Gebelik diyabetine dikkat edin

Güneş AKSÜS / HT MAGAZİN

Gebelikte diyabet problemleri kadınları heyecanlandıran bir konu. Son dönemde diyabetle ilgili çıkan haberler kafanızı karıştırmış olabilir. Bu kafa karışıklığını gidermek için güvendiğim bir isim olan Op. Dr. Hüseyin Mutlu'nun söylediklerini sizlerle paylaşıyorum.

Gebelikte şeker hastalığı (diyabet) nedir?

Gebelik diyabeti gebelik esnasında ortaya çıkan şeker metabolizma bozukluğudur. Gebeliklerde yüzde 3 ila 10 civarında görülmektedir. Gebelik diyabeti, gebelik esnasındaki diyabet olgularının yüzde 90'ını oluşturmaktadır.

Hamile kadınlar en çok bunları merak ediyor

Hamile kadınlar en çok "hamileyken nasıl ..." cümlesi içinde şunları arıyor. -

ABD - - Görünüşe göre ABD'de kadınlar en çok hamileyken formda kalmayı merak ediyorlar.

Derideki çatlakları önleyecek hareketler, Kilo verme, Seks yapma, Formda kalma

HİNDİSTAN - - Uyumak, seks yapmak, seks, sevişmek, bakım

AVUSTRALYA - - Derideki çatlakları önleyecek hareketler, kilo vermek, uyumak, seks yapmak

İNGİLTERE - - Kilo vermek, derideki çatlakları önleyecek hareketler, uyumak, seks yapmak

NİJERYA - - Seks yapmak, kilo vermek, sevişmek, sağlıklı kalmak, mide bulantısını önlemek -

GÜNEY AFRİKA - - Seks yapmak, kilo vermek, derideki çatlakları önleyecek hareketler, uyumak, mide bulantısını önlemek

Bir diğer merak edilen nokta da "Hamile kadınlar ... yapabilir mi?" şeklinde yapılan aramalar içinde yer alıyor.

- ABD - - Karides yemek, şarap içmek, kahve içmek, Suşi yemek

İNGİLTERE - - İngiliz kadınlarının zararını merak ettiği tek konu ise hamileyken yenilebilecekler listesi. -

Karides yemek, tütsülenmiş somon balığı, cheesecake yemek, mozarella yemek, mayonez yemek

AVUSTRALYA - - Krem peynir yemek, karides ymeek, salam yemek, ekşi krema yemek, beyaz peynir yemek

NİJERYA - - Soğuk su içmek, şarap içmek, kahve içmek, seks yapmak, Moringa bitkisi tüketmek

HİNDİSTAN - - Pizza yemek, mango yemek, muz yemek, seks yapmak, papaya yemek

SİNGAPUR - - Yeşil çay içmek, dondurma yemek, durian yemek, kahve içmek, ananas yemek

İSPANYA - - Ciğer ezmesi yemek, pastırma yemek, ağrı kesici içmek, ton balığı yemek, güneşlenmek

ALMANYA - - Uçmak, salam yemek, saunaya girmek, bal yemek, mozarella yemek

BREZİLYA - - Saç kurutmak, ağrı kesici almak, parasetamol almak, bisiklete binmek, uçmak

Gebelikteki şeker metabolizmasında ne gibi değişiklikler meydana gelir?

Gebelikte büyümekte olan bebek, anne kanındaki şekeri plasenta yoluyla aktif olarak çekmektedir. Yemekler arasında ve açlıkta bile bu aktivite devam ettiğinden gebelikte ani şeker düşmeleri meydana gelebilir. Gebelik ilerledikçe şekere de ihtiyaç artmaktadır. Östrojen, progesteron ve koryonik somatomammotropin gibi plasenta hormonlarının artışıyla ensüline direnç artar.

Gebelikte saptanmayan ve kontrol edilemeyen şeker, diyabette bebek üzerinde ne gibi sorunlar meydana getirebilir?

Yüksek şeker düzeyleri nedeniyle bebekte ensülin düzeyleri artar bunun neticesinde iri bebek meydana gelebilir. Doğumda omuz ve sinir yaralanmaları meydana gelebilir.

Gebelikte görülen diyabet nasıl teşhis edilir? Yüksek risk grubunda olmayan gebelerde 24-28 gebelik haftaları arasında 50 glikoz tarama testi ve 1 saatlik tokluk şekeri tahlili yapılır. Tanıyı 100 gr yükleme testiyle koyuyoruz. Şeker tarama testinde açlık kan şekeri alındıktan sonra 50 gram glikoz ihtiva eden şekerli bir sıvı içirilmekte ve 1 saat sonra tekrar şeker tahlili için kan alınmaktadır. Kan şekeri değeri açlık 95 mg/ dl ve 50 gram glikoz sonrası 140 mg/dl altında ise test normaldir. Eğer 1 saatlik değer 140 üzerinde ise test pozitiftir. Gerçek tanı için 3 saatlik şeker yükleme testi yapılmalıdır.

Hamile kadınlara balık uyarısı!

Bir araştırmaya göre bebeklerin kalıcı organik kirletici maddelerden zarar görme riskini azaltmak için anne adayları balık tüketiminden kaçınmalı.

Kanadalı bilim adamlarının yaptığı araştırmayla gebelikte balık tüketiminin zararlı olabileceği belirlendi.

Toronto Üniversitesi'nden bilim adamları, gebelikten hemen önce ya da gebeliğin başında balık tüketmeyi bırakan kadınların çocuklarının bu maddeleri alma riskinin yüzde 10-15 azalttığını belirtti.

Bu maddelerden korunmak için gebelikte balık tüketiminin azaltılmasının yeterli olmayabileceğini belirten bilim adamları, kadınlara gebeliğin başından itibaren balık yememelerini tavsiye etti.

Araştırmanın sonuçları ''Environmental Health Perpectives'' dergisinde yayımlandı.

Peki hamilelikte beslenme nasıl olmalı? İşte öneriler...

HAMİLEYKEN KURU YEMİŞ TÜKETİN! - - ABD'de bilimi nsanları, bebeğin bazı yiyeceklerle rahimdeyken tanışmasının ileride çeşitli alerjilerin gelişmesini önlediğini tespit etti.

Hamilelikte ceviz, fındık, fıstık, badem gibi kuruyemişleri tüketen annelerin çocuklarında bu etkinin gözlemlendiğini, gıda alerjisi olan anne adaylarının bu ürünlerden her koşulda uzak durmaları gerektiğini önemle belirtti.

Dondurma iyi bir kalsiyum, enerji ve protein kaynağıdır. Kalsiyum gebelikte annede oluşan kemik kayıplarını azaltır, bebeğin kemik gelişimini destekler.

Ayrıca annede kas krampları, tansiyon ve buna bağlı olarak preeklemsi riskini azaltır. Süt ve süt ürünleri kalsiyumun en zengin kaynaklarıdır. -

Günlük beslenmelerinde düzenli olarak süt-yoğurt, peynir tüketen gebeler haftada 1-2 kez dondurma yiyerek kalsiyum alımını destekleyebilir.

Aşure anne sütünün artmasını sağlıyor

Tamamen bitkisel kaynaklı protein içeriği olan aşure, emziren annelerin yeterli besin ögelerini almasını ve bu sayede de anne sütünün artmasını sağlamaktadır.

Aşurenin kendi içeriğinde bulunan malzemelerin yanı sıra üzerini süslemekte kullandığımız portakal, nar gibi meyveler de C vitamini ve antioksidanları içerdiği için kanser önleyici etkiye de sahiptir. Yüksek kalorili olduğu için dikkatli tüketilmesi gerek

- HAMİLEYKEN ORGANİK SÜT İÇMEYİN! - - İngiliz bilim insanlarının yaptığı araştırmaya göre süt ürünlerinin ve balığın içeriğinde bulunan iyot, doğmamış bebeklerin beyinlerinin gelişmeleri için hayati önem taşıyor.

Ancak organik süt, organik olmayan süte göre daha az iyot içeriyor. Uzmanlar "Organik süt tüketen hamile kadınlar, çocuklarının beyin gelişimini tehlikeye atıyor" diyor.

Pastörize sütten yapılmış her tür beyaz peynir, kaşar peyniri ya da diğer tür peynirler rahatlıkla yenebilir.

Bunları unutmayın! - - Günde en az 8-10 bardak su için. Yaz aylarında bu miktarı 12 bardağa kadar çıkarabilirsiniz. Özellikle üçüncü dönemde de ortaya çıkabilecek kabızlık şikayetleri için bol su için.

İyi yıkanmış salata yiyerek ya da iyi yıkanmış kabuklu meyve tüketin. Her gün en az 40 dakikalık yürüyüşler yapın.

Çok yağlı peynir ve etlerden uzak durun.

Kahve ve çayı azaltın. Günde iki fincandan fazla çay içmeyin. Haftada 1-2 kez kahve içebilirsiniz.

Posalı (lifli) yiyecekler, gebelikte sık görülen kabızlığın ve bağırsak tembelliğinin önlenmesinde önemli besinlerdir. Tüm sebze ve meyveler lif açısından zengindir ve her gün en az 4-7 porsiyon yenilmelidir.

Gebeliğe bağlı şeker hastalığı (gestasyonel diyabet) söz konusu ise diyet uzmanınızın önereceği şekilde kalori kısıtlamasına gidilebilir.

Aldığınız gıdaların taze olmasına dikkat edin. Konserve, beklemiş gıdalar ve içinde katkı maddeleri bulunan gıdalar yerine taze ve doğal maddeleri tüketmeye özen gösterin. -

Hamilelik döneminde kaçınılması gereken besinler

Az pişmiş ya da çiğ et kesinlikle yenmemelir. Az pişmiş ve çiğ ette toksoplazma riski vardır. Toksoplazma, düşüğe ve doğum kusurlarına neden olabilir.

Et ve tavukları, hiç pembelik kalmayana kadar iyice pişirmelisiniz. Buzluktan çıkan etleri, iyice çözülmeden pişirmemelisiniz.

Küflü ve pastörize edilmemiş sütten yapılan peynirler güvenilir değildir. Pastörize edilmemiş yumuşak peynirlerde erken doğum, düşük ve doğum kusurlarına yol açan listeria adı verilen bir bakteri cinsi bulunur.

Az pişmiş ya da pişmemiş yumurta içeren mayonez gibi yiyeceklerden kaçının. Çiğ ve az pişmiş yumurta, salmonella kaynağı olabilir bu nedenle iyi pişmiş yumurta yenilmelidir.

Midye, istiridye, karides gibi çiğ ve az pişmiş kabuklu deniz ürünleri yemeyin. Çiğ deniz ürünleri zehirlenmeye neden olabilir.

Cennet meyvesi hurmanın hamilelere 6 faydası - - Hurmada bulunan kalsiyum iskelet yapısının şekillenmesi açısından fayda sağlar. -

Hamilelik döneminden üç ay önce başlanması ve tüm hamilelik boyunca alınması gereken folik asit bakımından da hurma oldukça zengin bir meyvedir. Folik asit yeni hücre yapımında ve hücre yenilenmesinde önemli rol oynar.

Potasyum vücutta su dengesinin de korunmasını sağlar. Potasyum bakımından oldukça zengin olan hurma bu anlamda da hamilelere çok faydalıdır. - -

İçerisinde demir barındıran hurma hamilelikte kansızlık sorununu açısından da faydalıdır. Hamileler hurma yiyerek de demir ihtiyaçlarının bir kısmını giderebilirler. -

- İçerdiği magnezyumdan dolayı da böbrekler açısından çok önemli bir besin kaynağıdır. -

- A vitamini barındıran hurma özellikle hamilelik döneminde vücut direncinizi arttırmanızı sağlar

Yüksek risk grubunda olan gebelere ne zaman ve hangidurumlarda şeker testi yapılması gerekmektedir?

Ailede diyabet olması

Önceki hamilelikte gestasyonel diyabet tanısı konmuş olması

Anne adayının yaşının 35’ten fazla olması

Polikistik over sendromu olan anneler

Önceki doğumunda 4000 gr üzerinde bebek dünyaya getiren anneler

Hamilelikte sigara içimi gestasyonel diyabet için risk faktörleridir.

Gebelik diyabetinin takibi nasıl yapılmaktadır?

Endokrinoloji uzmanı ve kadın doğum hekimi ile birlikte takibi gerekir. Diyet, ensülin, şekeri azaltan ilaçlar ve şeker düzeyleri ile birlikte anne rahmindeki bebeğin takibi periyodik aralıklarla yapılmaktadır. Annenin kan şekeri seviyelerindeki denge bebeğin sağlığını etkileyebilir. Bebeğin gelişimi, sağlığı ultrasonografi, doppler ve nonstress test adı verilen testlerle takip edilmektedir.

Spor, normal doğum şansını artırıyor

1-Daha az kilo, daha az ödem: Yapılan araştırmalara göre spor yapan anne adayaları, yapmayanlara göre 7 kilo daha az alıyor.

Ayrıca hamileliğin son döneminde, dolaşımda gelişen bir takım hormonal etkilerden dolayı bacak şişmleri görülürken, düzenli egzersiz ile bu durum önlenebiliyor.

2-Daha kolay doğum: Kuvvetli karın kasları ve güçlü pelvik taban sayesinde, normal doğumdaki ağrılara annenin itici gücü de eklenince rahat normal doğum kaçınılmaz hale geliyor. -

Amerika'da yapılan bir çalışmaya göre spor yapan kadınlarda, yapmayanlara oranla normal doğum oranı yzüde 58 daha fazla.

3-Daha az kabızlık: Egzersiz, gebelik boyunca östrojen hormonunun yükselmesi nedeniyle kabızlık ve buna bağlı gelişen hemoroid şikayetlerini de büyük ölçüde azaltıyor.

4- Daha çok enerji daha yüksek moral: Gebelik boyunca çizgi film izlerken ağlayan anne adayları sıkça görülür.

Düzenli yapılan spor, anne adaylarının psikolojisi üzerinde de olumlu etki yapıyor.

5-Daha az sezaryen: Yoga, pilates ve esneme egzersizleri pelvik tabanı, relaksin denilen bir hormon aracılığıyla gevşetiyor ve bu sayede sezaryen doğum olasılığı azalıyor.

Yapılan çalışmlar, gebelik öncesi aktif spor hayatı olan kişilerin gebeliğinde var olan bir risk olmadığı sürece rutin aktivitelerine devam etmesinde bir sakınca olmadığı yönünde.

Gebelik döneminde spor yapmaya başlayacak anne adayları ise yürüyüş, yüzme, gebelik pilatesi, fitness ve yoga yapabilir. (Formsante)

Çocuğum sağlıklı besleniyor mu?

Klinik Psikolog Pınar Mermer ile verdiğimiz ‘Çocuğum sağlıklı besleniyor mu’ eğitimi devam ediyor. Ocak ayındaki eğitimi sömestr tatili nedeniyle şubata erteledik. Eğitim 17 Şubat Salı günü saat 11.00’de başlayacak. Interaktif olan bu eğitimde ebeveynler, bazen çocuklarının bazen de kendilerinin hikâyelerini dinliyor. Çocuğunuz çok yemek yiyorsa ne yapmalısınız? Hiç yemek istemiyor, sizinle savaşıyor mu? Yoksa çok mu yemek seçiyor? İştahlı çocuk iştahsız çocuk nasıl olur? Çocuklar ve yemek arasındaki ilişki nasıl oluşur? Sağlıklı bir mutfakta ne bulunur? Abur cubur ne demektir? Hepsi bu eğitimde.

Kayıt için bilgi@diyetaktif.com veya 0212 296 12 13’ü arayabilirsiniz.