Güvenli anestezi hayati önem taşıyor!

Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği (TARD), İstanbul’da Hasta Güvenliği Haftası nedeniyle, ’Güvenli Anestezi Hayati Önem Taşıyor’ sloganıyla basın toplantısı düzenlendi. Toplantıya Prof. Dr. Hülya Bilgin, Prof Dr. Tuğhan Utku, Prof. Dr. Zuhal Aykaç, Prof. Dr. Hilal Ayoğlu katıldı.

Hastanın ameliyata girmeden önce kontrolünden başlayarak, ameliyat sırasında anestezi uygulanması ve daha sonra güvenli bir şekilde uyanıp kontrol altında tutulmasından sorumlu olan anestezi uzmanları, hasta güvenliği konusunda toplumda farkındalık yaratmak için de çalışıyor. Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği (TARD) Başkanı Prof. Dr. Hülya Bilgin, “Sağlık hizmetinde tanı ve tedavi kadar hasta güvenliğinin sağlanması da çok önemli. Hasta güvenliği, sağlık hizmetine bağlı hataların önlenmesi ve bu hataların neden olduğu yaralanma ve ölümlerin ortadan kaldırılması için geliştirilmesi gereken sistemleri içerir” dedi.

“BİTKİSEL TAKVİYELER DE ANESTEZİ DOKTORUNA BİLDİRİLMELİ”

Bilgin, “Ameliyat olacak hastaların hekimlerine kullandığı ilaçlarını, hastalıklarını, bitkisel takviyelerini iyi anlatmaları gerekiyor. Bitkisel ilaçlar, ilaç gibi görülmüyor ve bunlar anestezi doktoruna anlatılmıyor. Ancak uygun koşullarda yapılmayan anestezi çok ciddi sakatlıklarla ve ölümle sonuçlanabilir” dedi.

“ANESTEZİ UZMANLARININ YÜZDE 81’İ İŞ YÜKÜNÜ AĞIR BULUYOR”

TARD Hasta Güvenliği Bilimsel Kurulu’nun 450 anestezi uzmanına yaptığı ankette, tıbbi uygulama hatalarıyla ilgili önemli sonuçlar çıktı. Basın toplantısında anketin ayrıntıları da kamuoyuyla paylaşıldı. Verileri açıklayan TARD Hasta Güvenliği Bilimsel Kurulu Başkanı Prof. Dr. Tuğhan Utku şunları söyledi, “Sizin veya yakınınızın tıbbi uygulama hatası ile karşılaştığını hatırlıyor musunuz? sorusuna anestezi uzmanlarının yüzde 74.77’si evet yanıtını verirken, bu hataların yüzde 32.43’ü büyük hatalar olarak ifade edildi. Anestezide önlenebilir tıbbi hataların en büyük nedeninin ise çalışan anestezi uzman doktoru eksikliği olduğu ortaya çıktı. Araştırma sonuçlarında anestezi uzmanlarının yüzde 81’i ise iş yüklerinin ağır olduğunu, yüzde 72’si ise hekimlerinhastalara ayırdığı sürenin yetersiz olduğunu belirtirken yüzde 49.54’ü ise hekim sayısının az olduğu ortaya çıktı.

Bu konuda bilgi veren Bilgin ise, “Anestezi uzmanları en fazla 1 hastadan sorumlu olmalıdır. Anestezi teknikerleri olduğu takdirde ise 2 oda olmalı. Anestezi hekimleri lise eğitiminin ardından 11 yıl eğitim görürken anestezi teknikerleri 2 yıl eğitim görmektedir. Dolayısıyla anestezi hekimlerinin kadro sayısının fazla olması önemlidir” dedi.

'ANESTEZİDE ÖLÜM RİSKİ 100BİNDE 1'

Hasta güvenliğinin ilk olarak ameliyathanede başladığını belirten Bilgin, "Daha sonra buradan başka yerlere sıçramıştır. Her yıl dünyada 230 milyon hastaya cerrahi girişim için anestezi uygulanıyor. Anestezinin sebep olduğu hasta ölümleri oldukça azdır. Son 10 yılda anestezi nedeniyle ölüm riski 100 binde 1 oranındadır. Ölümler az olmasına rağmen sanki her anestezi uygulamasında ölüm ya da kalıcı hasar riski kaçınılmaz gibi bir yanlış algı var" diye konuştu.

Bilgin ayrıca, günümüzde cerrahi endikasyon alan bir hastanın ameliyathaneye gelmeden önce mutlaka kendileriyle tanışması gerektiğini ifade ederek, şöyle devam etti: "Cerrah tarafından anestezi polikliniğine yönlendirilen hastamız; anestezi polikliniğinde mevcut hastalıkları, daha önce geçirdiği herhangi bir ameliyat olup olmadığı, o anda almakta olduğu ilaçlar, özellikle bitkisel kaynaklı ilaçları hastalarımız maalesef ilaç olarak algılamadıkları için, bizlerle bazen paylaşmanın önemini fark etmeyebiliyorlar. Hastaların özellikle bunları bizimle paylaşmalarını istiyoruz. Kalp hastalığı, tansiyon, şeker hastalığı olup olmadığını öğrenip hastamızı ameliyata hazır hale getiriyoruz."

''ANESTEZİ UZMANLARI FARKLI KİŞİLER OLABİLİYOR”

Poliklinikte karşılaşılan anestezi uzmanı ile ameliyathanede karşılaşılan anestezi uzmanın farklı kişiler olabildiğini dile getiren Bilgin, şunları kaydetti: "Uzmanlar farklı kişiler olabilir. Bu bizim çalışma koşullarımız nedeniyle oluyor. Bunun özellikle hastalarımız tarafından bilinmesini arzu ediyoruz. Poliklinikte sizi bir başka anestezi uzmanı değerlendirirken anestezi uygulamanızı başka bir hekim arkadaşımız yapabilir. Ancak anesteziyi uygulayacak hekim arkadaş, sizi değerlendiren arkadaşımızdan bütün bilgileri almıştır. Size ne yapılacağının planını çizmiş, kendi aralarında konuşmuşlardır. Ondan sonra size uygulanacak anestezi tipini uygulayacaktır. Ameliyat süreci ve ondan sonra ne olacağı anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı tarafından gerçekleştirilir. Biz hastayı iyi bir duruma getirir, ondan sonra cerraha teslim ederiz. Hastayı aldığımız gibi teslim etmemiz gerekir."

2016 YILINDA HASTANELERDE 74 BİN HATA RAPORLANDI

Bu yıl Sağlık Bakanlığı tarafından başlatılan bir sistem ile hastanelerde yaşanan hataların, sağlık çalışanları tarafından bildirildiğini söyleyen TARD Hasta Güvenliği Bilimsel Kurulu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Hilal Ayoğlu ise şunları açıkladı, “2016 yılı içerisinde Sağlık Bakanlığı Güvenlik Raporlama Sistemi’ne toplam 74383 hata bildirimi gerçekleştirilmiştir. Yapılan hataların yüzde 93.82’sini laboratuvar hataları oluştururken, cerrahi hatalar ise yüzde 1.68 olarak belirlendi. Karşılaşılan ilk 10 cerrahi hata ise ameliyat yerinin belirlenmemesi, makyaj, protez ve değerli eşyaların çıkarıldığının teyit edilmemesi, ameliyat yerinin doğrulanmaması, hasta kimliğinin doğrulanmaması, anestezi öncesi hazırlıkların yapılmaması, hasta rızasının alınmaması ve ameliyat öncesi açlık gerekliliğinin teyit edilmemesi, ameliyathaneye kadar sağlık çalışanının eşlik etmemesi, ameliyat sonu kontrollerinin yapılmaması ve ameliyat kesisi kontrolünün yapılmaması.”

"HASTA VE YAKINLARININ SORGULAMA YAPMALARINI İSTİYORUZ"

Tıbbın ve sağlık hizmetlerini algısının değişmesi ve hasta güvenliğini son derece can alıcı bir noktaya gelmesinden dolayı kendi içlerinde bir takım dönüşümler yaşamak zorunda olduklarının altını çizen Prof. Dr. Tuğhan Utku, "Uzmanlık dernekleri kendi meslektaşlarına yaygın eğitimler vererek değişimi sağlıyorlar. Bizim komitemizin en önemli görevlerinden biri, hem bu konun bilinirliğinim artması hem kabulünün artması hem de bu konudaki teknik donanımın bütün meslektaşlara kazındırılması yönünde çaba sarf etmesidir. Uluslararası muhataplarımızla işbirliği içinde çalışıyoruz. Hastaların ve hasta yakınlarının sürecin içinde yer almaları çok önemli. Hastaların ve yakınlarının sorgulama yapmalarını istiyoruz. Bağırıp çağırmalarını değil, öğrenmelerini istiyoruz. Bizimle karar alma aşamasında bunları paylaşmalarını istiyoruz ki daha doğru sonuçlara ulaşabilelim" diye konuştu.