Yanlış beslenme diş çürütüyor

Uzun bir yaz tatilinin geride kalmasıyla birlikte, çocukları ve ailelerini bekleyen yeni bir heyecan ve yeni bir süreç var. Okullar açılıyor ve bununla birlikte birçok hazırlığı da beraberinde getiriyor. Diyetisyen Nilgün İstek yaz döneminde fiziksel aktivitede, beslenmede meydana gelen değişiklikler, değişen uyku saatleri veya okul için ayrılan sürenin ortadan kalkmasıyla, bu süreyi değerlendirme şeklinden dolayı beslenme düzeninde meydana gelen aksaklıkların giderilmesi, sağlıklı beslenme davranışının uygulanabilmesinin okul döneminde daha kolay olduğunu dile getirdi.

ŞEKERLER, TATLILAR, HAZIR MEYVE SULARI DİŞ ÇÜRÜTÜYOR

Okul dönemi çocuklarının yanlış beslenmesi sonucu karşılaşabileceği bir diğer sorunun da diş çürükleri olduğunu belirten Diyetisyen Nilgün İstek, "Rafine karbonhidrat kaynaklı şekerler, tatlılar, hazır meyve suları çürümeye katkıda bulunan besinlerdir, diş çürüklerinin önlenmesinde rafine karbonhidrat kaynaklı besinlerden uzak kalmak, çocuklara diş fırçalama alışkanlığı kazandırmak önemlidir" dedi.

Sağlıklı beslenme tarzının çocukta alışkanlık haline getirilmesinin önemine değinen İstek, kısa vadede çocuğunuzun fiziksel ve zihinsel performansı üzerinde olumlu yönde etki gösterirken, uzun vadede çocuğunuzun sağlığı açısından yapacağınız en önemli yatırım olduğunu belirtti. Diyetisyen Nilgün İstek, okul döneminin çocuğun sağlıklı yaşam ve sağlıklı beslenme davranışları kazandırması için bir başlangıç ve fırsat olarak görülmesi gerektiğini belirtti.

SAĞLIKLI BESLENME ZİHİNSEL PERFORMANSI OLUMLU ETKİLİYOR

Büyüme-gelişmenin en belirgin yaşandığı bu dönemlerde, sağlıklı beslenme alışkanlığı ile; çocuğun büyüme -gelişmesi kendisi için uygun besin öğeleri ile sağlanmasının fiziksel ve zihinsel performansını olumlu yönde etkilediğine değinen Diyetisyen Nilgün İstek, velilere beslenme ile ilgili şu önerilerde bulundu;

· Özellikle çocuğun okula aç gitmemesi, iyi bir kahvaltı yapması sağlanmalıdır. Ancak, aile bu konuda çocuğa uyarı yapmakla kalmamalı, inandırıcı olması ve çocukta alışkanlık haline dönüşmesi için ebeveynler de kahvaltıya eşlik etmelidir.

· Çocukların beslenmesinde besin çeşitliliği sağlanmalıdır. Özellikle fazla miktarda tüketilen yağ ve karbonhidrat içeriği yüksek besinler sınırlandırılmalı, sebze-meyve, rafine edilmemiş tam tahıllı ürünler, bulgur, kurubaklagil gibi vitamin ve mineral açısından zengin ve iyi lif kaynağı olan besinlere, süt, yoğurt, peynir, et ve yumurta gibi proteinli yiyeceklere yeterince yer verilmelidir.

AİLELER YİYECEKLERİ KONTROL ETMELİ

· Öğle yemeği okulda yenilecekse, okul idaresinin bilgisi dahilinde olan ve çocuğun yediği yemekler, ailesi tarafından da kontrol edilmeli, gerekirse menülerin içeriği denetlenmeli ve bir beslenme uzmana danışılmalıdır.

· Ara öğünlerde doyurucu olmayan, sağlık açısından tüketilmesi önerilmeyen yiyecekler olan, şekerli, unlu yiyecekler, cips gibi kızartılmış ürünler ve asitli içeceklerden uzak durulmalıdır. Unutulmamalıdır ki; bir yiyecek kan şekerini ne kadar hızlı yükseltirse, o kadar da hızlı düşürür. Yani; açlık hissini bastırmak için şekerli rafine karbonhidrat kaynağı olan şeker ve şeker içerikli besinlerin tüketimi, kan şekerini yükseltmesinden kısa süre sonra tekrar düşüşe sebep olacağından, çocuk kısa süre sonra yine kendini aç ve halsiz hissedecektir, derslere karşı ilgisi ve konsantrasyonu azalacaktır. Kısa sürede acıkma ve tekrar bir şeyler yeme isteği ile alınan besin ve enerji miktarı artacak, başta kilo problemi olmak üzere, vücuttaki yağ oranının fazlalığına da bağlı birçok sağlık sakıncalarının ortaya çıkmasına zemin hazırlanmış olacaktır.

TAZE MEYVE SUYU, EV YAPIMI SANDVİÇLER...

· Bu nedenle ara öğünlerde, içinde peynir ve mevsim sebzeleri olan küçük sandviçler/meyve ve taze sıkılmış meyve suyu/ayran/süt gibi içecekler tercih edilmelidir. Bu konuda okul idaresi ve kantini ile irtibata geçilmeli, aileler de bu konuda bilgilendirilmelidir. Kantin olanakları buna el vermiyorsa, daha sağlıklı bir öneri; çocukların yanına beslenme çantası hazırlamak ve buraya kendi yaptığımız sandviçleri/tostları/ev yapımı besinleri koymak olacaktır.

· Evde hazırlayıp yanına verdiğiniz besinlerin çocuğunuz tarafından tüketilip tüketilmediği kontrol edilmelidir, ta ki bu bir davranış modeli halini alana kadar. Bunun için, tercih etmesi gereken besinlerin neler olduğu, niçin bunları tercih etmesi gerektiği çocuğa anlatılmalı, çocuğun yemeyi çok istemediği yiyecekleri sevdiği tatlarla birleştirmeli, arkadaşlarının aileleri ile irtibata geçilerek ortak bir sağlıklı beslenme uygulamasına geçilmelidir. Bu, çocuğunuzun, sizin önerdiğiniz veya hazırladığınız beslenme şekline uyumunu kolaylaştıracaktır. Unutulmamalıdır ki, ev ortamında edinilen davranışlar kadar, okulda kazanılan davranış şekilleri de bir o kadar önemli ve kalıcıdır.

SON KULLANMA TARİHİNE BAKIN

· Hazır yiyecek hizmetinin sunulduğu yerlerde satılan yiyecekler genellikle hacmi ve doyuruculuğu az, ancak enerji değeri fazla olan besinlerdir. Pişirme yöntemi olarak ta, kızartmanın sıklıkla kullanıldığı bilinmektedir. Özellikle kızartma yağının kullanılma sıklığı ve besinlerin hazırlandığı, muhafaza edildiği ortamların sağlık koşullarına uygunluğu, besinlerin son kullanma tarihleri kontrol edilmeli, bu kontroller düzenli aralıklarla tekrarlanmalıdır. Bu aynı zamanda, toplu yaşanan besin zehirlenmelerine karşı bir önlem olacaktır.

· Okul kantinlerinde ve okula yakın çevrede yiyecek-içecek satışı yapılan yerler denetlenerek, daha sağlıklı besin satışı sağlanmalıdır.

AHT