Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Sağlık Ruh Sağlığı Mevsim değişimi ruh sağlığınızı olumsuz etkileyebilir, Sonbahar Depresyonu, Mevsimsel Depresyon

        HT GAZETE / Ceyda ERENOĞLU

        Mevsim değişikliği nedeniyle gün ışığının azalması kadınlarda daha sık görülen sonbahar depresyonunun artmasına neden oluyor. Peki bu depresif ruh halinin belirtilerini ve bu ruh halinden çıkmak için yapılması gerekenleri biliyor musunuz?

        Yaz, rutin işlerin azaldığı, doğanın tazelendiği, tatil planlarının gerçeğe dönüştüğü bir mevsim. Bu dönemde gündüzler uzamış ve kişilerin kendilerine ayırdıkları zaman artmış oluyor. Nöroloji Uzmanı Psikolog Emrah Polat, “Yazın yaşanan canlanmaya karşın sonbahar ve kış döneminde günler kısalıyor. Hava soğumaya, doğa ise hüzne bulanmaya başlıyor” diyor. İnsanları ruhsal yönden etkileyen bu değişime, ‘sonbahar depresyonu’ adı veriliyor.

        HÜZNÜN MEVSİMİ

        Havanın bozulması ve açık alanlardan güneşsiz, kapalı alanlara girilmesi pek çok kişide mutsuzluğa yol açıyor. Bu kişiler güneşli güzel günlerin artık geride kaldığını ve çetin kış koşullarının yaklaştığını kabullenmek istemiyor. Bu nedenle sonbahar ‘hüzün mevsimi’ olarak anılıyor. Güneşi az görmek, iş sorumluluklarının artması, okulların başlaması ve havaların serinlemesi insanlarda birtakım ruhsal değişimlere neden oluyor.

        Uzm. Psk.Polat, “Sonbahar depresyonunun en sık rastlanan belirtilerinin hüzün, yorgunluk ve enerji azlığı olduğu unutulmamalı” diye konuşuyor.

        KADINLARDA DAHA YAYGIN

        Depresif duygu durumu ile kaygı ve endişeye genellikle kadınlarda daha sık rastlandığı için sonbahar depresyonu kadınlarda daha sık görülüyor. Diğer taraftan daha önce depresyon tanısı almış kişilerde bu dönemde depresyonun tekrarlama olasılığı artış gösteriyor. Emrah Polat, “Özellikle karamsar, endişeli ve özgüveni düşük kişiler bu mevsimde daha fazla risk taşıyor” diyor.

        BU BELİRTİLERİ HİSSEDİYORSANIZ RİSK ALTINDASINIZ

        • Her gün, gün boyu süren biçimde üzgün, endişeli ve boşlukta hissediyorsanız
        • Her zaman yaptığınız şeylerden eskisi gibi zevk almıyorsanız
        • İştahınızda azalma veya artma varsa
        • Hemen her gün uykusuzluk çekiyor ya da aşırı uyuyorsanız
        • Konuşma, düşünce ve davranışlarınızda yakınlarınızın da fark ettiği bir yavaşlamadan yakınıyorsanız Karar vermekte güçlük çekiyorsanız
        • Yorgun ve bitkin hissediyorsanız
        • Cinsel isteğinizde azalma varsa
        • Bedeninizde nedeni bulunmayan ağrılar, nefes darlığı, baş dönmesi, saç diplerinde terleme, mide ve bağırsaklarda gaz, ishal-kabızlık gibi yakınmalarınız oluyorsa
        • Değersizlik, kendini beğenmeme, küçük görme ya da suçluluk gibi duygular sizi rahatsız ediyorsa Düşüncelerinizi belli bir konuya yoğunlaştırmakta güçlük çekiyorsanız
        • Yineleyen biçimde “Ölsem de kurtulsam!” diye düşünüyor veya aklınıza sıklıkla intihar düşüncesini getiriyorsanız; depresyonda olma olasılığınız oldukça yüksek demektir.

        Depresiflikten çıkmak için YAPILMASI GEREKENLER

        Uzm. Psk. Emrah Polat, iyi bir tatil sonrasında kişinin yeterince dinlendiğine inanmasının ve yeniden sorumluluk almak için planlar yapmasının çok yararlı olduğunu söylüyor. Yeni planlar hem kişiyi bir şeyler yapmak için zorluyor hem de hareketlendiriyor. Bu dönemde uyku ve beslenme alışkanlıklarının tatil öncesi döneme göre düzenlenmesi ve yeni hedefler oluşturulması gerekiyor. Sonbahar ve kış mevsiminin de benzer güzellikleri olduğuna dikkat çeken Polat, bu dönemde sinema ve tiyatro gibi kültürel faaliyetlerle ilgilenilmesini öneriyor.

        Gün ışığının azalması depresyonu artırıyor ve güneş ışınlarının az olduğu sonbahar ve kış aylarında depresif duyguların daha çok arttığına dikkat çekiliyor. Güneş ışığı azlığında, serotonin hormonunun öncülü olan melatonin hormonu daha az salgılandığı için ortaya çıkan serotonin eksikliği depresyona yol açıyor. Depresyonda ‘ışık tedavisi’ adlı yöntemin var olduğu, İskandinav ülkeleri gibi kış aylarının çok yoğun geçtiği bölgelerde bu tedavinin uygulandığı belirtiliyor.

        ENERJİ ARTIŞI İÇİN ÖNERİLER

        • Düzenli egzersiz yapın. (Düzenli yürüyüş bile yeterli)
        • Sağlıklı beslenmeye özen gösterin.
        • Düzenli uyuyun. (Her gün aynı saatte yatıp aynı saatte kalkın.)
        • Güne mutlaka iyi bir kahvaltıyla başlayın.
        • Arkadaşlarınıza zaman ayırın.
        • İşyerinde kısa molalar verin.
        • Keyif aldığınız aktiviteleri planlamaya çalışın.
        • Gün ışığından mümkün olduğunca faydalanın ve giderek kısalmaya başlayan günlerde sıklıkla dışarı çıkın. (Bulutlu günlerde bile sabah veya öğlen arasında 20-30 dakikayı dışarıda geçirin.)
        • Yeni hedefler belirleyin. (Yeni planlar itici güç sağlar.) Enerji veren bitki çayları

        2 HAFTADAN UZUN SÜRÜYORSA SORUN VAR DEMEKTİR

        Mevsimsel depresyonun kişiyi 2 haftaya kadar etkilemesi normal görülürken, belirtilerin 2 haftadan uzun sürmesi halinde mutlaka doktora başvurmak gerekiyor. Bu noktada artık ciddiye alınması gereken bir depresyon riskinden söz ediliyor. Depresyonun tedavi edilmemesi aylarca hatta yıllarca sürmesiyle sonuçlanabiliyor. Bu sorunun kişilerin mesleki başarılarını düşürdüğüne, iş kayıplarına, cinsel bozukluklara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımları ile intihara yol açabilen ciddi bir problem olduğuna dikkat çekiliyor.

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ