Bu iki mantar türünü tüketmeyin!

Gaziosmanpaşa Üniversitesi (GOÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Türkekul, mantar zehirlenmelerinin önlenmesi için, birbirine benzeyen zehirli "Köygöçüren" ve zehirsiz "Ak" adlı mantar türlerinin fotoğraflarının yer aldığı afişlerin köy odalarına asılması önerisinde bulundu.

Mantar türlerinin yüzde 90'nın zehirsiz olduğunu belirten Türkekul, "Mantar türlerinden 200'ü zehirli, bunlardan da 20-25'i ölümcül. Baktığımızda doğada bulunan mantarların büyük kısmı zehirsiz" dedi.

Zehirli mantar ve zehirli olmayan mantar!

Zehirlenme belirtileri - Göz yaşarması, bol tükürük salgısı, terleme, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı ve kramp, ishal, baş dönmesi ve göz bebeklerinde küçülme. Hasta vakit kaybetmeden kusturulmalı, mümkünse yedikleri mantarın örneğiyle beraber hemen bir sağlık kuruluşuna götürülmeli.

Mantarın pişirilmesi sırasında tencerenin içine soğan veya sarımsak konulduğu zaman kaynatma suyunun rengi değişirse mantarın zehirlidir.

Mantar pişirilirken suyuna gümüşten yapılmış kaşık veya benzerleri konulduğu zaman gümüş kararır.

Zehirli mantarlar kötü, zehirsiz mantar ise güzel kokar.

Kesilen mantarın kesim yüzeyinde zamanIa mavimsi renk oluşursa bu mantar zehirlidir.

Kelebek, kuş ve benzeri hayvanların üzerine konduğu mantarlar zehirsizdir.

Pişirilirken içine tuz, sirke v.s. ilave edilirse zehir zararsız hale gelir.

Öz suyu beyaz olan, yani sütlü olan mantarların zehirlidir.

Şapka zarı kolay soyulan mantar zehirsizdir (Amanita musca-ria isimli mantar çok zehirli olduğu halde şapka zarı kolayca soyulur).

İnsanların mantar konusunda bilinçsiz olduğunu dile getiren Türkekul, "Bir gramının tüketilmesinin bile ölümcül olabildiği Köygöçüren mantar çeşidi var. Ölümler bu mantar türünden kaynaklanıyor. Bu mantar türüne benzeyen ve halk arasında Ak mantar olarak bilinen bir tür var, en çok karıştırılan mantar çeşidi. Bu karıştırmalar ölümlere neden olabiliyor. Bu iki tür mantarın tüketilmemesi lazım" diye konuştu.

Türkiye'de son günlerde mantar zehirlenmeleri nedeniyle ölümler yaşandığını anımsatan Türkekul, şunları kaydetti:

"Araziye çıkıldığı zaman tanımadığımız ve şüphelendiğimiz mantarları yemememiz lazım. Bakanlıkların ve üniversiteler ile farklı kurumlar arasında bir protokol imzalanması lazım. Birbirine benzeyen zehirli Köygöçüren ve zehirsiz Ak mantar türlerinin fotoğrafları afiş haline getirilip köy odalarına ya da köylülerin ulaşabileceği alanlara asılarak tanıtılabilir."

Doğru bilinen yanlışlar

"Mantarı yoğurtla yerseniz bir şey olmaz" ve "Mantarı pişirirseniz zehri kaybolur" gibi düşüncelerin yanlış olduğunu ifade eden Türkekul, "Mantarı sadece ve sadece tanıyıp öyle yiyeceğiz. Köygöçüren ve Ak mantar türlerinin karıştırılması nedeniyle ölümler yaşanıyor. Bunun için en önemli ve kolay çözüm, bu iki mantarı halka afişlerle tanıtıp yememelerini sağlamak" şeklinde konuştu.

Doç. Dr. Türkekul, kültür mantarının gönül rahatlığıyla tüketilebileceğini belirterek, şunları söyledi:

"Zehirli mantarların 1-2 veya 8-9 saat sonra belirtisini gösteren türleri var. Zehirlenme belirtisi, vücutta ateşlenme, kusma ve mide bulantısı şeklinde. Köygöçüren mantar türü çok sinsi bir tür. Bunun zehirlenme belirtisi ilk gün. Sağlık kuruluşunda gözden kaçırılan bir şey olursa ikinci gün siz iyi olduğunuz zannedersiniz, üçüncü gün tekrar nüksediyor. O zaman iş işten geçmiş oluyor. Karaciğer, böbrekler ve diğer iç organlarınızda tahribatlar ortaya çıkıyor. Dördüncü günden sonra böbrek yetmezliği, karaciğer yetmezliği gibi durumlarla karşılaşılır, daha sonra ölüm gerçekleşir."

AA