Gönüllü organ bağışçısı 118 bin!

Türkiye'de 9 Şubat 2013'te devreye sokulan, gönüllü organ bağışçısı bilgilerinin kayıt altına alındığı Türkiye Organ ve Doku Bağış Bilgi Sistemi'ndeki (TODBS) gönüllü bağışçı sayısı 117 bin 684'e ulaştı.

Samsun Sağlık Müdürü Yusuf Köksal, yaptığı açıklamada, iki yıl önce uygulamaya konulan sistemle kişilerin yapmış oldukları bağışın 2 kişinin şahitliğinde vasiyet formatında kayıt altına alındığını belirtti.

Sisteme yapılan kayıtların 2 Şubat 2015 tarihi itibarıyla 117 bin 684 rakamına ulaştığının altını çizen Köksal, "Ayrıca organ bağışı sırasında bağış yapan kişinin bildirmiş olduğu bir aile bireyine SMS yolu ile mesaj gönderilerek organ bağışı konusunun aile içerisinde de konuşulması ve tartışılması hedeflenmektedir" diye konuştu.

10 soruda organ bağışı

1. HER ÖLÜMDEN SONRA ORGANLAR ALINABILIR Mi?

Her ölümden sonra organ nakli mümkün değil. Evde ya da yolda vefat eden bir kimsenin bağış kartı ve ailesinin rızası olsa bile organları alınamaz.

Yalnızca hastane, yoğun bakım ortamında tıbben ölümü gerçekleşen insanlardan organ nakli yapılabiliyor.

2. DİNEN BİR SAKINCASI VAR MI?

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, organ bağışını insanın insana yapabileceği en büyük yardım olarak tanımladı ve organ naklinin caiz olduğunu söyledi.

3. NEREYE BAĞIŞ YAPABILIRIM?

İl Sağlık Müdürlüğü, hastaneler, organ nakli yapan merkezler ve aile hekimliklerine başvurulabilir.

Organ bağışlamak isteyen kişiler, iki tanık huzurunda belge imzalayarak organ bağışı kartına sahip oluyor.

4. ORGANLARI ALINAN KİŞİ VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜ BOZULMADAN TESLİM EDILİR Mİ?

Organları alınan kişinin cenazesi, özenli bir şekilde vücut bütünlüğü bozulmadan aileye teslim ediliyor. Alınanların yerine protez organ ekleniyor.

5. NAKİL YAPILABİLECEK DOKU VE ORGANLAR HANGILERİDİR?

Böbrek, deri, karaciğer, kalp, akciğer, pankreas, incebağırsak, kalp kapağı, kornea, kas dokusu, kıkırdak, kemik, kemik iliği, üst sindirim yolları -

üst solunum yolu, sağ ve sol bacak, sağ ve sol kol, yüz ve saçlı deri.

6. AİLE İZNİ GEREKİYOR MU?

Yasada belirtilen hükümlere uyan kişilerin yaptığı bağış üzerine, etik olması açısından aile rızası da aranıyor.

Kişinin bağışta bulunma kararı olmasına rağmen ailenin rıza göstermemesi durumunda organlardan vazgeçiliyor.

7. BAĞIŞ İÇİN YAŞ SINIRI ARANIYOR MU?

18 yaş ve üzeri akli dengesi yerinde olan herkes organ bağışlayabiliyor.

8. ORGAN BAĞIŞI FİKRİNDEN VAZGEÇILEBİLİR Mİ?

Organ bağışı kartı sahibi olsanız bile istediğiniz anda ailenize bildirerek ve bağış kartınızı yırtarak bu fikrinizden vazgeçebilirsiniz.

9. BAĞIŞ YAPTIĞIMI AİLE BİREYLERİNDEN GİZLEYEBİLİR MİYİM?

Hiçbir zaman bağış kartı tek başına yeterli olmuyor. Ailenizin rızası olmadan organlarınız alınamıyor.

10. ESKI KARTLAR YENİLENIR Mİ?

Organ bağışı isim olarak sistemde yer alıyor. Ancak organ bağış kartının da kişinin üzerinde bulunması gerekiyor.

Bu nedenle eskiden alınmış organ bağışı kartlarının da yenilenmesi gerekiyor.

Yenileme işlemi, İl Sağlık Müdürlükleri aracılığı ile yapılabilir.

"Sağ kalım oranında Avrupa ile eş değeriz"

Türkiye genelinde Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılmış tam donanımlı nakil merkezlerinin, yeterli ve deneyimli nakil ekipleri ile organ nakli faaliyetlerini gerçekleştirdiğini dile getiren Köksal, şöyle devam etti:

"Nakil sayısı bakımından Avrupa'da üst sıralarda yer alan ülkemizde, organ nakillerinin büyük çoğunluğu canlıdan gerçekleştirilmektedir. Organ nakli olmuş hastalarda başarı ve sağ kalım oranı Avrupa'da yüzde 85-96 olup, bu oran ülkemizde de Avrupa ile eşdeğer durumdadır. Organların çıkarılmasından hastalara nakline kadarki sürecin tüm aşamalarında organizasyonu sağlayan Ulusal Koordinasyon Sistemimiz, dünyada başarıyla uygulanan nadir sistemlerden biridir."

Organların transportunda da Sağlık Bakanlığı tarafından gereken tüm imkanların seferber edildiğini anlatan Köksal, "Kara ve deniz ambulanslarının yanı sıra 3 uçak ve 18 helikopterle faaliyet gösteren hava ambulans sistemi, bir yandan asli görevini yaparken diğer taraftan organların ve nakil ekiplerinin transportunun sağlanmasına destek vermektedir" ifadelerini kullandı.

Köksal, organ bağışı konusunda vatandaşların ön yargılarını değiştirebilmek ve bilinçli bir toplum oluşturabilmek amacıyla faaliyetlerinin devam ettiğine değinerek, Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen ve Mart 2015'te tamamlanacak "Organ Bağışında Uyum İçin Teknik Yardım" adlı Avrupa Birliği projesi kapsamında eğitim, mevzuat uyum çalışmaları, toplumsal farkındalığın artırılmasına yönelik etkinlikler, kamu spotları, din adamları ve medya ile yakın ilişkiler, uluslararası sempozyumlar gibi birçok aktivitenin profesyonel ekiplerce yürütüldüğünü sözlerine ekledi.

AA