Diyabet hastalarının kan şekerini dengede tutan 7 öneri

Dr. Yaser Süleymanoğlu, diyabet hastalarını uyardı

Giriş: 20.06.2015 - 09:19 Güncelleme: 20.06.2015 - 09:19

1

Anıl Ekin GÜMÜŞ / HABERTURK.COM

Ramazan ayında adeta ziyafete dönüşen sofralar için tatlı bir telaş sardı. Ancak yaz mevsimine denk gelen Ramazan ayında uzun süre aç ve susuz kalmak, özellikle insülin tedavisi gören diyabet hastalarının sağlığını tehdit edebiliyor.

2

Çünkü uzun süre aç kalıp ardından tıka basa yemek yemek kan şekerini önce hızlı bir şekilde yükseltip, ardından yine hızlıca düşürebiliyor. Bunun sonucunda da; hiperglisemi (kan şekerinin yükselmesi), hipoglisemi (kan şekerinin düşmesi) veya sıvı elektrolik dengesizlikleri gelişebiliyor.

3

Bu nedenle her diyabet hastasının sağlığını riske atmamak için oruç tutup tutamayacağı konusunda hekiminden fikir alması çok önemli. Oruç tutmasına izin verilen hastalar ise beslenmelerine ve yaşam alışkanlıklarına özen gösterdikleri sürece ciddi bir sorunla karşılaşmıyor.

4

1. İftar yemeğini ikiye bölün: İftar yemeğinde kan şekerini hızla yükseltmeyecek olan hafif, az yağlı ve posa miktarı fazla besinlerle başlamanız en doğrusu. Çünkü uzun saatler aç kaldıktan sonra aniden fazla miktarda yemek yiyerek boş olan mideye yüklenmek çok sakıncalı.

5

Bu durumda besinlerin sindirimi zorlaşıyor, midede ağırlık, ekşime, yanma, bulantı, uyku basması, bağırsaklarda kabızlık ve şişkinlik gibi problemleri ortaya çıkıyor.

6

Dolayısıyla iftara peynir, domates, zeytin gibi kahvaltılıklar veya çorba gibi hafif yemeklerle başlamalı, 10–15 dakika sonra az yağlı et yemeği, sebze yemeği veya salatayla devam etmelisiniz.

7

2. Bu besinleri sofrada bulundurmayın: Kan şekerini hızla yükselten beyaz ekmek, pirinç pilavı gibi glisemik indeksi yüksek olan besinler tüketmeyin. Bunların yerine bulgur pilavı, kepekli ekmek veya kepekli makarna gibi posalı besinleri tercih edin.

8

Kızartma ve yağlı besinler yerine ızgara, haşlama, buğulama yöntemleri kullanılarak pişirilmiş hafif yemekler tüketin. Ayrıca fast food besinler, hamur tatlıları, çok tuzlu veya şekerli besinler, salam, sucuk ve kavurma gibi doymuş yağ içeriği yüksek besinlerden de kaçının.

9

3. Ara öğün şart: Yeterli ve dengeli beslenmeyi Ramazan ayında da sağlayabilmeniz için gün içinde en az 3 öğün beslenmeniz şart. Kan şekerinizin dengede kalması için yemekten 2-2,5 saat sonra iftar ile sahur arasına mutlaka bir ara öğün ekleyin.

10

Ara öğünde; az yağlı süt veya ayran ile 1 porsiyon meyve (1 su bardağı kadar erik, veya kiraz, elma veya kivi yiyebilirsiniz. Ayrıca sahur öğününü atlamamanız çok önemli.

11

Çünkü sahuru atlamak açlık süresinin uzamasına, bunun sonucunda da kan şekerinin daha erken saatlerde düşmesine yol açıyor. Buna bağlı olarak da metabolizma hızı yavaşlıyor, baş ağrısı, gerginlik ile halsizlik gibi problemler gelişiyor.

12

4. Sahurda hafif yemekler yiyin: Sahurda protein içeriği yüksek süt, peynir, zeytin, domates, salatalık, haşlanmış yumurta ile kepekli ekmekten oluşan hafif bir kahvaltı edin. Eğer kahvaltı istemiyorsanız, çorba, az yağlı yapılmış sebze ve zeytinyağlı yemeklerden oluşan bir öğün şekli tercih etmelisiniz.

13

Bunun aksine sahur öğünü, ağır yemeklerden oluşursa; gece metabolizma hızı düştüğü için yemeklerin yağa dönüşme hızı yükseliyor ve kilo alma riski artıyor.

14

5. 8-10 bardak su için: Böbrekler diyabetin en fazla hasar yarattığı organlar arasında yer alıyor. Bu nedenle vücudunuzun susuz kalmaması çok önemli. Gün içerisinde çok sıvı kaybedeceğiniz için iftar ile sahur arasında en az 8-10 bardak su içmeye özen gösterin.

15

Ayrıca kola ve gazoz gibi şekerli içeceklerden kaçının, çünkü bunlar yüksek mineral, glikoz veya fruktoz içerdiği için hem tansiyon hem de kan şekerini hızlı şekilde yükselitiyor. Bunun yerine ayran , su, yeşil çay, ada açayı veya ıhlamur tüketebilirsiniz.

16

6. Tatlı olarak meyve yiyin: Tatlı yemek istiyorsanız, ağır tatlılar yerine sütlü tatlıları ara öğün olarak tüketin. En iyi alternatif ise armut, kiraz, erik veya kivi gibi meyveler yemek.

17

Çay veya kahve yanında kek, kurabiye türü yağlı gıdalar yerine kepekli bisküvi tercih edebilirsiniz. Kuru yemiş yemek istiyorsanız 4-5 fındık, 2-3 ceviz yeterli gelecektir. İsterseniz ara öğün olarak yemekten 2-2.5 saat sonrasında az şekerli komposto da tüketebilirsiniz.

18

7. Sporu iftar sonrasına bırakın: Spor yapmak diyabet hastalığında tedavinin önemli bir parçasını oluşturuyor. Bu nedenle uzmanlar haftada 3 kez düzenli olarak hafif veya orta düzeyde egzersiz yapılmasını tavsiye ediyor.

19

Ancak iftar öncesinde egzersiz yapmaktan kaçınmanız çok önemli. Çünkü spor sırasında kas hareketiyle hızla artan glikoz tüketimi hipoglisemiye (kan şekerinin düşmesi) neden olabiliyor.

20

Bunun yanı sıra vücutta aseton birikimi hızlanabiliyor. Aseton biriktikçe, vücuttaki asit ve baz dengesini altüst edebiliyor. Bu durum da beyne, kalbe ve böbreklere zarar verebiliyor.

21

Dolayısıyla spor aktivitelerini iftardan sonraya bırakın. Örneğin, iftardan 1 saat sonra 30-40 dakika yürüyebilir, 15-20 dakika hafif egzersizler yapabilir veya 20-30 dakika yüzebilirsiniz.