Mevsim değişimi ruh sağlığınızı olumsuz etkileyebilir
Bu belirtileri hissediyorsanız risk altındasınız
HT GAZETE / Ceyda ERENOĞLU
Mevsim değişikliği nedeniyle gün ışığının azalması kadınlarda daha sık görülen sonbahar depresyonunun artmasına neden oluyor. Peki bu depresif ruh halinin belirtilerini ve bu ruh halinden çıkmak için yapılması gerekenleri biliyor musunuz?
Yaz, rutin işlerin azaldığı, doğanın tazelendiği, tatil planlarının gerçeğe dönüştüğü bir mevsim. Bu dönemde gündüzler uzamış ve kişilerin kendilerine ayırdıkları zaman artmış oluyor. Nöroloji Uzmanı Psikolog Emrah Polat, “Yazın yaşanan canlanmaya karşın sonbahar ve kış döneminde günler kısalıyor. Hava soğumaya, doğa ise hüzne bulanmaya başlıyor” diyor. İnsanları ruhsal yönden etkileyen bu değişime, ‘sonbahar depresyonu’ adı veriliyor.
HÜZNÜN MEVSİMİ
Havanın bozulması ve açık alanlardan güneşsiz, kapalı alanlara girilmesi pek çok kişide mutsuzluğa yol açıyor. Bu kişiler güneşli güzel günlerin artık geride kaldığını ve çetin kış koşullarının yaklaştığını kabullenmek istemiyor. Bu nedenle sonbahar ‘hüzün mevsimi’ olarak anılıyor. Güneşi az görmek, iş sorumluluklarının artması, okulların başlaması ve havaların serinlemesi insanlarda birtakım ruhsal değişimlere neden oluyor.
Uzm. Psk.Polat, “Sonbahar depresyonunun en sık rastlanan belirtilerinin hüzün, yorgunluk ve enerji azlığı olduğu unutulmamalı” diye konuşuyor.
KADINLARDA DAHA YAYGIN
Depresif duygu durumu ile kaygı ve endişeye genellikle kadınlarda daha sık rastlandığı için sonbahar depresyonu kadınlarda daha sık görülüyor. Diğer taraftan daha önce depresyon tanısı almış kişilerde bu dönemde depresyonun tekrarlama olasılığı artış gösteriyor. Emrah Polat, “Özellikle karamsar, endişeli ve özgüveni düşük kişiler bu mevsimde daha fazla risk taşıyor” diyor.
BU BELİRTİLERİ HİSSEDİYORSANIZ RİSK ALTINDASINIZ
Depresiflikten çıkmak için YAPILMASI GEREKENLER
Uzm. Psk. Emrah Polat, iyi bir tatil sonrasında kişinin yeterince dinlendiğine inanmasının ve yeniden sorumluluk almak için planlar yapmasının çok yararlı olduğunu söylüyor. Yeni planlar hem kişiyi bir şeyler yapmak için zorluyor hem de hareketlendiriyor. Bu dönemde uyku ve beslenme alışkanlıklarının tatil öncesi döneme göre düzenlenmesi ve yeni hedefler oluşturulması gerekiyor. Sonbahar ve kış mevsiminin de benzer güzellikleri olduğuna dikkat çeken Polat, bu dönemde sinema ve tiyatro gibi kültürel faaliyetlerle ilgilenilmesini öneriyor.
Gün ışığının azalması depresyonu artırıyor ve güneş ışınlarının az olduğu sonbahar ve kış aylarında depresif duyguların daha çok arttığına dikkat çekiliyor. Güneş ışığı azlığında, serotonin hormonunun öncülü olan melatonin hormonu daha az salgılandığı için ortaya çıkan serotonin eksikliği depresyona yol açıyor. Depresyonda ‘ışık tedavisi’ adlı yöntemin var olduğu, İskandinav ülkeleri gibi kış aylarının çok yoğun geçtiği bölgelerde bu tedavinin uygulandığı belirtiliyor.
ENERJİ ARTIŞI İÇİN ÖNERİLER
2 HAFTADAN UZUN SÜRÜYORSA SORUN VAR DEMEKTİR
Mevsimsel depresyonun kişiyi 2 haftaya kadar etkilemesi normal görülürken, belirtilerin 2 haftadan uzun sürmesi halinde mutlaka doktora başvurmak gerekiyor. Bu noktada artık ciddiye alınması gereken bir depresyon riskinden söz ediliyor. Depresyonun tedavi edilmemesi aylarca hatta yıllarca sürmesiyle sonuçlanabiliyor. Bu sorunun kişilerin mesleki başarılarını düşürdüğüne, iş kayıplarına, cinsel bozukluklara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımları ile intihara yol açabilen ciddi bir problem olduğuna dikkat çekiliyor.