Alzheimer hastalığında çarpıcı gerçek!

Belediyeler Kanunu’nda olmasına rağmen Istanbul’daki tek örnek Türkiye Alzheimer Derneği’nin Şişli Belediyesi desteğiyle açtığı Şişli’deki gündüz bakımevi.

Bir çocuk titizliğiyle ilgilenilmesi gereken Alzheimer hastaları da aileleri de merkezlerin yetersizliğinden dolayı büyük sıkıntı yaşıyor. Özel bakımevleri de yatılı hizmet veriyor ve fiyatları 4-5 bin liradan başlıyor.

‘GELENEKLERE UYGUN’

Türkiye Alzheimer Derneği Başkanı Prof. Dr. Işın Baral Kulaksızoğlu Istanbul’da sadece Şişli Belediyesi’nin destek olduğu Türkiye Alzheimer Derneği’nin Gündüz Bakımevi bulunduğuna dikkat çekerek şöyle devam ediyor, “Sadece Istanbul’da 85 bin Alzheimer hastası ve ailesi var. Ama gidecek yerleri yok.

Bu merkezlere huzurevi gibi bakmamak gerek. Geleneklerimize uygun bir yapı. Hastamızı işe giderken çocuğumuzu okula bırakır gibi güvenle bırakacağımız ve dönerken alıp evimize gideceğimiz bir yer tüm sorunlara yanıt verebilir ama ülkemizde bu kanayan yara çünkü Türkiye’de 4, Istanbul’da sadece bir tane. Buraya ulaşabilen hasta yakınları ve hastalar ise çok mutlu.” ediyor.

‘HER KASABADA VAR’

Avrupa’ya bakıldığında her belediyede ve her kasabada gündüz bakımevi olduğunu belirten Kulaksızoğlu bu sistemi Hollanda’dan ve Isveç’ten aldıklarını belirterek, “Avrupa’da insanlar anne babalarını evde yalnız bırakmamak için bu kurumlara bırakıyor.

Bu önemli bir hizmettir zira hem hastanın hem de hasta yakınının yaşam kalitesi artıyor. Ama biz Istanbul’da bunu sadece tek yerde yapabiliyoruz.

Özel merkezler var ama onlar yatılı ve aylık ücretleri oldukça yüksek. Yüksek olmasının nedeni kaliteli hizmet vermek istemeleri aslında. Hasta arttıkça personel sayısı da artıyor.

Bazı özel kuruluşlar hastalara sağlıksız ortamlar sunuyor ve bu da üzücü sonuçlar yaratıyor. Koşulların sağlandığı çok iyi bakım veren yerler de var ama herkes ücretleri karşılayabilecek ekonomik güçte değil” diyor.

Devletin yaptığı çalışmaların bu konuda henüz yetersiz olduğunu ifade eden Prof. Kulaksızoğlu, “Devlet, kurumunda ‘Sağlıklı kişi hastalanırsa bakarım’ diyor. Ama baştan Alzheimer hastası bir kişiyi alıp ona düşük ücretle ve hastalığa uygun şekilde bakacak devlet kurumu maalesef yok.

Devlet çocuklarının bakmasını istiyor. Ama her evlat uygun şartlarda bakamıyor, mali gücü yok, ağır şartlarda çalışıyor veya kendisi de hasta; işte o zaman Alzheimer hastaları daha da ortada kalıyor” diyerek büyük bir problemin altını çiziyor.

Istanbul’da halihazırda süren kentsel dönüşümün hastaları etkilediğini söyleyen Kulaksızoğlu ekliyor: “Gençler ve sağlıklılar için dönüşüm iyi bir atılım ama yıllardır aynı evde kalan hastalığın ilk evresindeki hastaların kentsel dönüşümle başka eve taşınınca mekân kavramı bozuluyor.

Kafa karışıklıkları artıyor. Alzheimer hastasının mekânının ve hayatının çok değişmemesi gerek. Başka evde her zaman gittiği tuvaletin yolunu bulamayınca artık altına kaçırmaya başlayan hastalarım oldu. Alzheimer hastalarını bu mekân değişikliği çok etkiledi...”

KAĞITHANE’YE İKİNCİSİ YAPILACAK

Kağıthane Belediye Başkanı Fazlı Kılıç hizmetleri tamamen ücretsiz olan Şişli’deki merkezi gezerek Kağıthane’ye ikinci bakımevini yapacaklarının müjdesini verdi. 2017’de tamamlanacak merkez hastalara ikişer gün dönüşümlü hizmet verecek.

EVLERE ÜCRETSİZ REFAKATÇİ

Türkiye Alzheimer Derneği tamamen ücretsiz olan gündüz bakımevinde hastalara dönüşümlü hizmet veriliyor. Böylece her talep edene ulaşmaya, yardımcı olmaya çalışılıyor.

“Fakat tek bir merkezle bu ihtiyacı karşılamak maalesef mümkün olmuyor” diyen Kulaksızoğlu, “Ailelerin hastayı evde yalnız bırakmak istemediklerinde ev içi bakım konusunda yardıma ihtiyaç duyduklarında evlerine giderek refakatçi oluyoruz” diyor. Evde refakatçi hizmetine ayda ortalama 40 ev başvuruyor.

HASTALIĞI NASIL ANLADILAR?

Gündüz bakımevindeki hasta yakınlarıyla konuştuğumuzda, anne babalarındaki değişimi nasıl gözlemlediklerini sordum.

Ebru ve Deniz Uçak kardeşler 61 yaşındaki anneleri Soley’in hastalık belirtilerini şöyle anlatıyor, “İlk başta yalan söylemeleri ile anladık daha sonra yemek yapmasında değişiklikler meydana geldi.

Örneğin çok düzgün yaptığı bir yemeğe salça eklemeyi unutuyordu, ya da bazı malzemeleri koymayı unutuyordu. Aynı kıyafetten 20 tane almıştı bir keresinde.

Uzmana danıştık teşhisi koydular. Şu an küçük bir çocuk gibi. Burası annem için de bizim için de çok iyi oldu. Annem de zihin geliştirici aktivitelere katılıyor. Biz de destek alıyoruz.”

Nagihan ALAN / GAZETE HABERTÜRK