkek mantalitesi. Bunun için sırf istihdam ayağıyla kadını dahil etmenin çirkin olduğunu düşünüyorum. Dünyada askeri harcamalar için ayrılan bütçe yüzde 25 azaltılırsa hiç sosyal problem kalmayacak. Askeri endüstri ve savaşlara küliyen karşı olmalı ve kadınları buna alet etmemelilyiz.

'Türkiye'de kadın asker geleneği yok'

USAK Başkanı- Emekli Büyükelçi Özdem SANBERK:

TÜRKİYE'de böyle bir şeye gerek olduğunu zannetmiyorum. Amerikada her yapılan Türkiye'de de uygulanır diye bir kural yok. Kadın askerin cephede yer alması gibi bir gelenek yok Türkiye'de. Bence kadın erkek eşitliği açısından bakılacak olursak kapatılacak mesafe olan o kadar öncelikli yerler var ki; kadınların cephelerde ön sıralarda yer almaları bu sıralarmada geride kalıyor. Her şeyden önce kadının fiziki varlıklarını geliştirici geleneklerin oluşturulması lazım. Kadınların hayatını riske atmadan üzerinde düşüneceğimiz başka alanları göz etmek gerekir.

'Geleneklere göre imkansız'

Ekonomist Prof. Dr. Kerem ALKİN:

TSK'de çok fazla kadın subay var. Kadın subaylar zaten cephedeler. Amerika'daki uygulama er, onbaşı, çavuş ve astsubay düzeyi için söz konusu. Bu şekilde er ya da astsubay düzeyinde kadın askerin cephede görev alması Türkiye'nin bulunduğu coğrafyadaki geleneklere göre imkansız. Bu coğrafyanın sosyal ve toplumsal yapısı bir kadının cephede olmasını kaldırabilecek bir kültüre sahip değil. Bu kadınlarımızın cephede başarısız olacakları anlamına gelmiyor. Tam tersine erkeklerin bunu yönetemeceyecek kadar hassas olmalarından kaynaklı. Türkiye'de bir kadının asker olarak esir düşmesine bir moral bozukluğuna neden olacak konu olarak bakılıyor.

'Türkiye'ye uymaz'

Ekonomist Prof. Dr. Orhan MORGİL:

Türkiye'de kadınlar askere alınmıyor. Öyle bir uygulama yok. Sadece askeri okullardan subay olarak çıkabiliyor. Amerika'da zorunlu değil gönüllü askerlik var. Kadınlar da başvurarak askere gidebiliyorlar. Gönüllü olduğu için askerler maaş alıyor. Türkiye'ye pek uyabilecek bir uygulama değil. Çünkü Türkiye'de zorunlu askerlik var ve maaş almıyorlar. Ne zaman olabilir bu? Zorunlu askerliğin kaldırılması durumunda kadınların da askere gidebilmesi yasada öngörülebilir ve böyle bir uygulama başlatılabilir.